Wat is het verschil?

Waarom u nooit deurwaarder mag zeggen tegen een gerechtsdeurwaarder, en vice versa.

Een deurwaarder (of deurwachter) is een door de rechtbank contrac- tueel aangeworven bediende die bij de aanvang van elke terechtzitting luidop de rol afleest zodat de partijen weten welke zaak aan bod komt. Tijdens de terechtzittingen is hij de contactpersoon tussen het publiek en de rechtbank. Partijen die zonder advocaat verschijnen melden zich het best vooraf bij de deurwaarder.

Een gerechtsdeurwaarder daarentegen wordt door de koning benoemd. Hij is gediplomeerd in het recht en oefent zijn ambt uit als een vrij beroep. De gerechtsdeurwaarder vormt de garantie dat de burger kennis krijgt van elk dwingend verzoek om voor de rechtbank te verschijnen (door middel van een dagvaarding) en van elke uitspraak van de rechtbank. Maar zijn taak is uitgebreider dan dat. Als een vonnis van een rechter niet wordt aanvaard of niet wordt uitgevoerd, biedt de gerechtsdeurwaarder, de sterke arm der wet, de garantie dat het recht overeind blijft en dat de uitvoering correct geschiedt, zonder nodeloos geweld.

Vonnissen doen uitvoeren

Meestal volstaat de overredingskracht en de bemiddelende tussenkomst van de gerechtsdeurwaarder om het vonnis minnelijk te laten uitvoeren. In slechts 2 % van de gevallen moet de gerechtsdeurwaarder overgaan tot gedwongen uitvoering (executie) door het leggen van beslag of door een uitvoering in natura (bv. een uithuiszetting). Hiertoe zal de gerechtsdeurwaarder eerst de expeditie (uitgifte) van het vonnis betekenen (officieel bekendmaken). Met de expeditie van een vonnis wordt een exemplaar van het vonnis bedoeld, voorzien van een koninklijk bevel tot uitvoering ervan.

Niet altijd een boeman

Een gerechtsdeurwaarder mag zijn ambt niet weigeren. Hij is verplicht zijn ambt uit te oefenen telkens hij erom wordt verzocht en voor ieder die erom verzoekt. De kosten van de tussenkomst worden bij koninklijk besluit vastgelegd, ze worden in het proces-verbaal van de gerechtsdeurwaarder vermeld en zijn veelal recupereerbaar op de verlie- zende partij.

Bij een belangrijk deel van het publiek heeft de gerechtsdeurwaarder een slechte reputatie. Ten onrechte veronderstelt men immers dat hij de inhalige schuldeiser (die op geld belust is) verdedigt tegenover de onfortuinlijke debiteur (die zijn schulden niet kan betalen). De gerechtsdeurwaarder is echter een hoeksteen van het recht. Zonder hem blijft het recht een dode letter.

Het boemangehalte van de gerechtsdeurwaarder wordt overigens ook getemperd door het feit dat hij op het laatste ogenblik nog een minnelijke schikking kan bereiken. Of dat hij de debiteur vaak op de mogelijkheden wijst om hoger beroep en verzet in te stellen, of om in beslag genomen goederen in der minne te verkopen zodat een vernederende openbare verkoop kan vermeden worden. Bij zijn tussenkomst zal hij de debiteur ook bijna altijd de raad geven een beroep te doen op een advocaat. En dat zijn allemaal adviezen die u van een echte boeman niet kunt verwachten.

Feiten vaststellen

Een gerechtsdeurwaarder kan ook als onafhankelijk en geloofwaardig persoon aangesteld worden om vaststellingen te doen van materiële feiten. Om vast te stellen hoeveel bierkratten door één persoon van punt A naar punt B werden gedragen, bijvoorbeeld. Of hoelang een bepaalde persoon zonder onderbreking gebiljart of op een paal gezeten heeft. De gerechtsdeurwaarder zal eventueel een proces-verbaal opstellen. Maar vaststellen of hiermee al dan niet een record gebroken werd, behoort niet tot zijn bevoegdheid.

Als de gerechtsdeurwaarder door de rechtbank gelast wordt een vaststelling van overspel te doen, zal hij nagaan welke personen hij in een bepaalde woning aantreft, omstreeks 6.00 uur ’s ochtends. De gerechtsdeurwaarder zal beschrijven hoeveel deuken hij in het bed aantreft en of het warm aanvoelt. Hij zal eventueel ook vaststellen dat hij een poedelnaakte manspersoon in de kast aantreft die verklaart Nederlands te willen spreken in gerechtszaken. Of dat hij een scheerborstel in de badkamer (van een vrouw) vindt of dameslingerie in deze van een man. Maar of één en ander bewijst dat de naakte kleerkastman overspel pleegt, daar spreekt de gerechtsdeurwaarder zich niet over uit. Dat is de beslissing van de rechtbank. n

A Elfri De Neve, advocaat

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content