Het nieuwe goederenrecht in 7 vragen

Mag je buur een bouwkraan op jouw grond plaatsen? Wat moet je doen als je een ring vindt? Mag een handelaar een hersteld voorwerp dat jij vergat op te halen weggooien? Het antwoord op deze en nog veel meer vragen vind je in het nieuwe wetboek goederenrecht.

1 . MAG JE BUUR IN JE TUIN KOMEN OM EEN BAL OF HUISDIER terug te HALEN?

In de pers was er heel wat te doen over het nieuwe goederenrecht en over het feit dat je buren zomaar je tuin mochten betreden om een bal of hun huisdier terug te halen. Maar in werkelijkheid loopt het zo’n vaart niet.

De nieuwe wet op het goederenrecht zegt enkel dat wanneer een zaak of dier onopzettelijk op een naburig onroerend goed terechtkomt, de eigenaar van dit onroerend goed die moet teruggeven of moet toelaten dat de eigenaar van het voorwerp of het dier die weghaalt. De wet geeft dus enkel aan dat je geen eigenaar wordt van een dier of voorwerp dat op jouw erf terechtkomt. Je mag het dus niet achterhouden.

Maar je buur mag je perceel niet betreden zonder eerst aan te bellen. Waarna jij perfect de bal zelf kan teruggooien. Weiger je dat te doen of ben je niet thuis, dan mag je buur evenmin zomaar je tuin betreden. Hij kan er dan wel eventueel de politie bij roepen of zich tot de rechtbank wenden om zijn eigendom terug te krijgen.

2 . MAG IEDEREEN OVER JOUW ONBEBOUWD PERCEEL LOPEN?

Als je eigenaar bent van een onbebouwd perceel moet je er voortaan rekening mee houden dat iedereen – je buren, maar ook wandelaars – daarover mag lopen, tenzij jij daardoor schade of hinder ondervindt. Je kan wel een afsluiting plaatsen of een goed leesbaar bordje aanbrengen waarop staat dat derden zich geen toegang mogen verschaffen tot je perceel zonder jouw toestemming.

3 . MAG JE DE RING HOUDEN DIE JE OP STRAAT VINDT?

Als je een voorwerp vindt op straat, dan moet je redelijke pogingen ondernemen om de eigenaar terug te vinden. Lukt dat niet, dan moet je uiterlijk binnen de zeven dagen aangifte doen bij een gemeente naar keuze, waar jouw vondst in een register wordt opgenomen. Je mag het voorwerp zelf bewaren of het bij de gemeente achterlaten. Na zes maanden kan, naargelang het geval, ofwel jij ofwel de gemeente te goeder trouw en op een economisch verantwoorde wijze beschikken over het gevonden voorwerp. Die termijn is korter bij zaken die kunnen bederven, die snel in waarde verminderen of die schadelijk zijn voor de openbare hygiëne, gezondheid of veiligheid. De verplichte bewaartermijn voor fietsen is dan weer drie maanden.

4 . MAG EEN HANDELAAR HET HERSTELD PRODUCT DAT JIJ VERGAT OP TE HALEN WEGGOOIEN?

Als je een herstelling vergeet af te halen, mag de handelaar die niet zomaar weggooien of verkopen. Hij moet jou een aangetekende brief sturen (naar je laatst gekende woonplaats) met de vraag om het goed op te halen. Dan moet hij een jaar wachten en intussen jouw voorwerp bewaren. Na dat jaar mag hij het verkopen. Hij moet dit doen te goeder trouw en op een economisch verantwoorde wijze. Hij mag de opbrengst houden voor het bedrag dat jij hem moest betalen. Krijgt hij er meer voor, dan moet hij jou het saldo bezorgen. Is je woon- of verblijfplaats onbekend, dan moet hij het bedrag op een afzonderlijke rekening storten die hij opent met vermelding van jouw naam. Dat bedrag komt dan, wanneer je na vijf jaar nog niet bent opgedoken, toe aan... de Belgische staat.

5 . KAN JE ALS VRUCHTGEBRUIKER EEN WONING VERHUREN?

Als vruchtgebruiker kan je ook onder de nieuwe wet nog je woning verhuren. In principe heb je de toestemming van de blote eigenaar niet nodig. Eindigt het vruchtgebruik, bijvoorbeeld omdat de vruchtgebruiker overlijdt, dan blijft de huurovereenkomst maximaal drie jaar verder lopen, waarna ze stopt van rechtswege. Het is dus lang niet zeker dat de huurder de rest van de oorspronkelijk afgesproken termijn verder kan huren. Trad de huurovereenkomst nog niet inwerking op het moment dat het vruchtgebruik stopt, dan gaat de huur niet door.

6 . MAG JE BUUR EEN BOUWKRAAN OP JOUW GROND ZETTEN?

Al onder de oude wet bestond het ladderrecht dat toeliet om het erf van een buur te betreden om bv. werken uit te voeren aan je eigen dak of de niet-gemene muur. Dit ladderrecht wordt in de nieuwe wet nog uitgebreid. De eigenaar van een onroerend goed moet zijn buur toelaten op zijn grond te komen als dat noodzakelijk is om bouw- of herstellingswerken uit te voeren of om de niet-gemene afsluiting te herstellen of te onderhouden. Zo kan je buur bv. een bouwkraan op jouw erf plaatsen als dat echt nodig is om bepaalde werken aan zijn woning te kunnen uitvoeren.

Je buur moet jou hiervan vooraf op de hoogte brengen. Bovendien vervalt zijn recht als jij als eigenaar rechtmatige motieven kan laten gelden om de toegang te weigeren, bijvoorbeeld als jouw buur een illegaal bouwwerk wil oprichten, waar geen bouwvergunning voor gevraagd werd. Verder moet jouw buur dit recht op de voor jou minst schadelijke manier uitoefenen. Zo moet hij de kraan plaatsen op de plek die jouw erf het minst schade toebrengt en uiteraard moet hij de schade die ontstaat vergoeden.

Om discussies te vermijden maak je vooraf best een plaatsbeschrijving op. Zo kan je aantonen wat de toestand van je perceel was voor met de werken werd gestart.

7 . KAN EEN RECHT VAN UITWEG VERVALLEN?

Als een ander perceel een recht van uitweg heeft over jouw erf, dan kan je naar de rechter stappen om de ligging van de uitweg te wijzigen als die, door gewijzigde omstandigheden, het normale gebruik van jouw erf niet langer mogelijk maakt of als de erfdienstbaarheid kan worden uitgeoefend op een andere plaats die minder schadelijk is.

Je kan de rechtbank ook vragen dat de uitweg ophoudt als die niet meer nodig is. Het maakt niet uit hoe lang dat recht van uitweg heeft geduurd. Ook als de uitweg werd verleend omwille van een toekomstige bestemming, kan je vragen dat die ophoudt als die bestemming niet werd uitgevoerd binnen de 10 jaar, te rekenen vanaf het vonnis waarbij de uitweg werd verleend.