Domotica voor meer veiligheid en comfort

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Domotica of woningautomatisering kan in belangrijke mate bijdragen tot het comfort en de veiligheid van een woning en er op die manier ook toe bijdragen dat we langer in onze eigen woning kunnen blijven wonen.

Aan domoticanetwerken in huis wordt steeds meer intelligentie toegevoegd. Dat betekent niet alleen meer plezier en luxe, maar ook meer comfort en veiligheid.

Het woord “domotica” is een samentrekking van het Latijnse woord domus (huis) en -tica, afkomstig van informatica, telematica en robotica. Domotica is het geïntegreerde systeem dat alle elektrische toestellen in de woning bedient en beheert, met als doel een verhoging van het comfort, de flexibiliteit, de communicatie, de veiligheid en het rationeel energiegebruik te bekomen.

De eerste domoticatoepassingen waren vaak systemen die reeds in de geautomatiseerde industrie of in kantoortoepassingen bestonden, maar nu in woningen werden ingepast voor personen met een functiebeperking. Zodoende hadden zij een grotere zelfstandigheid.

Veralgemeende toepassingen van domotica begonnen pas eind vorige eeuw echt door te breken toen er een standaard werd opgesteld waarbinnen de verschillende systemen konden worden geïntegreerd en met elkaar konden communiceren.

Door de opkomst van breedbandinternet kreeg de tweede generatie domotica ook een internetaansluiting zodat audio/video, verwarming-, airco-, alarm- en andere systemen op een eenvoudige manier van elders (bijv. op kantoor) konden worden beheerd via een pc of pocket-pc. Zo kan men bijvoorbeeld via jet internet camerabeelden van thuis volgen en ingrijpen wanneer dat nodig blijkt.


Typische systemen waarop domotica wordt toegepast zijn :

– verwarming
– airconditioning
– verlichting

Voordelen

– in het algemeen: verhoogt het woon- en leefcomfort
– Flexibel: is op ieder moment aanpasbaar aan nieuwe noden zonder in nieuwe bedrading te voorzien. Voor uitbreidingen is dit wel nodig.
– Veiligheid: door de integratie van een alarmsysteem kunnen tal van veiligheidsvoorzieningen worden ingebouwd.
Ook problemen met de elektriciteit of gas kunnen worden gedetecteerd en gemeld.
– Rationeel energieverbruik: domotica houdt rekening met de af- of aanwezigheid van de bewoners om de gekoppelde installaties te sturen
– Communicatie: domotica kan van op afstand worden bediend, maar kan tegelijkertijd de communicatiemogelijkheden in huis optimaliseren


Systemen die bijdragen tot meer comfort

Comfortverhoging wordt o.a. bereikt door het aantal handelingen te verminderen dat nodig is om “iets” te bewerkstelligen. Zo is het mogelijk om slechts één knop in te drukken wanneer men gaat slapen of de woning verlaat, waardoor automatisch een combinatie van acties plaats vindt.
Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat alle lichten worden gedoofd en gelijkertijd ook de verwarming in alle zones automatisch naar nachtstand gaat.
Eén knop om televisie te kijken kan betekenen dat niet alleen de televisie “aan” gaat, maar dat ook de verlichting zich aanpast, dat de rolluiken zich sluiten of dat de zonnewering naar beneden gaat zodat er overdag geen reflectie ontstaat op het beeldscherm. Een andere knop is er dan weer om de gepaste sfeer te creëren voor het ontvangen van bezoekers, voor het spelen met de kinderen of het lezen van een boek.

– Temperatuursensors bedienen de verwarming / airconditioning per plaats al naargelang het uur van de dag en de aanwezigheid van personen. Het domoticasysteem kan ervoor zorgen dat de verwarming en airconditioning geoptimaliseerd wordt. Zo wordt een kamer op de ideale temperatuur gebracht wanneer ze in gebruik wordt genomen. Bij afwezigheid wordt de temperatuur geleidelijk naar een stand-by temperatuur gebracht, eventueel rekening houdend met de opwarm- en afkoelperiode. Raamcontacten, die gebruikt worden voor de inbraakbeveiliging, kunnen ook de verwarming en koeling automatisch laten afslaan, wanneer een raam geopend wordt. Handig in dit voorbeeld is dat één aanwezigheidsdetector voldoende is om naast de verwarming en koeling ook de verlichting te schakelen.

– In elke kamer wordt naar wens een bepaalde sfeer gecreëerd met aangepast licht, muziek,... Handig in dit voorbeeld is dat één aanwezigheidsdetector voldoende is om naast de verwarming en koeling ook de verlichting te schakelen.


Een grotere veiligheid

– Parlofonie, al dan niet met camera en beeldscherm welke doorschakelt naar uw GSM.
– Inbraakalarm hetzij met licht en geluid, hetzij per telefoon of SMS naar bewakingscentrale of politie.
– Brand of rookalarm met geluid of telefoon naar brandweer of bewakingscentrale of in werking stellen van sprinkler op basis van rookmelders. Ook kan in dit geval bijvoorbeeld automatisch noodverlichting aangaan op de vluchtwegen, kunnen de rolluiken automatisch worden geopend om het aantal vluchtwegen te vergroten enz.
– Naast brand- en rookmelders bestaan er bijvoorbeeld ook waterlekmelders die automatisch de watervoorziening afsluiten wanneer ergens een lek wordt vastgesteld.
– Bewakingscamera’s die van op een afstand kunnen gevolgd worden.
– Mobiliteitsbewaking m.b.v. bewegingssensoren en/of camera’s; daarmee kan automatisch bepaald worden dat een bewoner hulp nodig heeft na bv. een ongeval in huis. Dit vindt toepassing in woningen voor ouderen.
– Een -alles-uit’- toets die wordt ingedrukt bij het slapengaan of het verlaten van de woning. Het indrukken van deze toets zorgt er dan voor dat alle stopcontacten waaraan toestellen gekoppeld zijn die potentieel gevaar opleveren, worden uitgeschakeld (zoals de koffiezet, het strijkijzer, de keukentoestellen, enz...).
– Een domoticasysteem kan echter ook preventief werken door middel van een aanwezigheidsimulatie. Wanneer je met vakantie vertrekt, kan je het zo programmeren dat de, van op de straat zichtbare, verlichting elke dag op een ander geloofwaardig tijdstip wordt aan- en uitgeschakeld. Dat de televisie gedurende een aantal uren begint te spelen, enz. Allemaal elementen die de indruk geven dat er iemand thuis is.

Efficiënt energiegebruik

– Tijdsinstelling doet wasmachine, vaatwasmachine en koffiezet op het juiste moment opstarten. Door stroomvreters zoals de vaatwasmachine en wasmachine alleen in de daluren tegen een voordelig tarief te laten draaien.
– Door bepaalde stopcontacten te deactiveren als u de woning verlaat.
– Verwarming (zie hoger)

Een premie voor domotica?

Het besparingspotentieel door middel van een domotica-installatie is aanzienlijk. Dit heeft ertoe geleid dat de Vlaamse Overheid (VEA) sinds 1 januari 2005 ook domotica heeft opgenomen in het rijtje van energiebesparende technieken die zij goedkeuren. Hierdoor geven zij de mogelijkheid aan de distributienetbeheerders om een premie uit te keren voor een domotica-installatie.

Sinds begin 2008 wordt die premie niet meer uitgekeerd in heel Vlaanderen, maar enkel in het werkingsgebied van distributienetbeheerder Eandis. Om te zien of u in hun gebied woont, kan u best de website van Eandis raadplegen: www.eandis.be

Ambient Assisted Living

In april 2008 ging het AAL-programma (Ambient Assisted Living) van start. Het loopt tot 2013. ALL is een gezamenlijk subsidieprogramma van 23 Europese landen en van de Europese Commissie dat tot doel heeft om met behulp van innovatieve technologische/ICT producten en diensten de kwaliteit van leven voor ouderen te verbeteren, ook als ze last krijgen van lichamelijke en/of geestelijke beperkingen.

Ambient Assisted Living is een samentrekking van Ambient Intelligence en Assisted Living. Ambient Intelligence betekent letterlijk “alom aanwezige intelligentie in onze woon-, leef- en werkomgeving”. Door de ontwikkeling van domotica is het mogelijk om die omgeving in de toekomst steeds meer mee te laten kijken, denken en ondersteunen. Assisted Living is het Engelse begrip voor wonen met hulpmiddelen ofwel ondersteund wonen met hulpmiddelentechnologie. De samentrekking heeft dus vooral betrekking op het creëren van slimme en meedenkende omgevingen voor mensen die ondersteuning nodig hebben om zelfstandig te kunnen wonen. Dit kunnen mensen zijn met een specifieke beperking of chronische ziekte en ouderen die moeite hebben met zelfstandig wonen als gevolg van allerlei ouderdomskwalen of -ziekten.

Meer info: http://www.aal-europe.eu/

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content