Wie een cadeaubon krijgt, blijkt daar vaak gelukkiger mee dan met een echt geschenk. Je kan immers zelf beslissen wat je er mee koopt, uiteraard binnen het bestaande assortiment, of je kan hem omruilen voor een ander product of dienst. Je hebt cadeaubonnen van winkels of winkelketens, en je hebt beleefbons zoals Bongo, Vivabox, Wonderbox,... Je kan ze in de winkel kopen of online. Helaas gelden voor al die bons niet altijd dezelfde voorwaarden.
Cadeaubonnen, waardebonnen, giftcards
Cadeaubonnen vertegenwoordigen een bepaalde geldwaarde. Je kan ze enkel inwisselen voor een product of dienst bij de handelaar die de bon uitgeeft of aangesloten is bij een cadeaubonnensysteem. Tegenwoordig bieden winkelketens ook giftcards aan. Dat is eigenlijk hetzelfde als een geschenkbon, maar dan in de vorm van een plastic kaart, zoals een bankkaart. Is die opgebruikt, dan kan je een nieuw tegoed opladen. Een cadeaubon koop je dus aan, in tegenstelling tot een waardebon of tegoedbon die je krijgt als je iets terugbrengt of als promotieactie waarmee je korting krijgt. Dat laatste is een gunst van de verkoper, want ruilen is geen wettelijk recht, hoewel steeds meer winkels dit doen.
Hoelang geldig?
In tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland, bestaan er in ons land geen vaste regels voor geschenkbonnen. De koper van een cadeaubon stemt dus in met de voorwaarden die de verkoper in het contract heeft vastgelegd. Als hij die bon vervolgens aan iemand anders schenkt is ook deze persoon gebonden door die voorwaarden.
Met geldigheidsduur. Vaak is zo'n bon één jaar geldig, maar dat kan ook langer of korter zijn, afhankelijk van het soort product of dienst. Kom je na de vermelde periode met je bon aanzetten, dan mag de verkoper die in principe zonder enige compensatie weigeren. De vraag of een korte termijn, vooral wanneer die minder dan één jaar bedraagt, wel redelijk is, zal een rechter moeten beantwoorden. Want tenslotte krijgt de verkoper een geldsom in handen waarvoor hij na een bepaalde datum geen enkele tegenprestatie meer moet leveren.
Soms gaat de geldigheidsduur in op de datum van uitgifte die op de bon vermeld staat en dat is niet altijd de aankoopdatum.
Zonder geldigheidsduur. De geldigheidsduur moet duidelijk op de bon vermeld staan, anders gaat men er van uit dat er geen geldigheidsduur is en de bon dus kan worden omgeruild zolang de winkel bestaat.
Verlengen?
Meestal kan je je cadeaubon verlengen, zelfs nadat hij al vervallen is. Bij Vivabox bijvoorbeeld kan je verlengen of omruilen tot één jaar na de vervaldatum. Dat kost je dan wel €10. Bij Bongo kan het tot zes maanden na datum, als je bon nog in de originele verpakking zit. Hier is verlengen gratis de eerste zes maanden van je bon. Nadien betaal je €10, ook al is de bon nog geldig. Bij Wonderbox is verlengen mogelijk tot drie maanden na de einddatum (gratis zolang je bon geldig is). En bij Cadeaubox kan je verlengen tot 12 maanden na de vervaldatum (gratis als je bon nog zes maanden geldig is en in de originele verpakking zit).
Inwisselbaar?
Voor geld? Meestal kan je een cadeaubon niet inruilen voor geld. Je kan het vragen, maar de verkoper is daar niet toe verplicht. Het is zelfs zo dat de meeste verkopers opleggen dat je de bon volledig moet opgebruiken. Koop je dus iets van €25 met een cadeaubon van €30, dan kan het zijn dat je die €5 wisselgeld niet terugkrijgt. Om commerciële redenen stellen sommige verkopers zich soepel op, maar dat hoeven ze dus niet te doen. Meestal krijg je voor het overblijvende bedrag dan een tegoedbon om er andere zaken mee aan te kopen. Soms zijn er nog andere bepalingen in de overeenkomst opgenomen, bv. dat je de bon niet mag gebruiken voor een product dat in promotie staat.
Voor een andere bon? Meestal kan je je bon inruilen voor iets anders, bv. voor een bon met een ander thema. Let op, het kan zijn dat de geldigheidsduur dan korter is, bijvoorbeeld slechts (minimum) 6 maanden.
Toch liever cash?
Hoewel ze steeds populairder worden, zijn er dus wel degelijk enkele nadelen aan cadeaubonnen. Als de winkel failliet gaat, ben je je geld kwijt. Door gewoon cash geld te schenken, geef je de ontvanger nog steeds de grootste keuzevrijheid, maar dat vinden veel mensen dan weer niet romantisch voor onder de kerstboom. Wil je toch een cadeaubon geven, kies er dan één met een ruim keuzeaanbod, bv. van een grote keten of van een systeem waarbij diverse winkels zijn aangesloten.
Niet tevreden met je online cadeaubon? GELD TERUG!
Je kan een cadeaubon ook online bestellen. Je krijgt de cadeaubon dan per post toegestuurd of je ontvangt een e-mail met een code. Zo'n onlinebon biedt uiteindelijk meer bescherming, want volgens de wet is dit een verkoop op afstand, waardoor je je aankoop nog tot 14 dagen na ontvangst kan herroepen. Stuur je de bon binnen die periode onbeschadigd terug, dan heb je recht op de terugbetaling van het volledige bedrag. De verkoper kan je een tegoedbon aanbieden, maar jij hoeft die niet te aanvaarden, want tijdens de bedenktijd heb je recht op een terugbetaling in geld.
