Wat is moeskopperij ?

De misdrijven die wij kunnen begaan, worden ingedeeld in misdaden (de zware vergrijpen, strafbaar met een geldboete en/of een gevangenisstraf van levenslange opsluiting tot 5 jaar), de wanbedrijven (ernstige delicten, strafbaar met een geldboete en/of een gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar) en de overtredingen (lichte vergrijpen en pekelzonden, strafbaar met een geldboete en/of een gevangenisstraf van 1 tot 7 dagen). In plaats van een gevangenisstraf kan voor wanbedrijven en overtredingen ook een werkstraf worden uitgesproken. Overtredingen worden verder ingedeeld in klasses van 1 (voor de allerlichtste) tot 4 voor de meer ernstige vergrijpen zoals bijvoorbeeld het 'waarzeggen of uitleggen van dromen in beroepsverband' (art. 563par1 van het strafwetboek). Diefstal is het zich toe-eigenen van andermans zaak. In algemene termen wordt dit misdrijf door de wet strafbaar gesteld als een wanbedrijf, dus met zware straffen. Maar de ene diefstal is de andere niet en daarom heeft de wetgever de techniek gebruikt van de verzwarende omstandigheden enerzijds en de verzachtende omstandigheden anderzijds. Aan de hand hiervan beschikt de strafrechter over een verfijnd instrumentarium waarmee hij de zwaarte van de straf kan bepalen. Toch heeft de wetgever gemeend een uitzondering te moeten maken voor het misdrijf moeskopperij (groentendiefstal). De wetgever oordeelde namelijk dat de roof van veldvruchten of andere nuttige wortel- of takvaste voortbrengselen van de bodem als kruimeldiefstal moest aanzien worden en dus een mildere straf verdiende. Deze diefstal werd een overtreding van klasse 2, net zoals bijv. hondenloperij (het laten lopen van zijn hond op andermans perceel dat bezet is met graan op de halm, druiven aan de tros of andere rijpe of bijna rijpe voortbrengsels). Als basisstraf voor deze vergrijpen geldt een geldboete van 5 tot 15 euro en een gevangenisstraf van 1 dag tot 4 dagen die kan oplopen tot 7 dagen als de 'moeskop' meermaals voor hetzelfde vergrijp gestraft wordt. De wetgever heeft er wél aan toegevoegd dat wanneer de roof van wortel- of takvaste voortbrengselen van de bodem gepleegd zou zijn met valse sleutels, door een openbaar ambtenaar in de uitoefening van zijn functie of door iemand die zich uitgeeft voor een ambtenaar, dit zwaardere straffen tot gevolg heeft. Dit voorbeeld is geen uitzondering. Er zijn heel wat wetten waarvan juristen zich afvragen of zij (nog) nuttig zijn, dan wel nodeloze ballast waardoor het recht alleen maar ingewikkelder wordt. Vergis u echter niet: moeskopperij komt niet alleen vaak voor, het wordt ook nog steeds bestraft. Niet lang geleden werd nog een courgettedief gepakt die zijn gsm was verloren tijdens de diefstal. En recent was er zelfs sprake van de 'moeskopperij van de eeuw' toen... twintig ton graan in één nacht geoogst werd. Voor de liefhebbers brengen we nog in herinnering dat het niet-reinigen van schoorstenen, het gooien met modder en het laten slingeren van ladders op de openbare straat of op een veld waarvan een dief misbruik zou kunnen maken, gestraft kan worden met een geldboete van 1 tot 10 euro (x 200). In de praktijk zullen deze kleine misdrijven vanzelfsprekend louter met de waarschuwende vinger bejegend worden en daarna geseponeerd (lees: geklasseerd). In enkele gevallen zal een minnelijke schikking worden voorgesteld. Slechts in uitzonderlijke gevallen zullen deze misdrijfjes behandeld worden op de terechtzitting van de politierechter. Deze strafrechter kan dan ook nog rekening houden met rechtvaardigingsgronden - zoals de tijdelijke krankzinnigheid of de onweerstaanbare drang - of met verzachtende omstandigheden zoals een blanco strafregister, of jeugdige onbezonnenheid. A Elfri De Neve, advocaat