René Magritte, Le Stropiat, 1948, olieverf op doek gelijmd op multiplex, Parijs, MNAM-Centre Pompidou.

Kunst om vrolijk van te worden

Voor het eerst in anderhalf jaar kan het ING Art Center in Brussel weer een tentoonstelling organiseren. En na de coronapandemie mag dat iets zijn om vrolijk van te worden. De humor in de kunst bijvoorbeeld, een aspect dat vaak onderbelicht blijft.

De tentoonstelling Hahaha. De humor van de kunst toont meer dan 200 werken, van de 19de eeuw tot nu, met als rode draad: er mag gelachen worden. Want kunst mag dan al een prestigieus gegeven zijn, vaak spot ze ook met zichzelf en haar beoefenaars. Wat niet betekent dat er in deze tentoonstelling geen beroemde stukken zouden te zien zijn. De werken zijn vooral afkomstig uit het Centre Pompidou en de collectie uit Parijs is aangevuld met een twintigtal Belgische werken van ING België, uit privécollecties en van de kunstenaars zelf.

Urinoir of Venus van Amersfoort

Bij het binnenkomen zet een werk van René Magritte meteen de toon. Het is een portret van een kunsthandelaar, die rechtopstaand op zijn paraplu leunt, terwijl het bijschrift “personnage assis” vermeldt (1953). Veel aandacht gaat in deze expo ook naar werk van de Fransman Marchel Duchamp, die met zijn “urinoir” in 1917 de jury van de Society of Independent Artists in New York te kijk zette. Het urinoir ontbreekt uiteraard niet in Brussel.

Marcel Duchamp (1887-1968), Fountain, 1917/1964, urinal, white earthenware coated with ceramic glaze and paint, Paris, MNAM-Centre Pompidou.
Marcel Duchamp (1887-1968), Fountain, 1917/1964, urinal, white earthenware coated with ceramic glaze and paint, Paris, MNAM-Centre Pompidou.

Marcel Mariën parodieerde in de jaren ’70 Piet Mondriaan met zijn Mondrianités. Hij vervormt de beroemde blauwe, rode en gele vlakken van de Nederlandse schilder in satirische werken, zoals met La Vénus d’Amersfoort (1982). En dan is er nog de ‘période vache’ van René Magritte, de ‘kwaadaardige periode’. Wanneer hij in 1948 wordt uitgenodigd om in de Galerie du Faubourg in Parijs te exposeren, beslist de beroemde Belgische om de ‘hoofdstad van de kunsten’, die zo lang op hem heeft neergekeken, bij de neus te nemen. Hij toont er een veertigtal snel gemaakte schilderijen en gouaches in schreeuwerige kleuren. Je kan zelf oordelen over Le Stropiat uit 1948.

“Action Doll”

Kunst als ludiek object, als spel, dat op die manier zijn aura kwijt raakt: hedendaags kunstenaar Wim Delvoye maakt gebruik van het concept met zijn Action Dolls, waarmee hij de stijl van de Barbies van Mattel persifleert. De pop van zichzelf en zijn accessoires uit 2007 leende hij uit aan het ING Art Center.

Hahaha. De humor van de kunst. Van 15/9/2021 tot 16/1/2022 in het ING Art Center, Koningsplein. 6, Brussel. Info: www.ing.be/art

Partner Content