Watersnood stuwt duurzaam beleggen

Zet de klimaatverandering ons ertoe aan om meer te beleggen in duurzame financiële producten? Met elke milieuramp neemt de vraag ernaar toe. Maar hoed je voor fondsen waarbij de naam de lading niet dekt!

Als je de verandering niet zelf in handen neemt, grijpt ze je bij de keel. Het zijn de woorden van de onnavolgbare Winston Churchill. De man was niet bepaald een milieuactivist – hoe kon dat ook in zijn tijd -, maar zijn quote wordt vandaag vaak geciteerd in toespraken die de ernst van de klimaat- en milieuproblematiek aankaarten. Want respect tonen voor onze aardbol impliceert een grote gedragsverandering, als individu maar ook als belegger. De klimaatverandering, en in het bijzonder de overstromingen die België afgelopen zomer troffen, hebben dit alles in een stroomversnelling gebracht. Alleen al bij de grootste bank van het land hebben nu meer dan 520.000 klanten ten minste één duurzaam beleggingsfonds in hun portefeuille. En waarom ook niet, nu het rendement evenwaardig of zelfs iets hoger ligt dan dat van traditionele fondsen.

SPECTACULAIRE GROEI

“Het valt uiteraard vooralsnog moeilijk te bewijzen of de recente overstromingen, en meer globaal de bezorgdheid over het klimaat, het gedrag van de belegger heeft veranderd”, stelt Morgane Kubicki van FairFin & Financité, een organisatie die ijvert voor duurzaam en verantwoord investeren. “Maar deze trend in het beleggerslandschap zal waarschijnlijk alleen maar versnellen. We stellen al enkele jaren vast dat de markt sterk groeit. Vorig jaar is het totale bedrag belegd in zogenaamde ethische, duurzame of verantwoorde producten (rekeningen en fondsen) nog spectaculairder gestegen dan de voorgaande jaren: +48,74 miljard euro, tot 104,77 miljard euro. Dat is bijna het dubbele van het jaar voordien. Het marktaandeel van de zelfverklaarde SRI-fondsen (socially responsible investing) bereikte ook een recordhoogte van 44%, tegenover 23,9% eind 2019.”

TEGELIJK KOLEN EN HERNIEUWBAAR

Maar een financieel product dat zichzelf maatschappelijk verantwoord noemt, wil daarom niet altijd zeggen dat het ook op een duurzame manier belegt. “Elk jaar analyseren we de kwaliteit van SRI-fondsen”, vervolgt Morgane Kubicki. “Wij hebben de samenstelling van meer dan 500 van de 1.000 portefeuilles kunnen achterhalen. Door hun ondoorzichtige structuur was dit voor de overige 500 fondsen niet mogelijk. Uiteindelijk raakten slechts 24 van de 542 geanalyseerde fondsen door onze zwarte-lijstfilter!”

Om door deze filter te geraken moeten de activiteiten de fundamentele rechten van werknemers eerbiedigen, zowel in eigen land als in pakweg Bangladesh. Het is verboden, zelfs niet gedeeltelijk, te beleggen in zaken die op de zwarte lijst staan, zoals oorlogswapens of activiteiten die van ver of van nabij het klimaat verstoren.

Het is soms heel subtiel: zo kan een fonds vooral in hernieuwbare energie investeren, maar ook deels in kolenmijnen in Australië om de winst op te drijven. Anderen staan op de nucleaire zwarte lijst, zoals grote energiebedrijven, al investeren die ook zwaar in hernieuwbare energiebronnen.

NIEUWE INZICHTEN

“Wij zijn ons bij de bank zeer bewust van deze problematiek”, bevestigt Valéry Halloy van BNP Paribas Fortis. “We merken dat het gedrag van de beleggers aan het veranderen is. We zien een verschuiving van het kapitaal dat particulieren en financiële markten beleggen richting een koolstofarme en duurzame wereld. Vandaag zijn de regelgevers, de toezichthouders en de markten veel gevoeliger voor ESG-criteria (milieu, maatschappij en bestuur).”

Deze criteria hebben betrekking op het klimaat, de biodiversiteit, de sociale rechten, de mensenrechten, enz. Het zal wat tijd vergen om volledig van koers te veranderen, maar de race wordt sowieso spannend.”

“Bij ons begon het zeven jaar geleden op de afdeling private banking en vermogensbeheer, daarna breidde het uit naar de hele bank”, vervolgt Valéry Halloy. “Sinds 2015 bieden wij SRI-producten binnen ons assortiment aan, beleggingsfondsen gebaseerd op maatschappelijk verantwoord beleggen. Maar intussen is SRI het standaard-aanbod en neemt het totale volume dat onze klanten erin investeren jaar na jaar toe. De afgelopen vijf jaar zijn onze SRI-activa met 250% gegroeid. Eind juni 2021 bedroeg het totale bedrag aan SRI-beleggingen 34,8 miljard euro. Dit is een stijging met 39% ten opzichte van de 25 miljard euro die we in juni 2020 noteerden. Meer dan 520.000 klanten hebben nu minstens één duurzaam fonds in hun portefeuille.”