C-mine: steenkool en design

De vroegere mijnsite van Winterslag heet nu C- Mine. We kunnen er ons volop onderdompelen in hedendaagse creativiteit, al zijn de sporen van het nog jonge mijnverleden in de directe omgeving minstens zo interessant.

Vreemd. Tussen extractiemachines en turbines verkoopt ontwerper Michaël Verheyden interieurobjecten en handtassen op simpele tafels. Terwijl zijn showroom in het vroegere directiegebouw wordt verbouwd, houdt hij een pop-upstore in het Energiegebouw.

Aan zulke contrasten is er in C-Mine geen gebrek. Dit is de nieuwe naam van de geklasseerde site van de vroegere steenkoolmijn van Winterslag (Genk). Het uitgestrekte complex telt een kluwen van gebouwen en wil vooral géén museum zijn, maar een centrum waar de c bruist – de c van cultuur en creativiteit. Het belangrijkste onderdeel vormt het al genoemde Energiegebouw. Het werd in september 2010 geopend na de renovatie door het Brusselse architectenbureau 51n4e. Ze behielden de structuur, maar voegden onder meer terrassen en twee theaterzalen toe.

C-mine: steenkool en design

Aan het bezoekersonthaal kunt u informatie ophalen, maar verder moet u vooral uw eigen gang gaan. Alle mijninstallaties zijn gebleven, maar gemengd met hedendaagse elementen. Loop binnen in de tentoonstellingsruimte, snuif de sfeer op in de Barenzaal (de vroegere elektriciteitscentrale) en neem een kijkje in de grote theaterzaal. Elders krijgt u via een periscoop zicht op de omgeving én op de geschiedenis van de streek. Op de eerste verdieping lijken de persluchtmachines pas gisteren stilgevallen (de mijn sloot in 1988). Let er hier op hoe de architecten de oorspronkelijke rood-witte tegels hebben laten doorlopen in de terrassen. Terug beneden kunt u iets drinken in de futuristische theaterbar of in Brasserie Basics met haar ongewone muurdecoraties. Later dit jaar (juni of juli) start in het Energiegebouw de C-Mine Expeditie. Via ondergrondse tunnels kunt u dan een parcours volgen tot aan de grote mijnschachtbok, die u tot 62 meter hoog kunt beklimmen.

Stockmansblauw

Buiten wordt nog volop gebouwd en verbouwd, maar andere gebouwen zijn wel al klaar. Het voormalige badgebouw (de lampisterie) is nu een bioscoop met tien zalen en twee restaurants. Een nieuw gebouw herbergt een hogeschool voor multimedia, communicatie en design, niet zonder ironie gedoopt tot MAD Faculty.

C-mine: steenkool en design

Wat verder van het hoofdgebouw af staat het vroegere centrale magazijn. Sinds april vorig jaar heeft designer en kunstenaar Piet Stockmans (70) hier zowel zijn showroom en zijn atelier als zijn eigen woning ondergebracht. “Een fantastische ruimte”, glundert hij. “Met al dat licht en al die ruimte lijkt het wel alsof dit gebouw voor een kunstenaar gemaakt is.” Dochter Widukind heeft de bedrijfsleiding overgenomen, maar de ontwerper zelf blijft nog heel actief. De ceramiek en het serviesgoed in het typische stockmansblauw domineren de benedenverdieping, maar op de eerste verdieping wacht een vooral witte wereld met porseleinen boeken, Sneeuwwitje, lichaamsafgietsels en een optocht van zwangere buiken (of zouden het schildpadden zijn?). “Mijn werken vertrekken van het menselijke lichaam. Ze moeten aanraakbaar en kwetsbaar zijn”, legt de kunstenaar uit.

Kale, groene heuvels

C-mine: steenkool en design

Als u in de voormiddag C-mine bezoekt, blijft er na de middag tijd over voor verkenningen in de directe omgeving. Even voorbij het gebouw van Piet Stockmans kunt u rechts over een passerelle lopen en een pad volgen dat de vroegere mijnterril beklimt. Het eerste stukje op de zwarte bodem is steil, maar nadien gaat het zachtjes omhoog tussen de berkenbomen die als eersten de steenberg veroverd hebben. Ineens staat u aan een klein ravijn en voor uw ogen ontvouwt zich een gezicht dat aan de Auvergne doet denken: groene, maar boomloze heuvels. Uit deze terrils is de resterende steenkool gehaald, waarna de kale bergen met gras werden ingezaaid. In de lente doet deze groene deken bijna pijn aan de ogen.

Een ander restant van het mijnleven wacht net ten westen van C-Mine. De uitgestrekte tuinwijk van Winterslag (beter bekend als de cité) werd in de jaren 20 en 30 van vorige eeuw gebouwd om mijnwerkers te huisvesten en meteen hun vrije tijd en hun inkopen in de gaten te houden. Er is weliswaar al veel verbouwd, maar het oorspronkelijke karakter van de wijk is nog goed te herkennen. En natuurlijk vertellen de brandramen in het wijkkerkje het leven van Sint-Barbara, patrones van de mijnwerkers.

C-mine: steenkool en design

Op de terugweg loopt uw route door de multiculturele Vennestraat. Tot ver buiten Genk is geweten dat je hier lekkere kebab eet bij Ali Baba en voordelige Italiaanse gerechten bij La Posta. Ook dat is een erfenis van ons mijnverleden.

Praktisch

  • C-Mine is te bereiken via afrit 31 van de E314. Gratis parking. Openbaar vervoer: met de trein naar Genk, dan stadsbus G8 naar C-Mine.
  • De meeste gebouwen zijn vrij toegankelijk: 9 tot 17 uur (maandag vanaf 13 uur, weekend vanaf 10 uur). Rondleiding (? 3): zondag om 14 uur.
  • Info: www.uitingenk.be en tel. 089 65 44 90.
  • Atelier Piet Stockmans: eerste zondag van de maand, 14-17 uur. Andere dagen na afspraak (tel. 089 38 23 62 en e-mail info@pietstockmans.com).
  • Folder met beschrijving van de citéwandeling: ? 1,50 (bij het onthaal).

Partner Content