Geven of nalaten aan het goede doel
Geven of nalaten aan een goed doel is een nobele daad, waarvoor je je eigen redenen hebt. In het Vlaams gewest kan dat zelfs belastingvrij. In de andere gewesten niet, maar daar bestaat het duo-legaat nog.
In Plus Magazine van januari vind je een artikel over geven of nalaten aan een goed doel. Daarin staan we stil bij de formulering in je testament, want die is heel belangrijk. Zeker als je bedenkt dat er tussen het maken van een testament en het openvallen gemiddeld 15 jaar verloopt. Je doet er daarom ook goed aan een tweede goed doel te vermelden, voor als jouw eerste goede doel bij je overlijden niet meer zou bestaan. Je kan kiezen voor een eigenhandig testament of een notarieel. Maar bij een notarieel ben je zeker dat het later gevonden zal worden. Een testament kan je altijd herroepen of veranderen.
Hoe zit het met de erfbelasting?
In het Vlaams gewest betaalt het goede doel geen erfbelasting op de som die jij nagelaten hebt, behalve als je nalaat aan een beroepsvereniging of private stichting (8,5%). De belastingvrijstelling in Vlaanderen kwam er als ‘pasmunt’ voor het afschaffen van het fiscaal voordeel van het duo-legaat. Via die combinatietechniek kan je nalaten aan een goed doel én aan een verre erfgenaam of vriend die daar normaal veel erfbelasting op betaalt, waardoor hij/zij netto veel meer overhoudt. Deze techniek levert dus in Vlaanderen sinds juli 2021 geen fiscaal voordeel meer op. Woon je in Vlaanderen en heb je vroeger een testament met duo-legaat gemaakt, laat het dan herbekijken bij je notaris. Want jouw testament zal een andere uitwerking krijgen dan je beoogde of niet meer uitvoerbaar zijn. De kans is immers groot dat het goede doel meer erfbelasting moet betalen dan de waarde die het ontvangt, en dan ook het legaat zal verwerpen. Dan komt het aan iemand anders toe.
In het Waals en Brussels gewest betalen goede doelen wel nog erfbelasting (7% in Wallonië; 7% voor erkende vzw’s en 25% voor niet erkende vzw’s en private stichtingen in Brussel) maar in die 2 gewesten bestaat het duo-legaat nog.
Schenken aan een goed doel
Misschien schenk je liever dan dat je nalaat. Tijdens je leven een organisatie steunen, geeft soms meer voldoening. Wat de schenkbelasting betreft, is er hetzelfde verschil tussen de gewesten: woon je in Vlaanderen, dan betaalt het goede doel geen schenkbelasting, behalve als je schenkt aan een beroepsvereniging of private stichting (5,5%). In Brussel betalen vzw’s en private stichtingen 7% schenkingsrechten. In Wallonië is dat 5,5% voor roerende schenkingen aan vzw’s en private stichtingen en 7% voor onroerende schenkingen.
Alle Belgen, gelijk in welk gewest ze wonen, genieten ook een belastingvermindering van 45% voor giften van meer dan 40 euro. Per instelling moet jouw totale gift minstens 40 euro per kalenderjaar bedragen en je moet schenken aan een erkende instelling. Je vindt ze op https://financien.belgium.be/nl/particulieren/belastingvoordelen/giften
Je mag tot 10 % van je netto belastbaar inkomen schenken, met een absolute grens van 392.200 euro (aanslagjaar 2023, inkomsten 2022)
Welk gewest telt?
Het gewest waar jij als schenker of erflater woont, bepaalt de wetgeving. Woonde jij de laatste tijd in verschillende gewesten, dan wordt gekeken waar je de afgelopen 5 jaar het langst gewoond hebt.
Goed geregeld, goed gegeven
Dit is de titel van de brochure van Testament.be die je gratis kan bestellen op www.testament.be. Je vindt er alle juridische regels over schenken of nalaten aan een goed doel, evenals een overzicht van de goede doelen van Testament.be.
Je vindt er ook modellen van legaten. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naargelang je reservataire erfgenamen hebt (huwelijkspartner, kinderen, kleinkinderen). Bij je overlijden wordt niet enkel gekeken naar wat er vandaag nog over is, vroegere schenkingen worden er fictief bijgeteld. Van deze wedersamengestelde nalatenschap krijgen je kinderen en je partner in principe hun reservataire deel. En dan kan het gebeuren dat vroegere schenkingen aan goede doelen wel eens te groot blijken geweest. Je kinderen of partner kunnen voor de rechtbank dan hun reservataire deel opeisen. Dan moet het goede doel, waaraan jij tijdens je leven hebt geschonken, misschien een stuk teruggeven. Heb je geen kinderen of huwelijkspartner, dan kan je onbeperkt schenken aan wie je wil.