Water in uw tuin

Een klassieke vijver, enkele strakke kanaaltjes of een zwemvijver? Water in de tuin schept een wonderbaarlijke mix van rust, leven en sfeer. De techniek van vandaag zorgt bovendien voor minder onderhoud en meer plezier. Alle trends op een rijtje, samen met de tips van een kenner.

De zon schijnt lekker en u ligt onder een parasol in een relaxstoel op de loungeplek aan uw tuinvijver. U sluit de ogen en hoort het gemurmel van een watervalletje, soms onderbroken door het gezoem van hommels of door een discrete plons van een vis of een kikker. De Aponogetons staan open en sturen een zweem van vanille naar uw neusgaten. Als wellness en zen bestaan, moet dit het zijn.

Het blijft een wonder hoeveel toegevoegde waarde een tuinvijver met zijn biotoop van dieren en planten ons kan bieden. Maar waarom hoor je dan van vele vijverbezitters dat ze hun waterplas vervloeken of zelfs dichtgooien omdat ze het vele onderhoud en de problemen beu zijn? “Vaak hebben zij het van bij het begin verkeerd aangepakt. Vandaag kunnen we die problemen met nieuwe inzichten en nieuwe technieken voorkomen”, antwoordt Guido Lurquin. Hij is één van de weinige vijverspecialisten die België rijk is. Als jochie begon hij met het vangen van stekelbaarsjes in de sloot. Vandaag heeft hij tien vijvers met wel honderd soorten waterlelies in zijn tuin en geeft hij les aan aannemers en tuinarchitecten over de nieuwe trends.

Liever folie dan voorgevormde vijvers

Vijverfolie blijft één van de voordeligste oplossingen om zelf een vijver aan te leggen (of te laten aanleggen) met precies de vorm en de diepte die we willen. De beste keuze is vijverfolie op rubberbasis (EDPM-rubber). Vroeger was dit aanzienlijk duurder dan vijverfolie van pvc, vandaag is het prijsverschil veel kleiner geworden. Bovendien gaat rubberfolie veel langer mee (in ons klimaat 60 tot 70 jaar tegenover 10 jaar voor pvc) en combineert het duurzaamheid met een grote elasticiteit, ook in de winter.

Voorgevormde vijvers zijn uit de mode. Toch blijven ze een gemaksvoordeel bieden, want op 1 tot 2 dagen tijd zijn ze ingegraven. Helaas loopt hun prijs snel op als u kwaliteit (polyester) en voldoende diepte wilt. Om een natuurlijk evenwicht in het water te krijgen (en om vissen en kikkers te laten overleven in strenge winters) is immers een minimale diepte van 70 tot 80 cm vereist.

Tuinkanalen: het Alhambra-effect

Rechthoekige tuinkanalen en bassins zijn in de jaren negentig in de mode gekomen. De Japanse zentuinen en deze van het Alhambra in Granada vormden de inspiratiebron. Hun strakke vorm past mooi in onze moderne tuinen met hun geometrische kamertjes, rechte borders en buxusvormen. Ze brengen lijnen in de tuin, zorgen voor spiegeleffecten en kunnen een oprit, een garage, een terras, een zithoek of een onderdeel van de tuin afbakenen. En ze brengen een onmiskenbare designsfeer in het groen. Ze worden ter plaatse gegoten (van beton), gemetseld (van steen) of gemonteerd (van hardhout) en vervolgens bekleed met vijverfolie. Guido Lurquin heeft twee kant- tekeningen: “Deze kanalen en bassins worden meestal heel ondiep (30 tot 40 cm) en smal (40 tot 50 cm) ingeplant, maar ik zou ze dieper (zeker 60 cm) en breder (100 tot 150 cm) maken. Ik bekleed ze ook altijd met zwarte folie. Dat maakt ze mooier en bovendien gaat het wateroppervlak dan echt spiegelen. Ik merk ook dat de nieuwste trend wat terugkomt van al die strakke vormen. Strak wordt nu gecombineerd met los. Concreet betekent dit dat je rechthoekige bassins verder in de tuin laat uitmonden in een wildere vijver. In het Alhambra zie je trouwens ook dat de kanalen aansluiten op frivolere fonteinen.”

Een antwoord op ons klimaat

Dat zwemvijvers een hype worden, is niet verwonderlijk want een zwemvijver combineert alle voordelen van een zwembad met die van een vijver. Hij wordt gebouwd als een zwembad, maar voor de waterzuivering wordt geen chloor gebruikt. Planten en dieren zijn welkom zoals in een vijver, maar het water wordt toch op zwemkwaliteit gehouden door een filtersysteem met een laag debiet (en laag verbruik). Ook de natuur (planten en bacteriën) helpt om het water zuiver te houden.

Een klassiek zwembad met chloorzuivering vraagt een pak tijd, geld en moeite voor het onderhoud. En wanneer het niet overdekt is, kunnen we er in ons klimaat zelden van profiteren. Een zwemvijver biedt daar een oplossing voor. Het onderhoud blijft minimaal. Op echt warme dagen kan hij dienen als zwembad, de rest van het jaar als sfeer- en rustbrenger.

Maar... wat kost een zwemvijver? “Alles hangt af van de eisen die u stelt”, zegt Guido Lurquin. “Wilt u een zwemvijver van 2 meter met onderwaterverlichting, rechte wanden en trappen, dan gaat hij evenveel kosten als een zwembad. Bent u tevreden met glooiende wanden, een ladder in plaats van een trap en een diepte van 150 tot 180 cm (dat is al voldoende om te zwemmen), dan zal hij minder kosten.”

Water moet bewegen

Klassieke vijverfonteintjes zijn op hun retour en hebben de jongste tien jaar plaatsgemaakt voor geisertjes en voor min of meer natuurlijke watervalletjes tussen stenen. “Ze zorgen voor meer beweging in het water en dat is belangrijk als u woont in een omgeving met veel verkeer en lawaai”, meent onze specialist. “Onderzoek heeft bewezen dat bewegend water storende achtergrondgeluiden opslorpt en bijdraagt tot ons wellnessgevoel. Het trekt bovendien vogels aan en die gaan harder zingen om boven het gemurmel van het water uit te komen.”

Nog meer pret

Is het niet mogelijk uw waterpartij vlak naast het terras aan te leggen, dan zult u achteraf blij zijn dat u extra geïnvesteerd hebt in een zithoek aan het water. Op warme dagen zal hij snel uw favoriete plek worden en met hedendaags tuinmeubilair maakt u er helemaal een designplaatje van.

Kies voor uw loungeplek de zonnigste kant van de vijver en laat een stevige bestrating plaatsen. Een vloer van klinkers op een bed van stabilisé vormt een voordelige en decoratieve oplossing. Een houten vloer oogt aantrekkelijk en is aangenaam voor de blote voeten, maar kost een pak meer omdat u genoodzaakt bent te kiezen voor tropisch hardhout of voor verduurzaamd grenenhout dat beschermd is tegen aantasting door schimmels en vocht. Na een regenbui is hout bovendien gladder dan klinkers.

Sfeerverlichting op laagspanning maakt de waterpret nog groter. Hier heeft de nieuwe techniek van de led-verlichting een gevoelige verbetering gebracht. Die werkt met spots met led-lampjes, is minder duur en verbruikt ook vijf keer minder dan halogeenspots. Voor voldoende licht zijn spots met minimaal drie led-lampjes vereist. Ze kunnen probleemloos tussen de oeverbeplanting, in lichtkeien en zelfs onder water worden gebruikt. Of had u liever drijvende lichtbollen, want dat kan uiteraard ook! n

Ludo Hugaerts