Wapen u tegen winterkwaaltjes

Bacteriën en virussen voelen zich in hun nopjes wanneer de temperatuur buiten daalt en wij lekker warm bij elkaar kruipen. Verkoudheid, griep, bronchitis, angina en al die andere winterkwaaltjes. Hoe voorkomt, herkent en behandelt u ze?

Dag en nacht zijn wij omringd door miljoenen virussen, bacteriën, schimmels en parasieten. Sommige van deze microben, zoals bepaalde darmbacteriën, hebben we nodig om gezond te blijven. Met andere leven we samen in peis en vree. Maar nog andere micro-organismen ziet ons lichaam liever niet komen. Wanneer die binnendringen zetten we meteen de tegenaanval in. Daarvoor beschikken we over een natuurlijk afweersysteem. Meestal slaagt dat erin de infectie in de kiem te smoren. Is ons afweermechanisme echter verzwakt, dan winnen de indringers de strijd en gaan ze zich vermenigvuldigen. Het resultaat: er ontstaat een infectie en we voelen ons ziek. In de meeste gevallen herpakt ons afweersysteem zich op vrij korte tijd en kunnen we gewoon uitzieken. Lukt dat niet, dan moeten geneesmiddelen een handje toesteken.

Maar waarom gebeurt dat vaker in de winter dan in de andere seizoenen? Dat heeft veel te maken met de manier waarop deze microben zich van de ene gastheer naar de andere bewegen. Dat gaat heel vaak via microscopisch kleine speekseldruppeltjes. En vermits we ons in de winter vaker bevinden in vertrekken die we goed verwarmen en zo weinig mogelijk verluchten, en waar we dan ook nog met meer mensen samenzitten, komen deze speekseldruppeltjes veel makkelijker van de ene persoon bij de andere terecht. Dat kan door te hoesten of te niezen, maar evengoed door de telefoon te gebruiken net na iemand die ziek is of de klink vast te nemen van een deur die voordien geopend werd door iemand die net zijn neus gesnoten had. Met onze handen raken we zonder het zelf te beseffen voortdurend ons gelaat aan en het kwaad is geschied.

Slaap zacht

Slapen is één van de belangrijkste elementen voor een goede natuurlijke weerstand. Tijdens de slaap worden immers allerhande stoffen aangemaakt die bijdragen tot de bescherming van ons lichaam. Hoeveel slaap iemand nodig heeft verschilt van persoon tot persoon maar iedereen doet er goed aan in de winter een beetje meer te slapen dan tijdens de andere seizoenen. Acht uur diep en lekker slapen bezorgt uw afweersysteem een flinke opkikker. Wie daarentegen te weinig slaapt, wordt veel vatbaarder voor infecties. En heeft zo’n infectie u toch te pakken, kruip dan extra vroeg onder de wol. Wellicht voelt u zich de volgende dag al meteen een stuk beter.

Vergeet uw pet niet

Op tijd en stond een flinke wandeling, liefst bij een open vrieshemel, is een echte aanrader om uw natuurlijk weerstand te versterken. Doet u dat nooit, dan wordt u een overgevoelig serreplantjes. Zorg echter wel voor aangepaste, warme kledij. Vergeet uw sjaal, handschoenen en vooral uw hoofddeksel niet. Via ons hoofd verliezen we immers het grootste deel van onze lichaamswarmte. Binnenshuis is een gemiddelde van 20°C een gezonde temperatuur. En schrik er niet voor terug op tijd en stond de ramen eens open te gooien zodat er frisse lucht binnenkan.

Regelmatig buiten komen is nog om andere redenen een absolute noodzaak. Onder invloed van het zonlicht wordt in onze huid immers provitamine D omgezet in het actieve vitamine D dat we nodig hebben om onze botten sterk te houden. We hoeven daarom niet in de volle zon te zitten, maar een halfuurtje per dag buiten zijn is toch wel een minimum.

Wie voortdurend binnenzit, wordt ook makkelijker somber en triest. Sommige mensen zijn erg vatbaar voor de winterblues. Bovendien betekent zo’n depressie ook een aanslag op ons afweermechanisme waardoor we nog eens extra vatbaar worden voor infecties.

Ontspan u

Stress legt een bom onder ons afweersysteem. Wanneer ons lichaam voortdurend onder hoogspanning staat, krijgt het geen kans om te herstellen en jaagt de adrenaline er voortdurend doorheen. Dat betekent een ware aanslag op onze weerstand, waardoor we veel minder beschermd zijn tegen ziektekiemen. Dus is het belangrijk in de winter regelmatig even te relaxen. Dat kan op vele manieren: met een flinke wandeling, een lekker bad, een warme thee en een goed boek, yoga,...

Bevochtig de lucht

Sommige mensen zweren bij luchtbevochtigers om de droge winterlucht te bestrijden. Vochtige lucht kan inderdaad verlichting brengen bij een prikkelhoest of een verstopte neus. Maar regelmatig verluchten is een veel betere manier om de luchtvochtigheid te verhogen dan een luchtbevochtiger plaatsen. Bij langdurig gebruik kunnen die toestellen immers een broeihaard van bacteriën en schimmels vormen. Wilt u de lucht toch extra bevochtigen, doe het dan eerder met een kommetje water op de verwarming, dat u regelmatig ververst. Wat volgens onderzoek wel heilzaam kan zijn, is op tijd en stond een sauna bezoeken.

Tover vitamines op uw bord

Ook onze voeding kan het afweersysteem een flinke duw in de rug geven. Knoflook en ui blijken op dit vlak uitzonderlijke kwaliteiten te bezitten. Verwerk ze dus kwistig in soepen, slaatjes en andere gerechten.

Ook vitamines zijn belangrijk: vitamine A, B6, C, E en betacaroteen spelen allemaal een rol in het afweermechanisme. Citrusvruchten en kiwi’s zitten vol vitamine C. Een ei bevat veel vitamine A en E. Bij broccoli moet u zijn voor een flinke portie betacaroteen en vitamine B6.

Leen Baekelandt