De verrekijker die doet wat moet

Hou je van opera, van jagen, zeilen, trektochten, ornithologie of misschien van astronomie? In al die gevallen heb je een verrekijker nodig. Maar niet meteen dezelfde!

Het is niet zo eenvoudig als het lijkt. De juiste verrekijker kiezen hangt immers nauw samen met de vraag waarvoor je hem wil gebruiken en hoe vaak. Het is dus een kwestie van gewicht en volume, helderheid, vergroting en technologie. En er komt nog meer bij kijken: bijvoorbeeld of je een bril draagt, en – niet onbelangrijk – hoeveel hij kost. Voor sommige modellen moet je meer dan 3.000 euro neertellen... zonder dat zo’n kijker daarom voor jou geschikt is. Want we zeiden het al: alles hangt af van wat je ermee wil aanvangen.

Op de planken

Neem je je verrekijker vooral mee naar het theater of de opera? Kies dan een licht en klein formaat, dat gemakkelijk in je handtas of vestzak past. Zoals de Bushnell 4×30 Spectator Perma-Focus (richtprijs 125 euro). Die 4×30 is een essentieel element bij de keuze van een verrekijker. Elk model heeft een dergelijke tweegetallencombinatie in zijn naam. We leggen uit wat ze betekenen.

Het eerste getal geeft de vergroting aan, het equivalent van de zoom. Hoe hoger de waarde, hoe groter je objecten op afstand ziet, vergeleken met het blote oog. Als je met een 4x verrekijker naar een voorwerp op 100 m afstand kijkt, lijkt het maar 25 m ver. De 30 duidt op de diameter van de voorste lenzen, uitgedrukt in millimeter. Hier dus 30 mm. Hoe groter die waarde, hoe meer licht de lenzen doorlaten, hoe breder het gezichtsveld en hoe scherper het beeld.

Meer is niet altijd beter

Die getallen kunnen je al snel in de verleiding brengen om een verrekijker te kopen met een maximale vergroting en zo groot mogelijke lenzen. Maar zo werkt het niet. Een model als de Celestron SkyMaster 25×100 (richtprijs 490 euro) is bijvoorbeeld geen ideale keuze. Het is een uitstekende verrekijker, daar niet van, maar zijn sterke vergroting (25x), in combinatie met zijn gewicht van ongeveer 4 kilo, zorgt voor een onaangenaam beverig effect wanneer je hem gebruikt. Zo’n zware verrekijker gebruik je best met een statief. Met die optie erbij is hij dan erg geschikt om sterren te kijken.

Maar wil je een verrekijker om overal mee naartoe te nemen, dan is dit niet de beste keuze. Wanneer je een verrekijker voor je ogen houdt, trillen je handen meer naarmate de inspanning die je moet leveren groter is. Je hersenen kunnen die trillingen moeilijker compenseren, zodat het beeld minder scherp wordt.

Tot zover de vergroting. En de diameter van de lenzen? Onthou dat een grotere diameter sowieso een grotere verrekijker impliceert. Ook hier hangt alles af van waarvoor en hoe vaak je hem gebruikt.

Prisma in de kijker

Een ander aspect waarmee je bij je keuze rekening moet houden is de opstelling. Er zijn momenteel grosso modo twee types op de markt: modellen met een Porro-prisma en die met een dakprisma. Maak je geen zorgen, het is minder ingewikkeld dan het lijkt. Om het eenvoudig te houden: bij een dakprisma staan de lenzen in de as van de oculairs. Die meer recente opstelling zorgt ervoor dat de verrekijker compacter en lichter is, terwijl de lenzen meer licht doorlaten. Niets dan voordelen dus, die jammer genoeg de prijs de hoogte injagen. En nog een laatste weetje: als je een bril draagt, ga dan voor een model met uitdraaibare oogschelpen.

Cijfers en glas

De 8×32- en 8×42-modellen zijn bestsellers in ons land. Daarnaast wordt vaak gezegd dat 3×27 of 4×30 het meest geschikt is voor theater en opera. Trekkers verkiezen meestal 8×32 of 10×42. Ben je gepassioneerd door ornithologie? Ga dan voor een 10x of 12x vergroting.

Maar enkel op de getallen letten is wat kort door de bocht, want de kwaliteit van een goede verrekijker hangt in grote mate af van de optiek. Laat je niet strikken door de verbazend lage prijs van een model van een obscuur merk. De vaste waarden zijn Bushnell, Leica, Nikon, Olympus en Swarovski Optik (nee, niet versierd met bergkristallen).

Als je voor echte kwaliteit gaat, kan zo’n verrekijker je vele jaren een goede dienst bewijzen, ongeacht je activiteit. Neem dus vooral de tijd om hem zorgvuldig te kiezen. De beste manier om dat te doen, is naar een speciaalzaak te stappen om er modellen te testen en te vergelijken. Zo krijg je een goed idee van het gewicht en de omvang van de verrekijker, zijn gebruiksgemak, de mogelijkheden om hem bij te regelen enzovoort. Een specialist kan je bovendien helpen om de beste keuze te maken, altijd op basis van waarvoor en hoe vaak je hem wil gebruiken.