De wegcode in beweging

"Ik heb enkel een theoretisch examen moeten afleggen om mijn rijbewijs te krijgen. Destijds bestond er nog geen praktisch rijexamen", vertelt Michèle, 68 jaar. "Ik weet wel dat de wegcode sindsdien enorm geëvolueerd is." Verzekeringsmaatschappijen wijten 70% van de verkeersongevallen dan ook aan een gebrekkige kennis van de wegcode.De nieuwe fietsborden zijn amper gekend (zie verder), evenmin als de voorrangsregels voor het openbaar vervoer. Een onderzoek van de VAB toont aan dat veel automobilisten niet weten hoe ze zich moeten gedragen als er bijvoorbeeld een tram hun pad kruist. Het is nochtans simpel: de tram heeft altijd voorrang, ook al rij jij op een voorrangsweg of heb je voorrang van rechts.En wat als een bus de halte verlaat? Die heeft dan weer enkel voorrang in de bebouwde kom. Daar moet je hem als automobilist voorlaten. Buiten de bebouwde kom (dit begrip wordt verder toegelicht), moet de bestuurder van de bus wachten tot de baan vrij is, voor hij mag invoegen.We willen er toch nog even aan herinneren dat ook andere voertuigen, in sommige gevallen, gebruik mogen maken van de busstrook. Bijvoorbeeld als er een obstakel op de weg opduikt waar je omheen moet rijden, of om bij een parkeerplaats of op je oprit te raken, en vooral als je een kruispunt nadert en je wilt afslaan. Maar wat als het een busstrook in eigen bedding betreft, gescheiden door een ononderbroken witte lijn, of met een dambordmarkering op de weg? Een eigen busbedding mag je nooit gebruiken, ook niet als je bij het volgende kruispunt wilt afslaan.Hoe moet je je gedragen op dambordmarkeringen te midden een kruispunt met tram- en buslijnen? Die bakenen de stroken af die voorbehouden zijn voor het openbaar vervoer en hebben geen enkele invloed op de voorrangsregels die op dat kruispunt gelden. Alleen mag je op die dambordmarkering niet parkeren en evenmin stilstaan, ook niet als je ze wilt kruisen en daarbij gehinderd wordt.Vier op tien automobilisten gebruiken hun richtingaanwijzer niet als ze een straat inslaan, blijkt uit onderzoek van Touring. "Vooral op op- en afritten van snelwegen blijken ze in onbruik te raken, zeker als automobilisten bijna niet moeten afremmen." Voor Touring brengt dit rijgedrag andere weggebruikers in gevaar, vooral dan zij die achterop rijden, zoals motorrijders. Touring ziet drie mogelijke redenen waarom we zo laks met onze richtingaanwijzers omspringen: "De automobilist kent het verkeersreglement niet, hij is nonchalant of van slechte wil, of hij is verstrooid omdat hij met zijn smartphone of gps bezig is."Het ritsprincipe blijft bij automobilisten voor verwarring zorgen. Eén op vier bestuurders weet niet wat deze verplichting exact inhoudt. Even je geheugen opfrissen? Het ritsprincipe moet je toepassen als een rijstrook onderbroken wordt en je bijvoorbeeld van drie naar twee rijstroken moet. De bestuurders op de rijstrook die wegvalt, rijden tot het einde en voegen dan in op de rijstrook die verder loopt. Bestuurders op deze rijstrook moeten er dan één voor één een bestuurder tussen laten. Een snelweg oprijden geldt echter als invoegen, niet als ritsen. De auto's op de snelweg zijn dus niet verplicht je er tussen te laten.Middenstrookrijders zijn autobestuurders die op de snelweg beslag leggen op het middenvak en daar niet meer weg te slaan zijn, ook al is er ruimte zat op het rechter rijvak. Gedrag dat door andere automobilisten als bijzonder ergerlijke wordt ervaren, zo blijkt uit peilingen. Gedrag dat bovendien een overtreding eerste graad op de wegcode is en je vandaag 58 euro en binnenkort 116 euro kost als de politie je op de bon slingert. Je pakkans? Elk jaar stelt de politie zo'n 2.000 pv's op voor onrechtmatig gebruik van de middenstrook."Vandaag baren de borden B22 (foto hierboven) en B23 automobilisten de meeste kopzorgen", weet Benoît Godart, woordvoerder van Vias (vroeger BIVV). De nieuwe regels zijn vooral van belang voor fietsers en voetgangers. Hou jij er rekening mee? Bij een bord B22 mag een fietser door het rood of oranje rijden om rechts af te slaan. Op voorwaarde evenwel dat die fietser voorrang verleent aan de andere weggebruikers die zich al op de rijweg bevinden. Het bord B23 laat fietsers dan weer toe om door rood of oranje te rijden als ze rechtdoor moeten. Dat bord mag enkel worden gebruikt als de fietsers op die plek geen verkeersstromen moeten dwarsen. Je vindt deze borden vooral in Brussel, maar ze worden ook uitgerold in andere grote steden in ons land.Sinds een paar jaar is in de wegcode ook het begrip 'fietsstraat' opgenomen. Wat voor straat? Een straat waar zowel auto's als fietsers mogen rijden, maar waar het weggedrag van auto's en vrachtwagens ondergeschikt is aan dat van de fietsers. Auto's en vrachtwagens moeten hun snelheid aanpassen (max. 30 km/u) en mogen fietsers niet inhalen. Fietsers mogen de volledige breedte van de rijbaan gebruiken. Het principe achter de fietsstraat? Fietsers zijn weggebruikers als alle andere en moeten in smalle straten, waar auto's hen moeilijk voorbij kunnen zonder dat hun veiligheid in het gedrang komt, hun plek midden op de rijweg kunnen opeisen. En dan zijn er nog de éénrichtingstraten waar fietsers in beide richtingen mogen rijden, dus ook tegen de rijrichting van de auto's in.