Antwerpen bevrijd

Op 2 september 1944 trekken de geallieerde troepen België binnen. Tien dagen later is het grootste deel van het land bevrijd van de Duitse bezetter. Dat wordt vooral in Antwerpen op verschillende manieren uitgebreid herdacht.

Op 4 september 1944 rollen Britse tanks Antwerpen binnen, nadat Bergen en Brussel zijn bevrijd. Antwerpen is cruciaal wegens de strategische ligging van de haven. Er volgen confrontaties op de Meir en in het Stadspark, maar al snel hebben de geallieerden de controle. Na die eerste vreugdevolle bevrijdingsdag volgen echter nog negen lange maanden voor de oorlog echt voorbij is. De expo Vreugde en Verdriet in het FelixArchief brengt deze laatste periode in beeld met foto’s, filmmateriaal en getuigenissen. Historische wandelingen met gids of via een app brengen je langs de plekken die vertellen hoe WOII in Antwerpen verliep. Je komt te weten hoe het de Joodse burgers verging, waar de bommen vielen en welke rol het stadsbestuur speelde.

Vleugje nostalgie

Een beetje nostalgie kleeft altijd wel aan de oorlogsherdenkingen. Tijdens de bevrijdingsdagen trekt een militaire colonne Antwerpen binnen, net als 75 jaar geleden. Liefhebbers kunnen genieten van historische militaire voertuigen, muziek en reenactments. Ook omstaanders mogen zich aansluiten. De parade trekt richting Scheldekaaien, waar historische vliegtuigen over de Schelde vliegen. Op het water varen historische en hedendaagse schepen.

Voor een nostalgisch bal moet je op de Groenplaats zijn. Loop langs bij de beauty bar voor een forties make-over alvorens je aan een boogie woogie te wagen op de muziek van de US Airforce muzikanten of de Jaqcuelines. In het Bevrijdingsdorp aan de Schelde zetten gekostumeerde acteurs de sfeer van toen in scène. ’s Avonds wordt op de Grote Markt een groots audiovisueel spektakel getoond over de gebeurtenissen in Antwerpen.

Hedendaagse kunst

Ook hedendaagse kunstenaars gingen aan de slag met de herdenking van de Bevrijding. Want de geschiedenis moet ook een les zijn voor vandaag en morgen. Bij de Stadsschouwburg prijkt een nieuwe muurschildering die de bominslag van 28 oktober 1944 herdenkt. Kunstenaar Toon Van Ishoven beeldt daarmee de angst en terreur uit die de V-bommen teweegbrachten in de periode na de bevrijding.

Kunstenaars Elke Thuy en Bruno Herzeele bewerkten dan weer de vijf bunkers die verscholen staan in het Stadspark, restanten van een Duits hoofdkwartier. Bunkers moeten normaal gezien zo onzichtbaar mogelijk zijn. De kunstenaars maken ze net wel dag en nacht zichtbaar met speciale verf. Door de bunkers uit het verborgene te halen, willen ze de boodschap ‘Nooit meer oorlog’ kracht bijzetten. Een van de bunkers is open tijdens het bevrijdingsweekend.

In het MAS en het Felix Pakhuis tenslotte verbeelden twee installaties de vrijheidswensen die mensen gedurende de zomer op een papieren vredesduif schreven.