Moet jouw werkgever je bril vergoeden?

Als een werknemer een aanzienlijk deel van zijn werktijd voor een beeldscherm doorbrengt, kan hij een vergoeding krijgen voor zijn corrigerende bril. Maar alleen als zijn gewone bril niet voldoet voor het corrigeren en voorkomen van gezichtsstoornissen die verband houden met het werk. Een woordje uitleg.

Afgelopen december sprak het Europees Hof van Justitie zich uit over de vraag of een werkgever moet instaan voor de kost van een corrigerende bril voor een beeldschermwerker met gezichtsproblemen. Deze prejudiciële vraag, die door een Roemeense rechter voor het Hof werd gebracht, werd bevestigend beantwoord.

Wat impliceert dit arrest nu voor een Belgische werkgever? Het advocatenkantoor Claeys & Engels formuleerde een antwoord op deze vraag. Je kunt hun volledige analyse hier lezen. Wij belichten de essentie.

De feiten

De zaak had “betrekking op een Roemeense werknemer die stelde dat hij door zijn werk met een sterk achteruitgaand gezichtsvermogen te kampen kreeg”, meldt Claeys & Engels. Op aanraden van zijn arts had hij zelf een corrigerende bril gekocht. Aangezien de Roemeense nationale gezondheidszorg niet voorziet in de terugbetaling van deze bril, nam de werknemer contact op met zijn werkgever. De werkgever weigerde echter de bril te vergoeden. De werknemer startte daarop een gerechtelijke procedure voor de Roemeense rechtbank. Vooraleer de Roemeense rechter zich uitsprak over het geschil stelde deze een prejudiciële vraag aan het Europees Hof van Justitie.

Moet de werkgever betalen?

Er werd een beroep gedaan op Europese richtlijn 90/270/EEG betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid met betrekking tot het werken met beeldschermapparatuur. Zoals het advocatenkantoor aangeeft, “bepaalt artikel 9 van dat werknemers een passend onderzoek van de ogen en van het gezichtsvermogen moeten kunnen ondergaan alvorens ze beginnen te werken met een beeldscherm, dan wel op gezette tijden of wanneer zich gezichtsstoornissen voordoen die het gevolg zijn van het werken met een beeldscherm...” En indien nodig “speciale, met het betrokken werk verband houdende correctiemiddelen verkregen moeten worden. Bijkomend bepaalt het artikel dat dit in geen geval extra kosten voor de werknemers met zich mag meebrengen.”

Wat zegt het Hof?

Het Hof oordeelde dat dit artikel geïnterpreteerd moet worden in die zin dat speciale correctiemiddelen ook brillen met corrigerende glazen kunnen omvatten en dat deze middelen niet uitsluitend beroepsmatig gebruikt moeten worden. De bril mag dus ook in de privésfeer gebruikt worden, wat logisch lijkt.. Bijkomend bepaalt het Hof dat de opgelopen beschadiging aan de ogen niet veroorzaakt moet zijn door het werken met een beeldscherm.

Het Hof oordeelde dat “bij speciale corrigerende apparaten ook brillen op sterkte met corrigerende glazen kunnen worden inbegrepen en dat deze apparaten niet uitsluitend in een professionele hoedanigheid mogen worden gebruikt.” De bril mag bijgevolg ook buiten het werk gedragen worden, wat logisch lijkt. De werkgever heeft dus de verplichting om deze bril te vergoeden.

Wat betekent dit voor ons land?

Nationale rechtelijke instanties, waaronder ook de Belgische, zijn gebonden door de beslissingen van het Hof van Justitie.

Claeys & Engels herinnert eraan dat in de Belgische Codex over het Welzijn op het Werk is voorzien dat werknemers die gewoonlijk en gedurende een aanzienlijk deel van hun normale werktijd gebruik maken van beeldschermapparatuur in bepaalde gevallen ook aanspraak kunnen maken op een correctiemiddel. Concreet schrijft de Codex voor dat wanneer de resultaten van het oftalmologisch onderzoek dit vereisen én indien een normaal correctiemiddel de uitoefening van het werk op een beeldscherm niet mogelijk maakt, de werknemer moet beschikken over een speciaal correctiemiddel dat uitsluitend met het betrokken werk verband houdt. De kosten van dit correctiemiddel vallen ten laste van de werkgever.

Alleen in verband met het betrokken werk

Het advocatenkantoor besluit dat “gelet op het arrest van het Europees Hof van Justitie kan ook een bril met corrigerende glazen als speciaal correctiemiddel worden beschouwd. Hoewel het correctiemiddel uitsluitend met het betrokken werk verband mag houden, sluit het Hof van Justitie niet uit dat dit ook in de privésfeer kan/mag worden gebruikt.

Het is evenwel niet zo dat iedere werknemer zomaar zijn/haar bon voor de aankoop van een bril kan binnenbrengen bij de werkgever. Zowel de richtlijn als de Codex Welzijn bepalen uitdrukkelijk dat de werkgever enkel dient tussen te komen wanneer een normaal correctiemiddel niet volstaat. Met andere woorden, dit geldt enkel voor werknemers waarvoor een gewone bril of een leesbril niet afdoende beschermen tegen gezichtsstoornissen die verband houden met het werk.”