Betere toegang tot de schuldsaldoverzekering voor chronisch zieken

Personen met een chronische ziekte worden geconfronteerd met hoge bijpremies en weigeringen wanneer ze een schuldsaldoverzekering willen afsluiten. De wet Partyka, die de toegang de schuldsaldoverzekering voor personen met een chronische ziekte moet verbeteren, wordt nu eindelijk in uitvoering gebracht. De uitvoering van deze wet moet leiden tot meer verantwoording, transparantie en solidariteit binnen de verzekeringssector.

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw ontvangt sinds jaar en dag klachten van personen met een chronische ziekte die een schuldsaldoverzekering willen afsluiten. Verzekeringsondernemingen beschouwen deze personen als ‘verhoogde risico’s’. Hierdoor moeten zij hoge bijpremies betalen of wordt hen zelfs de toegang tot een schuldsaldoverzekering geweigerd. Verzekeringsondernemingen motiveren hun beslissing over de hoogte van een bijpremie of een weigering niet of onvoldoende. Hun beslissingen komen al te vaak arbitrair over. Door het gebrek aan transparantie blijven personen met een chronische ziekte gefrustreerd achter met vele vragen.

Een kandidaat-verzekerde met een chronische ziekte kan enkel gissen op basis waarvan de verzekeringsonderneming hem beoordeelt en of deze bijvoorbeeld ook rekening houdt met de vooruitgang van de medische wetenschap, die het risico op overlijden bij bepaalde chronische ziekten aanzienlijk verkleint. Bovendien worden personen met een chronische ziekte medisch goed opgevolgd en letten zij vaak beter op hun gezondheid dan personen die door verzekeringsondernemingen als een ‘laag risico’ aanzien worden. De aparte behandeling door de verzekeringsondernemingen wordt dan ook als onrechtvaardig ervaren.

Een betaalbare schuldsaldoverzekering kunnen afsluiten is nochtans essentieel. Deze verzekering biedt enerzijds aan de bank een waarborg om een hypothecaire lening toe te kennen en voorziet anderzijds een belangrijke financiële bescherming voor de verzekeringsnemer en zijn gezinsleden. Het Vlaams Patiëntenplatform ijvert reeds vanaf zijn oprichting in 1999 voor concrete oplossingen voor de knelpunten die personen met een chronische ziekte met verzekeringen ondervinden. Het platform droeg dan ook actief bij aan de totstandkoming en uitvoering van de wet Partyka. De wet biedt hoop en vormt een belangrijke mijlpaal voor een meer toegankelijke verzekeringsmarkt.

De wet Partyka: een lange weg

Sinds januari 2010 bestaat er een wet die de problemen van personen met een chronische ziekte bij het afsluiten van een schuldsaldoverzekering wil aanpakken. De zogenaamde wet Partyka kwam tot stand na maandenlang overleg tussen vertegenwoordigers van consumentenorganisaties, patiëntenverenigingen en de verzekeringssector.

De uitvoering van de wet Partyka liep echter vertraging op door de val van de vorige regering, de aanslepende regeringsonderhandelingen en een procedure tegen deze wet bij het Grondwettelijk Hof door Assuralia, de koepel van verzekeringsondernemingen. Assuralia is van mening dat de wet Partyka de vrijheid van handel en nijverheid in het gedrang brengt. Het Grondwettelijk Hof verwierp het beroep op 10 november 2011 waardoor er geen belemmering meer was voor de uitvoering van de wet. Sindsdien bereidde de bevoegde minister Johan Vande Lanotte de uitvoering van de wet Partyka voor. De uitvoering vereiste adviezen van de Commissie voor Verzekeringen, de Privacycommissie en de Raad van State. Daarnaast moest er een nieuw orgaan opgericht worden, met name het Opvolgingsbureau voor tarifering.

Transparantie, beroepsmogelijkheden en betaalbaarheid

Na de nodige voorbereidingen zal de wet Partyka door de genomen uitvoeringsbesluiten nu eindelijk operationeel worden. De wet Partyka en haar uitvoeringsbesluiten voeren verschillende maatregelen in die de transparantie binnen de verzekeringssector moeten bevorderen, zoals verbeterde medische vragenlijsten, een duidelijke motiveringsplicht voor bijpremies en weigeringen en een antwoordtermijn waarbinnen verzekeringsondernemingen hun beslissing moeten meedelen. Personen met een chronische ziekte die een bijpremie krijgen of geweigerd worden, kunnen voortaan tegen de beslissing van de verzekeraar in beroep gaan bij een Opvolgingsbureau voor tarifering. Ten slotte voorziet de wet ook in een solidariteitsmechanisme waarbij bijpremies begrensd worden tot maximum 200 procent van de basispremie.