Hoe is onze manier van reizen veranderd in 60 jaar?

In februari 1958 -het jaar van de Wereldtentoonstelling – had het allereerste Vakantiesalon van Brussel plaats. Het luidde het begin in van het massatoerisme. Onze manier van vakantie nemen is in die 60 jaar ontzettend veranderd. Een enquête van het Vakantiesalon bij 1000 mensen maakt dat duidelijk. Trendwatcher Herman Konings schetst de evolutie in een notendop.

Kamperen met gezin in eigen land

Tot de oorlog was toerisme enkel iets voor de upperclas, aldus Konings. Reizen werd voor de arbeiders-en lagere middenklasse pas mogelijk in de jaren zestig, toen het betaald verlof werd uitgebreid tot 3 weken. Het ging vaak om collectieve vakanties. Mutualiteiten en vakbonden richten vakantiecentra in. En meestal namen de Belgen vakantie in eigen land: aan de Belgische Kust. Ook de Moezelstreek en Nederland waren populair. Vakanties bleven dichtbij, want vliegtuig en trein waren toen voor de meesten nog onbetaalbaar. Vandaag kiest maar 1 op 5 voor een vakantie in eigen land. Zeventig procent van wie reist, trekt naar het buitenland.

Goed een derde van de mensen kon in de jaren ’60 op reis. Nu is dat meer dan de helft. En terwijl toen de camping nog een geliefde plek was voor de Belgen, kiest nu nog nog amper 10 procent voor een kampeervakantie. De meerderheid prefereert nu een hotel, gevolgd door een vakantiewoning. “De democratisering van de hotelverblijven is te verklaren door het grotere aantal tweeverdieners en meer hoger opgeleiden met hogere lonen”, licht de trendwatcher toe.

Destijds ging je in de eerste plaats met je gezin op reis, nu kan je reizen met vrienden. Een tiende van de toeristen trekt er alleen op uit.

Van Ten Bel tot Airbnb

Elk decennium luidde nieuwe evoluties in: in de jaren ’70 ontstond het autotoerisme. De Autoroute du Soleil, die in de jaren ’60 was aangelegd, werd een druk bereden as. Treinreizen werden goedkoper. Studenten – die steeds talrijker werden dankzij de democratisering van het onderwijs – konden zich een interrailvakantie permitteren door Europa.

In de jaren ’80 begonnen touroperators betaalbare vliegtuigreizen naar de zon aan te bieden. De Spaanse costa’s en Tenerife werden razend populair bij Belgen. Denk maar aan het toenmalige Ten Bel, het Belgische vakantiedorp op Tenerife. Frankrijk, Spanje en Italië zijn trouwens doorheen de decennia altijd erg in trek gebleven. De all inclusive resorts met meerder buffetten, zwembaden, tuinen maakten dan weer opgang in de jaren ’90. ‘Massclusivity’ heet dat in trendwatchtertermen: resorts bestemd voor de massa, die je toch een gevoel van exclusiviteit geven. Liefst in goedkope landen als Egypte, Turkije.

Ook de afgelopen 2 decennia werd de reisindustrie flink door mekaar geschud: lowcost vluchten maakten reizen voor nog meer mensen mogelijk, én meerdere keren per jaar op reis gaan. Dat houdt vaak in dat minstens een van die reizen een citytrip is. Nieuwe ervaringen opdoen, buiten de geëffende paden treden en uitpakken met je ervaring zijn belangrijke drijfveren geworden. “Dat heeft te maken met hogere opleidingsniveau” , verklaart Konings. En dan is er natuurlijk de deeleconomie, zoals Airbnb. Als is Airbnb bij jongeren niet meer echt hip, want het is teveel een bestuurd systeem geworden, luidt het. En ten slotte kennen we nu het fenomeen van de babyboomers ‘de papyboomers’, zoals Konings ze noemt, omdat ze intussen met pensioen zijn, die altijd onderweg zijn. Ze hebben dan ook 2,5 procent meer te spenderen dan hun leeftijdsgenoten in de jaren ’80.

Thailand

Ook na 60 jaar is het Vakantiesalon nog altijd een groot succes. Vorig jaar trok de beurs nog meer dan 100.000 bezoekers. En dat terwijl meer dan de helft van de reizigers een vakantie online boekt. ‘Dat komt omdat we in België een sterke beurscultuur hebben”, zegt Olivier Dumelie, directeur van het Vakantiesalon.” Bovendien is een beurs een aanvulling op de onlinemogelijkheden. Mensen komen zich inspireren, informeren op de beurs, en boeken daarna online.

De zestigste editie van het Vakantiesalon pakt uit met Thailand als eregast. Op de stand kan je traditionele spektakels bijwonen, lokale gerechten proeven en massages testen.