Zuid-Kazachstan in 7 wonderen

De kans is groot dat je Kazachstan binnenkomt via Almaty. Deze stad blijft de belangrijkste van het land, ook al werd ze als hoofdstad onttroond door Noersoeltan, het vroegere Astana. De brede en altijd rechte lanen met tal van groene plantsoenen doen aan de Sovjettijd denken, maar maken het wandelen van park naar park, onder een verkleurend herfstbladerdek, er niet minder aangenaam om. De gezichten op straat verraden de etnische verscheidenheid van het land, dat eenzelfde mozaïek aan religies tentoonspreidt. Golden, onze lokale gids, vertelt dat haar ouders moslims zijn, maar dat ze zelf voor het hindoegeloof heeft gekozen. Almaty biedt nog meer contrasten: hoewel deze grootstad te midden van de steppe ligt, kan ze toch uitpakken met een eigen skistation op de nabijgelegen Talgarberg. Niet te missen in Almaty zelf zijn de kathedraal, een van de laatste houten kerken van Centraal-Azië, het zeer eigentijdse museum gewijd aan typisch Kazachse muziekinstrumenten, en de groene bazaar met zijn overdekte markt. In een groot land moet je vaak lange afstanden afleggen, maar met een wegennet in zeer goede staat is dat in Kazachtstan geen probleem. Het nationaal park Charyn, op 240 km van Almaty, is door zijn bizarre rotsformaties, waarvan sommige pas recent werden ontdekt, een waar natuurwonder. Een rivier heeft in de vallei reusachtige canyons uitgesleten die soms tot 300 m diep reiken. De Maancanyon, die zijn vorm verkreeg door erosie en aardbevingen, doet hier en daar denken aan het landschap van het Amerikaanse Wilde Westen. In de Vallei van de Kastelen volgen immense torens van okerklei elkaar drie kilometer lang op. Een wandeling door dit dal is een onvergetelijke ervaring. Tussen de bergketens strekken zich eindeloze vlakten uit waar enorme kuddes paarden rondzwerven, vooral dan in het Karkara-dal. Ze steken onverwachts de weg over en dringen soms door tot in de dorpen. Als ruitervolk blijven de Kazachen paarden fokken in grote kuddes en in halve vrijheid. Op een dertigtal kilometer van Almaty ligt het kijkdorp Hun: hier kan je kennis maken met de Kazachse tradities, eten in een echte yurt en bewonderend toekijken hoe ruiters acrobatische kunstjes of (schijn)gevechten te paard uitvoeren. Ze hebben dan ook veel geleerd van de Hunnen. Tweeduizend meter hoog in de bergen van Kungei Alatau wacht een ander natuurwonder dat de verplaatsing waard is: het Kaindymeer. Je geraakt er enkel na een lange tocht met een 4x4. Naar het einde toe is het bonzen over pistes vol karrensporen. De beloning is een vreemd meer, dat pas in 1911 is ontstaan door de verzakking van een bergwand. Ooit groeide hier een coniferenwoud, waarvan enkel een leger kale boomstammen overblijft, die als spookschepen of lansen van onderwatersoldaten uit het water opduiken. Op deze plek slaat je verbeelding echt op hol. Gelukkig kon ze zo lang verborgen blijven. We trekken naar het Tian Shan-gebergte vlakbij Kirgizië. Daar liggen de Kolsaimeren, drie grote meren die in elkaar overvloeien en gevoed worden door gletsjerwater. Tussen de meren slingert een wandelpad van 25 km. Om er te geraken kan je kiezen tussen een trektocht van twee tot drie dagen met overnachting in een berghut of een tocht te paard van een volle dag. Het laagst gelegen meer bevindt zich op 1.818 m en is het gemakkelijkst te bereiken. We kwamen er enkele wandelaars tegen, maar ook influencers voor wie een selfie aan de waterkant of op een bootje het meest courante Instagramkiekje van Kazachstan lijkt te zijn. Wie sportiever is, kan naar het tweede meer klimmen op 2.252 m en daarna verder doorsteken naar het derde meer op 2.850 meter. De stad Türkistan was niet alleen een belangrijke halte op de Zijderoute, eeuwenlang was ze ook de hoofdstad van het toenmalige khanaat Kazachstan. Niet te missen hier is het mausoleum van soefimysticus Hodja Ahmed Yasavi. Het werd op het einde van de 14de eeuw gebouwd en is nu Unesco Werelderfgoed. Het monument met prachtige koepeldaken in blauwe en turkooizen tinten is uniek in Kazachstan. Wil je de sfeer en de godsdienstige hartstocht die rond dit mausoleum hangt ten volle beleven, dan moet je vanuit Almaty de treinreis maken samen met de pelgrims. Prehistorische rotstekeningen zijn in Zuid-Kazachstan geen zeldzaamheid. De indrukwekkendste vind je in Tamgaly. Ook zij staan op de Werelderfgoedlijst. Ze liggen op ruim 150 km van Almaty in een groene canyon, een heerlijke oase in een verder dorre streek. De oudste van de duizenden tekeningen dateren uit de bronstijd: vrouwen die aan het bevallen zijn, goden met een hoofd in de vorm van een zon, jachttaferelen en dansen, maar de meeste beelden dieren uit. Onze tip: bezoek de site in de namiddag wanneer het licht optimaal is.