Bij een klassieke lijfrente verkoopt iemand zijn woning aan een koper die daarvoor een (maandelijkse) rente betaalt zolang de verkoper leeft. Doorgaans wordt al een bedrag - het boeket - betaald bij aankoop. Je kan verkopen op lijfrente en het vruchtgebruik behouden. Dan mag je als verkoper in je huis blijven wonen of het verhuren. Een contract van lijfrente is een kanscontract. Leeft de verkoper nog lang, dan heeft hij/zij geluk. Maar het kan natuurlijk ook anders uitdraaien, en dan heeft de koper geluk. Als je vooraf weet wie er 'wint', dan ontbreekt het element onzekerheid en is er geen sprake van een kanscontract. Dit is het geval als de verkoper op het moment dat de lijfrente wordt aangegaan terminaal ziek is.
...
Bij een klassieke lijfrente verkoopt iemand zijn woning aan een koper die daarvoor een (maandelijkse) rente betaalt zolang de verkoper leeft. Doorgaans wordt al een bedrag - het boeket - betaald bij aankoop. Je kan verkopen op lijfrente en het vruchtgebruik behouden. Dan mag je als verkoper in je huis blijven wonen of het verhuren. Een contract van lijfrente is een kanscontract. Leeft de verkoper nog lang, dan heeft hij/zij geluk. Maar het kan natuurlijk ook anders uitdraaien, en dan heeft de koper geluk. Als je vooraf weet wie er 'wint', dan ontbreekt het element onzekerheid en is er geen sprake van een kanscontract. Dit is het geval als de verkoper op het moment dat de lijfrente wordt aangegaan terminaal ziek is.Vandaag bedraagt de gemiddelde leeftijd 80 jaar voor mannen en 84 jaar voor vrouwen en almaar meer mensen worden 100 of ouder. Er worden dan ook nog zelden levenslange lijf rentes afgesloten: niemand wil het risico lopen om een huis op lijfrente te kopen van iemand die op weg is een leeftijdsrecord te breken. Daarom worden nu bijna alle lijfrentes afgesloten voor een maximumduur van 15 tot hooguit 20 jaar. De lijfrente loopt dan tot de verkoper overlijdt, met een maximum van 15 jaar. Lijfrente blijft op die manier een kanscontract, maar voor de koper wordt het almaar meer een berekend risico, zoals beleggen in aandelen. Bij een moderne verkoop op lijfrente worden de zaken doorgaans meer op maat uitgewerkt. Er wordt bijvoorbeeld een geïndexeerde lijfrente afgesproken, maar ook dan wordt het risico doorgaans beperkt door een plafond in te bouwen van maximum 2% per jaar. De lijfrente kan op één persoon - bijvoorbeeld de man - of op meerdere personen - bijvoorbeeld man en vrouw - worden gevestigd. Voor elke situatie kan een oplossing op maat worden uitgewerkt.Je kan ook een lijfrente vestigen op roerende goederen, zoals geld of effecten. Een aantal banken en verzekeraars bieden zo'n lijfrenteformule aan. Je geeft dan een bedrag aan je verzekeraar - bijvoorbeeld ? 100.000 - en in ruil daarvoor krijg je levenslang een maandelijkse rente die afhangt van je leeftijd en de gangbare rente. Door de historisch lage rente is dit product momenteel echter niet interessant en wordt het voorlopig ook niet meer gepromoot.De verkoop op lijfrente wordt ook aangewend als successieplanning, waarbij echt een lijfrente op maat wordt uitgewerkt. De lijfrente is dan een goed alternatief voor een schenking of om onroerend en roerend goed - zoals de aandelen van het familiebedrijf - in de familie te houden. Bij het sluiten van het contract is het goed onmiddellijk weg uit het vermogen. Verkoopt iemand vandaag zijn eigendom op lijfrente en overlijdt die persoon kort nadien, dan is het verkochte goed definitief uit de nalatenschap verdwenen. Uiteraard moet er steeds sprake zijn van een echt kanscontract - de verkoper mag niet terminaal ziek zijn - en moet de overeengekomen prijs marktconform zijn.Het is echter opletten geblazen voor de fictieartikelen uit het Wetboek erfbelasting Die laten de fiscus toe toch te belasten omdat hij doet alsof. Een voorbeeld. Je verkoopt je huis op lijfrente aan je dochter Marie, maar de fiscus vermoedt dat het huis nog in jouw nalatenschap zit. Marie kan echter het tegendeel bewijzen door aan te tonen dat de maandelijks overeengekomen rente marktconform is (niet te laag) en ze die bovendien iedere maand daadwerkelijk betaalt via een overschrijving.Deze techniek wordt gebruikt als men absoluut zeker wil zijn dat een onroerend goed in de familie blijft en niet moet worden verkocht om later de erfbelasting te betalen. Op het vlak van successieplanning wordt de techniek ook gebruikt als ouders een onroerend goed uit de nalatenschap willen halen (verkoop op lijfrente van het appartement aan de kinderen) maar graag levenslang inkomsten willen behouden. De techniek van lijfrente kan ook worden gecombineerd met andere successieplanningstechnieken.Kies je voor de techniek van de lijfrente, dan moet de overeengekomen rente marktconform zijn. Een kleine afwijking is geen probleem, maar het verschil mag niet te groot zijn. Er moet een correcte lijfrente worden betaald.Overlijdt de koper eerst, dan moeten de erfgenamen verder de lijfrente betalen. De erfgenamen treden dus als het ware in de schoenen van de koper.Op de verkoop van een onroerend goed tegen lijfrente betaalt de koper registratierechten -10% in Vlaanderen, 12,5% in Brussel -, zoals bij een gewone verkoop van een onroerend goed. Wallonië had rond het jaareinde een decreet klaar waardoor dat percentage in principe vanaf 1 januari 2018 naar 6% wordt verlaagd, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Zo moet de verkoper er minstens 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats hebben gehad. Bij een verkoop op lijf rente aan particulieren wordt de rente niet belast, een verkoop aan een vennootschap wel, maar zelfs dan is de fiscale druk beperkt.
