Onthaasten op de fiets

Fietsvakanties zitten in de lift. En er zit nog rek op, volgens kenners. Wie er met de fiets opuittrekt voor een paar dagen, weken of maanden ervaart een vrijheid die geen enkel ander vervoermiddel kan evenaren.

Een goeie fiets en zes waterdichte fietstassen, meer heb je volgens vakantiefietsers niet nodig voor een fietsvakantie. Een beetje avonturier stippelt zelf een parcours uit met een fietsrouteplanner. Wie volledig zorgeloos op fietsvakantie wil, vindt zeker zijn gading bij een touroperator. “Er zijn altijd al kleine, gespecialiseerde reisbureaus geweest die wandel- en fietsvakanties organiseren. En ze hebben een steeds groter marktaandeel gekregen. Sinds vijf tot tien jaar zie je dat ook de grote touroperators fietsreizen aanbieden”, zegt Marc Rubben, docent en onderzoeker Toerisme aan de Thomas More Hogeschool. Verschillende factoren spelen een rol bij dit succes. “Er is meer publiek voor. De vijftigplussers, die vaak op deze reizen intekenen omdat ze er de tijd voor hebben, blijven langer actief. Daarnaast is de fiets ook een democratisch vervoermiddel, zowel qua prijs als qua toegankelijkheid. Er zijn formules voor wie graag aan een rustig tempo fietst, maar ook voor de sportievelingen.” En dan is er natuurlijk de komst van de elektrische fiets. Ook wie fysiek wat moeilijker mee kan, kan met een e-bike tientallen kilometers afmalen en bergen bedwingen. Daardoor kom je vaker dan vroeger koppels tegen op fietsreizen: een van hen rijdt met een gewone fiets, de andere met een e-bike. En het materiaal is gebruiksvriendelijker geworden: de fiets en het kampeermateriaal zijn lichter, fietsroutekaarten worden vervangen door de gps, kledij is ultralicht en sneldrogend.

Contact maken

Reizen met de fiets vervult ook onze behoefte aan onthaasting. “Het is niet toevallig dat mensen die vroeger loopbaanonderbreking namen, er vaak enkele maanden met de fiets opuit trokken. In het huidige verlofsysteem is dat moeilijker”, zeggen Dirk Huyghe en Marc Knapen, allebei fervente fietsreizigers en bestuurslid van De Vakantiefietser, een vereniging die mensen wil inspireren om met de fiets op vakantie te gaan. “Velen houden van de fysieke inspanning en de uitdaging. Het mag een beetje zeer doen, dan geniet je achteraf eens zoveel van de luxe thuis”, vindt Dirk Huyghe, die vorige zomer nog van Gent naar China fietste. “Maar vooral de vrijheid die je ervaart op de fiets is ongelooflijk. Zes fietstassen, waar alles in zit, meer is er niet nodig. Je stopt waar je wil en je moet nergens op een bepaald uur zijn – toch niet als je kampeert.” Stoppen in een grote stad om een museum of kerk te bezoeken, ligt moeilijker. Je kan niet zomaar je volgepakte fiets tegen een muur parkeren en ergens binnengaan. Maar vakantiefietsers zoeken vooral de natuur op en genieten van het contact met de lokale bevolking. “Als je alleen of met twee reist en je blijft buiten de grote steden, dan leg je makkelijk contact”, weet Marc Knapen. “Het valt ons telkens op hoe vlot we een kampeerplaats vinden.”

Ook de band tussen de reizigers zelf kan een reden zijn om eerder voor een fietsvakantie te opteren dan voor een all-in-metzwembad. “Dertigers en veertigers gaan vaker met de fiets op reis, ook met jonge kinderen. Je leert elkaar op een andere manier kennen. Ouders vinden dat ze in het jaar te weinig tijd met de kinderen doorbrengen en zo’n fietsvakantie kan verbindend werken”, zegt Marc Rubben. “Je ziet het ook bij éénoudervakanties – vader of moeder die één van de kinderen op een exclusieve reis trakteert. Als de jongere wat sportief aangelegd is, kiest men voor een fietsreis, omwille van dat verbindende aspect.”

Bestemming Europa

Samen fietsen brengt zeker wat teweeg, weten Dirk en Marc van De Vakantiefietser, maar het is niet altijd zo romantisch als het lijkt. “Je moet wat op elkaar afgestemd zijn. Je kan het een week volhouden om altijd vriendelijk en beleefd te blijven, maar dan komen toch de kleine kantjes naar boven. Je moet samen veel beslissingen nemen: wanneer gaan we eten, waar gaan we slapen, ... Er wordt al eens iemand ziek of je fiets gaat kapot. Thuis is dat snel opgelost, maar op fietsreis moet je daar samen door. Daarom is het noodzakelijk om geregeld een paar kilometer alleen te fietsen. Je gaat tenslotte ook op fietsreis om de stilte op te zoeken, dan doe je er goed aan om niet altijd te praten. Je komt elkaar aan het volgende kruispunt of boven op de top van de berg wel weer tegen.”

De tijd dat fietsreizigers het avontuur opzochten in Nieuw-Zee-land of Zuidoost-Azië ligt een beetje achter ons. Europa is the place to bike. En die trend zou best even kunnen aanhouden gezien de groeiende interesse voor ecologisch reizen, denkt Dirk Huyghe. “Opkomende landen zijn Albanië, Montenegro, Servië, Kroatië, Slovenië,... Vakantiefietsers verkennen landen en vertellen elkaar over de fantastische natuur en de mooie bergroutes. Zelf ben ik ooit met een groepje door Tadzjikistan en Kirgizië getrokken. Je trekt foto’s, geeft een presentatie van je reis en dat inspireert mensen. Intussen zijn al massa’s fietstoeristen door die landen getrokken.”

Easy kan ook

Wie graag rustig fietst langs vlakkere wegen, zoekt best het water op. Nederland en Denemarken zijn heel waterrijk en vlak. In Duitsland bestaan er heel veel uitgewerkte en perfect bewegwijzerde fietsroutes langs grote waterlopen als de Ruhr, de Rijn, de Mainz,... Ook Frankrijk begint haar aangename fietsroutes langs het water te ontdekken en te bewegwijzeren. De Vélodyssée loopt van Bretagne tot Biarritz. Het Canal du Midi en het Canal de Garonne brengen je van Bordeaux naar Montpellier en het Canal de Bourgogne van Dijon naar Auxerre. “Steeds meer landen werken ook fietsroutes uit langs oude spoorwegen – zoals de Vias Verdes in Spanje. Dat zijn ook mooie en redelijk horizontale paden”, geeft Dirk nog mee. Wie echt geen vliegtuig wil nemen tot aan zijn startpunt of terug naar huis, moet wel wat puzzelen, want niet op alle treinstellen zijn fietsen toegelaten. Elektrische fietsen mogen sowieso niet mee op het vliegtuig, omwille van de batterij. Dan biedt een huurfiets misschien uitkomst.