Acteurs op de foto... een kwartier voor aanvang
Veerle Eyckermans maakte een prachtig foto- (en tekst)boek over dat ultieme moment van concentratie van de acteur. Tijd van actie: een kwartier voor aanvang.
We kennen Veerle Eyckermans als actrice van theaterproducties en TV-series (de duivelsmama in Kulderzipken bijvoorbeeld). Maar zeven jaar lang nam ze geregeld plaats àchter de lens, waarbij ze een kwartier voor aanvang het moment van concentratie van haar collega-acteurs op beeld vastlegde.
De stress slaat toe, of net niet. De ene acteur is rustig en heeft nood aan stilte. De andere kan de muren van zijn loge niet verdragen en wil “dwalen en dolen door de gangen, zoals al die zinnen in mijn kop” (Dries Vanhegen). Altijd weer die aangename spanning. Altijd weer afwachten of het publiek ook dit keer zal geloven in die magische leugen van het theater(Gerd De Ley).
Niets is zo verschillend als de manier waarop een acteur het laatste kwartier voor aanvang beleeft. Maar voor allen is het een zoeken naar evenwicht. Een evenwicht – zoals acteur Robbie Cleiren het treffend verwoordt – tussen ontspanning en concentratie. En net dit spanningsveld wou Veerle Eyckermans in beeld brengen. Kan dat wel? vroeg ze zich af. Valt die concentratie te fotograferen?
Als we jouw boek bekijken, mogen we wel zeggen dat je opzet geslaagd is. Wou je al langer zo’n boek maken?
Veerle Eyckermans:”Neen, totaal niet... Mijn oorspronkelijk idee was om een fototentoonstelling te maken in de inkomhal van een schouwburg. Ik zag dat als een kruispunt tussen publiek en speler. De toeschouwers lopen langsheen de foto’s de zaal binnen en zijn getuige van een moment dat ze anders nooit meemaken, namelijk dat waarop de acteur zijn personage wordt.Ofhet personage de acteur, zo je wil. Het is een lange zoektocht geworden die uiteindelijk uitgemond is in een boek. Ik ben er 7 jaar aan bezig geweest. Van de 11000 beelden die ik gemaakt heb, hebben we er 236 overgehouden. Die laatste 50 ‘wegselecteren’, dat was echt een pure hel voor mij..”
Wat is voor jou een goede foto?
“Een goede foto heeft alles te maken met ‘het moment’. Fotograferen is kijken, op de loer liggen,... En een dosis geluk, dat ook. Ik ben altijd graag bezig geweest met beelden.”
En, ga je nog iets doen met de andere foto’s?
“Sowieso is het verhaal nog niet verteld. Ik voel mij nog ‘onderweg’. Het liefst van al zou ik de foto’s op een groot formaat afdrukken en ze tentoonstellen in een grote ruimte, waar ze volledig tot hun recht komen. Zoals nu al het geval is in het NTGent. Ik ben er nog volop op aan het broeden... Het enige wat ik nog moet doen is de lotto winnen (lacht)...”
Waar heb je het meeste plezier aan beleefd?
“Ik vond het fantastisch dat ik getuige mocht zijn van zo’n magisch moment. Ik had gedacht dat ik meer “neen” had gehoord toen ik mijn collega’s de vraag stelde of ik hen op beeld mocht vastleggen tijdens dat laatste kwartier voor aanvang. Maar ze hebben mij allemaal laten begaan. Nu moet ik ook wel zeggen dat acteurs het gewoon zijn om een zoekende mens te zien én ik heb mij heel stilletjes proberen te houden. Maar toch. Deel kunnen uitmaken van dat hele gebeuren is geweldig, theater is en blijft een boeiende wereld, waarin alleen het ‘nu’ bestaat. Ik heb het boek gemaakt vanuit mijn liefde voor het vak en mijn liefde voor acteurs.”
En hoe beleef jij zelf dat kwartier voor aanvang?
“Ik probeer de stilte op te zoeken. Stilte en tegelijk energie. Want ik voel mij telkens net zoals Jan Bijvoet het uitdrukt in het boek ‘als een varken dat over een twee meter hoge muur springt als zijn schuur in brand staat’. Theater is energie voor mij, altijd. “
“Kwartier voor aanvang – Acteurs in hun loge” van Veerle Eyckermans is een fotoboek, doorspekt met geschreven pareltjes.
Uitgegeven bij Lannoo, isbn 9789401405126 , ? 24,99