Het doorlopend krediet: pasta kopen op afbetaling?
U koopt een televisie en de verkoper biedt u in plaats van een formule op afbetaling de creditcard van de winkel aan? Dat is een revolving krediet of doorlopend krediet. Een revolving krediet is een permanent krediet dat dreigt een overmatige schuldenlast te vergroten.
U winkelt bijvoorbeeld bij Cora en “men” biedt u een financieringskaart aan met enkele loyaliteitsvoordelen? Het is ook een doorlopend krediet volgens het principe “koop nu, betaal later”. Voor sommigen is het revolving krediet slechts een kredietfaciliteit met een permanente kasreserve. Hiermee beschikt u over contant geld, terwijl u kleine maandelijkse bedragen terugbetaalt (of ineens, als u het geld hebt). U hoeft niets te rechtvaardigen: u gebruikt het beschikbare kapitaal naar eigen inzicht. Het klinkt super eenvoudig, maar is niet zonder gevaar. Door dit soort kredietkaarten wordt soms een overmatige schuldenlast in de hand gewerkt. In eerste instantie lijkt de formule aanlokkelijk. De maandelijkse terugbetaling is vaak erg laag. De intrest lijkt mee te vallen. Maar in werkelijkheid zijn de rentetarieven veel hoger dan die van klassiek consumentenkrediet. De rentetarieven kunnen tot meer dan 14% oplopen. Het bekende adagio: geld lenen kost geld.
Wat betaalt de familie Janssens?
Het revolving krediet moet worden beschouwd als een “permanent” krediet dat doorgaans wordt aangeboden door bepaalde handelaren (Krëfel, Makro, Carrefour) of bepaalde kredietmakelaars. Het is hernieuwbaar, vandaar de naam revolving.
Een voorbeeld maakt het duidelijker. De familie Janssens gaat naar een elektrozaak om een nieuwe diepvriezer van 500 euro te kopen. Ze heeft dat bedrag niet beschikbaar, maar krijgt een doorlopende kredietlimiet van 1.500 euro. Daarmee betaalt ze de diepvriezer. Ze kan het saldo (1.000 euro) ook gebruiken om ergens anders aankopen te doen en zelfs geld op te nemen.
Hypermarkten bieden dergelijke kaarten eveneens aan, vandaar dat wordt gezegd dat het revolving krediet sommige consumenten aanmoedigt om zelfs hun boodschappen in de supermarkt hiermee te betalen. Alsof je brood of pasta op krediet koopt. De familie Janssens moet slechts een minimum van ? 75 per maand van deze ? 1.500 terugbetalen. Het probleem is dat de familie Janssens een aanzienlijke rente zal betalen. De debetrentevoet bedraagt over het algemeen 12% tot 15%. De familie Janssens zal, als ze op het einde van de maand moeilijk rondkomen, waarschijnlijk voortdurend het maximaal toegestane krediet hebben. Dit betekent dat het gezin een constante schuld van ? 1.500 heeft en een rente van ongeveer ? 200 per jaar betaalt. Niet vergeten: dit bedrag van ? 1.500 wordt doorgegeven aan de Centrale voor kredieten aan particulieren van de Nationale Bank, waardoor hun leencapaciteit wordt verminderd voor belangrijker zaken zoals de aankoop van een wagen om te gaan werken of een hypotheeklening. Sommige families hebben meerdere van dit soort kaarten en worden op die manier bijzonder kwetsbaar.
Wie zit er achter dit doorlopend krediet?
Hoewel deze kaarten voornamelijk worden aangeboden in hypermarkten, ketens voor huishoudtoestellen en postorderbedrijven, zijn het eigenlijk grote kredietinstellingen die achter deze kaarten schuilen. De Cora-kaart is bijvoorbeeld een product van Cetelem, een dochteronderneming van BNP Paribas Fortis. Waar het schoentje wringt is de plaats en de manier waarop de kredieten worden verleend (niet in een bank, maar in een winkel). De terminologie die voor deze kaarten wordt gebruikt, leidt tot verwarring: “voordeel” of “privilege” -kaarten. Bij Ikea bijvoorbeeld, is het revolving krediet gekoppeld aan de Ikea Family-kaart.
Nulstelling
De wetgever besefte niettemin dat een levenslang doorlopend krediet niet houdbaar is. De wet voorziet daarom al enkele jaren een termijn voor een nulstelling. Zoals u hier kunt lezen, “verplicht die termijn u het volledige krediet terug te betalen via een maximaal aantal periodieke aflossingen dat door de wet wordt vastgelegd, maar zonder dat het contract daarmee wordt beëindigd. De wet schrijft maximale termijnen voor nulstelling voor die dus verschillen in functie van het geleende bedrag en de kredietverstrekker moet de consument daar van tevoren over inlichten. De termijn mag niet langer zijn dan 5 jaar voor kredietopeningen van ? 5000 of minder en 96 maanden voor kredietopeningen van ? 5000 of meer. Zodra het bedrag van het krediet weer nul is, kunt u opnieuw geld lenen.” Maar dat beslist u natuurlijk zelf!