8 vragen over outplacement

Een ontslag komt hard aan. En een nieuwe job komt helaas niet zomaar uit de lucht vallen. Professionele begeleiding bij je zoektocht is dan meegenomen.

Vanaf 45 heb je recht op outplacement bij ontslag. Dan word je in opdracht van je werkgever, individueel of in groep, door een externe specialist begeleid bij het zoeken naar ander werk of bij je start als zelfstandige. Dat is zo sinds 2001, al werd de wet intussen een paar keer bijgestuurd. Met deze acht vragen en antwoorden ben je weer helemaal mee.

1. Telt enkel je leeftijd?

In 2014 werd het recht op outplacement veralgemeend naar alle werknemers van 45+ uit de privé- en publieke sector, die worden ontslagen met een opzeggingstermijn of opzegvergoeding van minstens 30 weken. Dit geldt vandaag als het algemene stelsel. Maar ben je 45 of ouder, minstens één jaar ononderbroken in dienst van je werkgever in de privé, en kom je niet aan 30 weken, dan krijg je vandaag ook outplacementbegeleiding, behalve bij ontslag om dringende reden of als je met pensioen kan gaan. Dit wordt het specifieke stelsel genoemd. Beide systemen bestaan naast elkaar en verschillen hier en daar.

2. Klopt het dat je die begeleiding zelf betaalt?

In het algemene stelsel mag jouw werkgever je opzegvergoeding verminderen met vier weken loon. Je herwint echter je recht op dit loon als hij je geen outplacementbegeleiding aanbiedt, een aanbod doet dat niet overeenkomt met wat de wet voorschrijft, of als hij dat aanbod niet daadwerkelijk uitoefent. Het bedrag van de vier weken loon moet niet exact overeenkomen met de waarde van het outplacement. Dat wordt becijferd op 1/12 van je brutoloon van het jaar voordien en bedraagt minimum 1.800 en maximum 5.500 euro.

Je werkgever mag geen vier weken loon aftrekken als je medisch niet geschikt bent om outplacement te volgen (medische overmacht). En ook in het specifieke stelsel worden geen vier weken loon afgetrokken.

3. Kan je ook kiezen voor een hogere vergoeding?

Tot 2016 kreeg je een hogere opzegvergoeding als je de outplacementbegeleiding weigerde. Sindsdien worden de vier weken loon sowieso van je opzegvergoeding afgehouden, of je nu deelneemt of niet.

4. Wat als je niet tijdig reageert?

Je moet als werknemer binnen de vier weken laten weten of je al dan niet ingaat op de aangeboden outplacementbegeleiding. Reageer je niet tijdig, dan wordt er in het algemene stelsel vanuit gegaan dat je het aanbod aanvaardt. Dat is niet zo in het specifieke stelsel. Als je daar niet reageert, moet je werkgever geen aanbod meer doen.

5. Heeft weigeren gevolgen?

Niet ingaan op het outplacementaanbod heeft in het algemene stelsel geen gevolgen voor je werkloosheidsuitkering. Dat is wel het geval voor het specifieke stelsel. Weiger je daar een geldig outplacementaanbod, dan kan je werkloosheidsuitkering 4 tot 52 weken worden geschorst.

6. Wat als je werkgever geen outplacement aanbiedt?

Je mag zelf beslissen om niet in te gaan op het aanbod, maar er moet wel een aanbod zijn. Als jouw werkgever je geen aanbod doet, ben jij verplicht het zelf te vragen. Stel je je werkgever niet in gebreke, dan heeft dit geen gevolgen voor je werkloosheidsuitkering in het algemene stelsel, maar wel in het specifieke stelsel. Behalve dan voor sommige werknemers: als je bijvoorbeeld minder dan halftijds werkt of niet meer beschikbaar moet zijn voor de arbeidsmarkt, is je werkgever niet verplicht een aanbod te doen en moet je hem ook niet in gebreke stellen. Maar voor alle anderen in het specifieke stelsel heeft niet zelf om outplacement vragen wanneer je werkgever niet van zich laat horen, dus wél gevolgen.

7. Wat als je je opzeggingstermijn moet presteren?

Je werkgever moet jou geen opzegvergoeding betalen: hij kan je je opzeggingstermijn ook doen presteren. De uren outplacementbegeleiding worden dan aangerekend op je sollicitatieverlof. Tijdens je opzeggingstermijn mag je immers één volledige dag of twee halve dagen per week afwezig zijn van het werk om een nieuwe job te zoeken. Dit geldt zowel in het algemene, als in het specifieke stelsel.

8. Hoeveel uren begeleiding krijg je?

Word je ontslagen met een opzegvergoeding, dan krijg je 60 uren begeleiding over een periode van 12 maanden: 20 uur de eerste twee maanden na je ontslag, 20 uur de vier daaropvolgende maanden, en nog eens 20 uur de laatste zes maanden. Moet je je opzeggingstermijn presteren, dan krijg je de 60 uren begeleiding terwijl je aan het werk bent. De totale duur bedraagt ook dan 12 maanden.