Ondergrondse Romeinse stad voor het eerst volledig in kaart gebracht

Plusmagazine.be Onlineredactie

Gentse archeologen slaagden er samen met collega’s uit Cambridge voor het eerst in om met behulp van een geavanceerde grondradar een complete kaart te maken van de nog begraven Romeinse stad Falerii Novi.

De archeologen brachten de Romeinse stad Falerii Novi, op 50 kilometer ten noorden van Rome, in kaart met behulp van een geavanceerde grondradar (GPR). Die GPR werkt als een gewone radar, en gebruikt de weerkaatsing van radiogolven om ondergrondse structuren (muren, vloeren, zuilen enz.) in beeld te brengen. Verschillende materialen weerkaatsen de golven immers op een andere manier. Dit principe wordt al ruim een eeuw toegepast, maar recente technologische vooruitgang zorgde voor snellere apparatuur en beelden in een hogere resolutie. Bij het onderzoek naar Falerii Novi werd over de hele site om de 6 cm een meting uitgevoerd.

Ondergrondse Romeinse stad voor het eerst volledig in kaart gebracht

Een nieuw licht op het verleden...

In Falerii Novi leidde dit tot de ontdekking van verschillende gebouwen, waaronder een badencomplex, een markt, enkele tempels en vele stadshuizen – en dat alles zonder opgravingen. Dit is een belangrijke vooruitgang omdat de oude steden door hun grote omvang, en omdat er vaak bovenop gebouwd is vaak niet kunnen opgegraven worden.

Ondergrondse Romeinse stad voor het eerst volledig in kaart gebracht

Het gebruik van de GPR onthult ook hoe steden in de loop van de tijd zijn gebouwd en geëvolueerd. De veranderingen die Falerii Novi in zijn bijna 1000-jarige bestaan onderging, komen nu ook aan het licht dankzij de GPR-gegevens.

... en nieuwe uitdagingen

Hoewel dit onderzoek een doorbraak betekent voor ons begrip van oude steden, zorgt de GPR-technologie ook voor nieuwe uitdagingen. Het onderzoek levert immers enorme hoeveelheden informatie op. Die massa data kunnen niet handmatig geanalyseerd worden. Er zijn nieuwe, geautomatiseerde technieken nodig om alle info te verwerken en te interpreteren.

Dr. Lieven Verdonck, één van de Gentse archeologen, die het grootste deel van de technologische inbreng van het onderzoek voor zijn rekening nam, verricht innovatief werk op het vlak van AI-gebaseerde interpretaties en beeldverwerkingen voor de archeologie.

Door de grote hoeveelheid gegevens is de analyse van de kaart van Falerii Novi nog volop aan de gang. Toch heeft dit onderzoek nu al veel over deze stad en de Romeinse steden in het algemeen aan het licht gebracht. Falerii Novi lijkt minder het standaard plan te volgen dat zichtbaar is in veel andere goed bestudeerde steden zoals Pompeii, waardoor de complexiteit en variatie in de Romeinse stedenbouw zichtbaar wordt.

Over Falerii Novi

Falerii Novi ligt ongeveer 50 km ten noorden van Rome. Het werd gesticht in 241 voor Christus, na de verwoesting van een nabijgelegen stad door de Romeinen. De ommuurde stad groeide uit tot een gebied van 30,5 ha en werd bewoond tot de vroege Middeleeuwen, rond 700 na Christus.

De stad is goed gedocumenteerd en ligt niet begraven onder moderne gebouwen. De stad is al tientallen jaren voorwerp van onderzoek met allerlei niet-invasieve technieken.

Partner Content