Deeltijds terug naar het werk na ziekte

Volgens een recente studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen hervat 1 persoon op 9 het werk deeltijds tijdens een periode van ziekte. Vooral personen met mentale aandoeningen doen beroep op het systeem van progressieve werkhervatting.

Een aantal jaar geleden kwamen ‘langdurig zieken’ – werknemers die langer dan een jaar ziek zijn – plots in het vizier. Hun aantal was dermate toegenomen (toen rond de 200.000, vandaag ongeveer een half miljoen werknemers) dat er gezocht werd naar manieren om hen terug naar het werk te leiden. In 2017 zag de federale wetgeving over de re-integratie het licht. Er werd een procedure uitgewerkt, met als centrale figuur de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. Die procedure werd intussen herbekeken. Sinds 1 januari 2022 bestaat het Terug-naar-werktraject. Via dit traject ondersteunt de Terug-naar-werk-coördinator (TNW-coördinator) de langdurig zieke werknemer om gepaste begeleiding te vinden voor de terugkeer naar de arbeidsmarkt, dankzij aangepast werk, ander werk of een opleiding.

Wie ziek is, kan ook deeltijds terug naar het werk en kan dan loon en ziekte-uitkering combineren. Meestal gebeurt dit als de periode van gewaarborgd loon voorbij is, maar het kan ook al tijdens het gewaarborgd loon. Dan betaalt de werkgever nog het volledige loon. Na de periode van het gewaarborgd loon kan je, mits toelating van de geneesheer van het ziekenfonds, deeltijds loon en uitkering combineren. Wat de gevolgen zijn voor je uitkering hangt af van het percentage dat je terug werkt. Meer info vind je op de website van het Riziv. Werk je bijvoorbeeld terug 50%, dan beperkt het Riziv je uitkering met 30% en niet met 50%. Je krijgt dus 20% extra (bovenop je halftijdse loon).

1 op 9 deeltijds terug aan de slag

De Onafhankelijke Ziekenfondsen, waarvan Helan deel uitmaakt, analyseerden op basis van haar ledengegevens de deeltijdse werkhervatting van arbeidsongeschikte personen. “Het onderzoek toont aan dat ongeveer 1 op 9 arbeidsongeschikte personen het werk deeltijds hervat tijdens een periode van ziekte. In het merendeel van de gevallen vangt de werkhervatting aan binnen de eerste zes maanden van de arbeidsongeschiktheid. Meer dan twee derde van de personen die deeltijds het werk hervatten, gaan vervolgens over naar volledige werkhervatting. Daarnaast toont een vergelijking van de verschillende medische diagnosen aan dat vooral personen met mentale aandoeningen (waaronder hoofdzakelijk burn-out en depressie) beroep doen op deeltijdse werkhervatting. 44% van de deeltijdse werkhervattingen betreft personen met mentale aandoeningen, wat duidelijk hoger is dan het aandeel arbeidsongeschikte personen met mentale aandoeningen zonder deeltijdse werkhervatting (33%).” (Bron: Onafhankelijke Ziekenfondsen)

Xavier Brenez, directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen “Wanneer de gezondheidstoestand het toelaat, is deeltijdse werkhervatting een succesvol instrument om personen in arbeidsongeschiktheid deeltijds of voltijds terug aan het werk te krijgen. Het draagt bij tot het herstel van de persoon en de duurzaamheid van het systeem. Ten aanzien van de verwachte toename in arbeidsongeschiktheid en invaliditeit de komende jaren, en de stijgende druk op de sociale zekerheid, is het belangrijk om dit voldoende te promoten bij de verzekerden, de werkgevers en de tewerkstellingsdiensten.

Daar waar het huidig systeem van arbeidsongeschiktheid eerder binair is – je bent ziek óf je kan gaan werken – moeten we in de toekomst meer rekening houden met hybride en flexibele systemen. We moeten een paradigmashift maken van arbeidsongeschiktheid naar arbeidspotentieel, steeds vertrekkende vanuit de gezondheidssituatie van de persoon.”