175 jaar treingeschiedenis

Directeur Pieter Jonckers vertelt:” We hebben uit het enorme patrimonium 22 locomotieven en wagons geselecteerd die 175 jaar treingeschiedenis overspannen, van de oudste locomotief in 1835 tot nu. Daarnaast zijn er duizenden objecten en beelden. Dat België zo’n rijke collectie heeft, is geen toeval. Het was een bewuste keuze om veel te bewaren. De collectie is ook te danken aan spoorwerknemers die zelf stukken opzij hebben gezet uit liefde voor het materiaal. Tot nog toe werd alles op vijf verschillende plekken bewaard.”

Historisch tracé

Op 5 mei 1835 rijdt de allereerste trein op het Europese continent tussen Brussel en Mechelen. Het historische tracé loopt nog altijd langs het station van Schaarbeek, een prachtig gebouw uit 1913. De fantastische lokettenzaal of de Salle des Pas Perdus is nu gerestaureerd tot ontvangsthal van het museum. Hier worden enkele schaalmodellen getoond, destijds gemaakt door meestergasten in opleiding.

Echt indrukwekkend wordt het wanneer we in het nieuwe museumgedeelte komen. Hier bevindt zich het rollende materiaal. “De oudste locomotieven, l’Eléphant en le Belge zijn replica’s. Ze waren nog in hout en dus minder stevig. Vanaf 1844 gaat het om authentieke locomotieven en wagons”, legt Jonckers uit. In Hal 2 staat het pronkstuk, de T12, een stoomlocomotief uit 1939 die met 165 km per uur nog altijd het wereldrecord snelheid voor stoomtreinen op zijn naam heeft.

Station in de vorige eeuw

Erg leuk is hal 3. Hier wordt het leven in en rond het perron eind 19de, begin 20ste eeuw geëvoceerd. Het spoor heeft in de 2de helft van de 19deeeuw trouwens een ongelooflijke rol gespeeld in de ontwikkeling van ons land. België was toen een economische supermacht en exportnatie.We klimmen in een houten trein, ooit gebruikt in de bekende Vlaamse film Wij Heren van Zichem. Hij wordt geflankeerd door de allereerste metalen trein met mechanische deuren. Bijzonder is dat het oorspronkelijke wachtershuisje van de familie Telemans is geïncorporeerd in deze tentoonstellingshal. “Het stond hier en we hebben de hal er gewoon over gebouwd”, aldus de museumdirecteur. “Vader Telemans was baanmeester en hij woonde hier met zijn gezin tot 1962. We hebben het opnieuw ingericht zoals in die tijd”

Koninklijke trein

Kostbaar in de collectie zijn twee koninklijke rijtuigen. Jammer genoeg mag je enkel aan het raam kijken. Want ze zijn te waardevol en gevreesd wordt dat ze anders te snel beschadigd raken. Het eerste – uiterst luxueuze tuig – werd gebruikt door Leopold II en Albert I. Het tweede door Boudewijn en Leopold III. Waar we wel in mogen, is de Transeurope Express, de voorloper van de TGV. Hij maakte zijn eerste rit in 1957. Het museum heeft er het universum van de elegante zakenreiziger uit de fifties gecreëerd.

Moederklok

Naast het imposante rollende materiaal kan je in Train World ook ontelbare voorwerpen en beeldmateriaal zien over het spoorleven. Vermeldenswaardig is de zaal De Tijd met de vele spoorwegklokken. De NMBS heeft een belangrijke rol gespeeld in het uniformiseren van de tijd. In 1840 werd besloten alle klokken af te stemmen op Brussel. “Oorspronkelijk werd vanuit Brussel Centraal twee maal per dag gebeld naar alle stations in het land om de precieze tijd mee te delen. Later, in de jaren ’50, werden geautomatiseerde moederklokken geïntroduceerd die deze taak overnamen”, legt Jonckers uit wanneer we halt houden bij zo’n ‘moederklok’.

Toekomst

Train World is niet alleen het verleden. Je kan er enkele reusachtige neuzen van toekomstige hogesnelheidstreinen ontdekken en een glimp opvangen van hoe de spoorwegen er over 30 of 50 jaar kunnen uitzien. De hele scenografie is van tekenaar en Schaarbekenaar François Schuiten. Maar ga het museum vooral zelf ontdekken. Om helemaal in de stemming te komen, neem je de trein. Halte: Schaarbeek.

Train World, Elisabethplein, Schaarbeek. Open vanaf 25/9. Di-zo, 10-17u. ?10. www.trainworld.be

Partner Content