Gezondheid primeert

Een recente Franse studie toont dat de levensverwachting heel erg gelinkt is aan het inkomen.

Een goede gezondheid en veel geld. We wensen het mekaar toe bij de start van een nieuw jaar. Soms voegen we daar aan toe: maar gezondheid gaat voor alles! Door dat te benadrukken geven we te kennen dat je een boeiend leven kan leiden al ben je (zo goed als) arm, terwijl dat voor een miljardair met een slechte gezondheid veel moeilijker is. Een logische redenering, toch? Een recente studie in Frankrijk zaait twijfel. Ze toont dat de levensverwachting heel erg gelinkt is aan het inkomen. Moet je dan voorrang geven aan veel geld verdienen, want een goede gezondheid komt dan vanzelf?

Deze wetenschappelijke studie, uitgevoerd door het Insee, het Franse nationaal instituut van de statistiek, toont aan dat de levensverwachting van een vrouw bij de geboorte 8 jaar meer bedraagt in de 5% meest gefortuneerde families dan in de 5% armste gezinnen. Bij mannen gaapt zelfs een kloof van 13 jaar: 84,4 jaar voor de allerrijksten tegenover amper 71,7 jaar voor de allerarmsten. Wat zijn de oorzaken van die dramatische kloof? Lage inkomens zijn het trieste lot van laaggeschoolden, die vaak de gevaarlijkere en ongezondere jobs doen. Bovendien slaan ze uit financiële noodzaak te vaak een medische behandeling over.

Toch zijn er ook twee geruststellende lichtpuntjes in dit onderzoek. Mensen zonder diploma halen een groot deel van hun achterstand bij de start weer in zodra ze correct betaald werk vinden. Al moeten ze voor dat werk wellicht erg grote inspanningen leveren. Verder stijgt de levensverwachting vrij snel zodra ook het gezinsinkomen stijgt. In de lage middenklasse staat die levensverwachting al veel verder af van die van de armsten dan van die van de allerrijksten. Anders gezegd: om oud te worden hoef je geen miljonair te zijn, het volstaat om niet straatarm te zijn.

De totale levensverwachting is één ding, gezonde levensjaren is een andere zaak. Officieel spreekt men van een levensverwachting zonder ongeschiktheid, dus zonder dat je bepaalde activiteiten moet laten. Aan dat begrip worden al jaren tal van diepgaande Europese studies gewijd. En het beeld dat daar wordt geschetst is verre van rooskleurig, vooral voor vrouwen. Want al ligt hun levensverwachting 5,4 jaar hoger dan die van mannen, in gezonde levensjaren is dat verschil amper 0,7 jaar. In België zelfs maar 0,4 jaar en dan nog in het voordeel van de mannen.

Globaal genomen vertegenwoordigen de gezonde levensjaren maar 80% van de totale levensverwachting bij mannen en 76% bij vrouwen. We hebben dus al bij al gelijk als we mekaar in de eerste plaats een goede gezondheid wensen.