Wouden, boeken en... Star Wars

Het boekendorp Redu kent u wellicht. Maar als u dit najaar zin hebt in een dagje of weekendje Ardennen, dan is de hele omgeving van Redu een aanrader. Stilte, ongerepte natuur, authenticiteit... en sciencefiction.

Blijf zo stil mogelijk staan, op honderd meter staat een reebok naar ons te kijken. Ik doe wat mijn gids me opdraagt maar hoe ik ook tuur, ik zie niets. Tot de reebok zich ineens uit de groene en bruine tinten losmaakt en wegspringt tussen het struikgewas.

Dat mijn gids het dier wél gezien heeft, hoeft niet te verwonderen. Luc Duvivier kent de Ardense wouden als zijn broekzak. Bijna 30 jaar lang heeft hij op zijn dooie eentje herten geobserveerd, overdag en ’s nachts maar vooral tijdens hun bronstperiode. Hij heeft er boeken over geschreven en werkt nu als gids.

De streek van de Bovenlesse strekt zich uit tussen Wellin en Ochamps en is bekend van het boekendorp Redu. Vaak beperkt een bezoek zich hier tot snuisteren in de 23 boekhandels. Dat is jammer want de omgeving vormt één van de laatste authentieke Ardense streken. Dorpen als Tran-sinne, Daverdisse, Libin en Redu zelf liggen ingebed in uitgestrekte bossen, waarvan de meeste bovendien openbaar bezit zijn en dus vrij toegankelijk.

Massatoerisme kennen ze hier (nog) niet. De Lesse is in haar bovenloop een romantische wildrivier met sprankelend zuiver water, waarop hooguit in de winter kan (en mag) gekajakt worden. “Deze streek kan zowel ons verlangen naar natuur als het hoofd en de maag bevredigen”, zegt Luc Duvivier.

Adderland!

Het Maison du tourisme in Redu heeft een aantal aangename luswandelingen uitgestippeld. Een aanrader is de Promenade de la Lesse (4,5 km). Ze blijft altijd in de bossen langs de idyllische Lesse tussen Redu en Daverdisse. U kunt deze wandeling verlengen tot aan de Roche aux Chevaux. Vanop deze rotspartij op 300 m hoogte kunt u, met wat goede wil, de samenvloeiing van de Lesse en de Our zien.

Wat meer avontuurlijk is het natuurreservaat Les Troufferies ten zuiden van Libin. In dit veengebied tussen de wouden werd ooit turf gestoken. Het staat bekend als een ideale biotoop voor wild en voor adders en mag niet betreden worden, tenzij op aanvraag en met een gids. Er loopt wel een wandelpad omheen – een ervaring als u houdt van een onderdompeling in een stille natuur. U zult hier ongetwijfeld wandelen met een klein hartje, maar dat hoeft niet. De kans dat een slang uw wandelpad kruist is uiterst klein.

“Nog altijd een zot project”

Zonder Noël Anselot zou Redu vandaag een bijna uitgestorven Ardens plaatsje zijn. Als echte Redutois zag hij twintig jaar geleden de teloorgang van zijn dorp met lede ogen aan. Op een dag las hij hoe een onooglijk dorpje in Wales, Hay-on-Wye, een nieuwe toekomst had gevonden door zichzelf om te vormen tot boekendorp. Samen met drie vrienden organiseerde hij in 1984 een eerste boekenfeest in Redu. Vandaag zijn er liefst 23 boekhandels, ondergebracht in huisjes, loodsen en oude stallen. De meeste bouquinistes hebben vrijwel uitsluitend Franstalige, maar inmiddels zijn er ook vier die vooral Nederlandstalige boeken aanbieden.

“En toch is het nog altijd een zot project”, zegt Marie Alix Van de Sande, voorzitster van de vzw Redu Village du Livre. “De waarheid is dat weinig boekhandels er kunnen van leven. De meeste bouquinistes doen het als bijverdienste en zelfs als een uit de hand gelopen hobby, terwijl hun levenspartner een vaste baan heeft. Dat is ook mijn geval. Ik hoef niet rijk te worden, als ik maar uit mijn kosten kom en goed kan leven. Geloof me, er heerst hier een zalig stressvrij levensritme. Redu blijft een rustige oase. Mensen die zich interesseren voor boeken zijn zelden druktemakers!”

De prijzen van de bouquinistes vallen altijd mee, want op drie na bieden ze alleen tweedehandse boeken en eindereeksen aan. In juli en augustus zijn ze in de regel allemaal elke dag open. Buiten de zomermaanden geldt dat ook voor weekends en feestdagen. Kiest u voor een weekdag, dan zult u een vijftal boekhandels open vinden van maandag tot woensdag en een tiental op donderdag en vrijdag.

Een frambozenparadijs

Ligt het aan het isolement dat de streek een traditie van flamboyante figuren koestert? Eén van hen was Pierre-Napoléon Bonaparte, een neef van de keizer die hier in ballingschap leefde van 1838 tot 1848. Een periode vol minnaressen, duels en aanvaringen met het prille België.

Michel Gillet schrijft zich helemaal in deze traditie in. Hij lijkt niets liever te doen dan te foeteren op zijn dorp, het Ardense klimaat of de overheid. Toch is zijn Domaine de la Framboisière een trekpleister geworden. Op een hoogte net buiten Redu heeft hij een plantage met 2300 frambozenstruiken aangelegd. Tussen begin juli en eind september kunt u hier zelf frambozen komen plukken volgens het pick-and-payprincipe. Een deel van de productie verwerkt hij zelf tot confituur, siroop, azijn, gelei en roomijs. Ook stookt hij brandewijn van zijn eigen frambozen en van appels, peren en mirabellen. Dat stoken doet hij in een volledig door glas afgesloten ruimte die hij naast zijn winkeltje en degustatielokaal heeft ingericht. Op die manier kan iedereen vanop straat de arme ambtenaar van accijnzen tijdens het stoken zien zitten.

Science of fiction?

Amper een kilometer buiten de dorpskern van Redu moet ik de neiging om in mijn arm te knijpen, onderdrukken. In een doodstil landschap kijken witte telescopen en zendmasten naar de hemel. Star Wars noemen de lokale bewoners dit domein, waar de Europese ruimtevaartorganisatie een grondstation heeft gebouwd.

Bezoekers zijn hier niet echt welkom, maar als de ruimtevaart u boeit, hoeft u maar 5 km verder het Euro Space Center te rijden – een educatief pretpark over de ruimtevaart met een hoog ‘Jongens en wetenschap’-gehalte. Gewapend met een hoofdtelefoon beleeft u anderhalf uur “een interplanetaire reis”. Dat staat voor een ketting van voorstellingen met de nieuwste multimediamiddelen over de ruimte en haar oorsprong, ons zonnestelsel, het internationaal ruimtestation, de geschiedenis en de toekomst van de ruimtevaart. Ten slotte maakt u in een bewegend bioscoopzaaltje een ruimterace mee, zo duizelingwekkend dat u blij bent na afloop weer buiten in de Ardense natuur te zijn...

Niet te missen in de buurt

Resteigne: tussen Wellin en Tellin. Vraag hier de weg naar de ‘Moulin de Resteigne’. Aan de hier erg brede Lesse vindt u een watermolen met woonhuis (privé) en een houten loopbrug over de rivier.

De Maria-Theresiabrug: een oude brug van natuursteen over de Lesse in Villance.

Séchery: de tijd heeft stilgestaan in dit gehucht tussen Redu en Daverdisse. n

A Ludo Hugaerts