Trouwen of samenwonen? De regels over de gezinswoning en de rekeningen

Woon je met je gezin in het huis van je echtgenoot of wettelijk samenwonende partner, dan heb jij toch een ‘vetorecht’ als hij het wil verkopen. En hoe zit het met je bankrekeningen?

In Plus magazine van februari vind je een artikel over de verschillen die er nog altijd zijn tussen gehuwden en samenwoners, en dan ook nog eens tussen feitelijke en wettelijke samenwoners. Je vindt er de verschillen op het vlak van erven, erfbelasting, scheiden, huren en overlevingspensioen.

Maar er zijn er nog! Zo geldt een andere regel voor de bescherming van de gezinswoning, evenals voor het geld op je rekeningen.

Bescherming gezinswoning

Gehuwde koppels en wettelijke samenwoners kunnen de gezinswoning niet verhuren, verkopen, wegschenken of er een hypotheek op nemen zonder instemming van de partner. Op die manier beschermt de wet de partner (getrouwd of wettelijk samenwonend) die geen eigenaar is. Eén van de partners kan al een huis gehad hebben voor het huwelijk of heeft er een geërfd tijdens het huwelijk. Dit huis is enkel eigendom van deze partner. Maar als de partners beslissen om met het gezin in dit huis te gaan wonen krijgt het huis de stempel ‘gezinswoning’. En dan beslist niet meer enkel de eigenaar maar ook de andere partner mee over wat er met het huis gebeurt. Wil de partner-eigenaar verkopen, dan kan de andere partner dit tegenhouden. Tenzij een rechter de partner-eigenaar toch machtiging tot verkopen zou geven.

Die bescherming geldt niet voor wie feitelijk samenwoont in een woning die eigendom is van de partner. De partner-eigenaar kan er mee doen wat hij wil en heeft de toestemming van zijn partner niet nodig.

De gezinswoning is ook beschermd bij huur. Ben je getrouwd of woon je wettelijk samen, dan maakt het niet uit of de huurovereenkomst al of niet door beide partners getekend is. De partner- huurder mag niet opzeggen zonder de instemming van de andere. En de eigenaar moet een opzeg doen aan beide partners, ook al heeft maar één van hen de overeenkomst getekend. Dat is niet zo voor feitelijke samenwoners. Daar kan de partner-huurder die de overeenkomst in zijn/haar eentje tekende de huur opzeggen zonder instemming van de andere partner. In geval van problemen met de gezinswoning in het kader van de huur kunnen beide partners naar de vrederechter stappen.

Het geld op je rekening

Ben je getrouwd met gemeenschap van goederen, dan is het geld op jullie rekeningen gemeenschappelijk. Het maakt dan niet uit of het om een gemeenschappelijke rekening gaat of om een rekening op je eigen naam. Dat geldt ook als je getrouwd bent onder het wettelijke stelsel, maar dan enkel voor alles wat je vanaf het huwelijk vergaart. Dus niet voor geld dat je erft of geschonken krijgt, noch voor geld dat je al had voor je trouwde. Al raden notarissen wel aan om het geld dat je krijgt uit een erfenis of schenking te storten op een eigen rekening, waar geen andere gemeenschappelijke gelden op terechtkomen. Zo zal er geen vermenging met de gemeenschappelijke gelden kunnen gebeuren. Als je dit ‘eigen geld’ zou storten op een gemeenschappelijke rekening of op een eigen rekening waarop ook gemeenschappelijk geld terechtkomt, dan is het later niet meer zo duidelijk dat dit ‘eigen’ was. Dat kan belangrijk zijn bij een scheiding. Weet ook dat de intresten op dit ‘eigen geld’ uit een erfenis of schenking wél gemeenschappelijk geld is.

Woon je samen – wettelijk of feitelijk – of ben je getrouwd met scheiding van goederen, dan is het geld op jouw rekening je eigen geld, tenzij je een andere regeling treft. Er is hier geen huwelijksgemeenschap en alle tegoeden op de rekeningen zijn ofwel eigendom van ene of van de andere partner of van allebei. Je hoeft ook niet elk eigenaar te zijn voor de helft. Een koppel kan een gemeenschappelijke bankrekening openen, maar toch aantonen dat bijvoorbeeld 25 % ervan toebehoort aan de ene en 75 % aan de andere. Het feit dat ze een gemeenschappelijke rekening hebben verandert niets aan de onderlinge eigendomsverhoudingen.