Waar voor je geld

Het was een consumentenorganisatie die zowat een halve eeuw geleden het ronduit slimme begrip prijs-kwaliteitverhouding ingang deed vinden. Ze rechtvaardigde daarmee meteen ook haar rol. Want bij de koper springt vooral de prijs in het oog, veel moeilijker heeft hij het om de kwaliteit te beoordelen. Vooral dan omdat de ingrediënten van voedingsproducten toen amper op de verpakking vermeld werden. En het publiek ook niet goed weet hoe de industrie functioneert.

Sommige beweren onomwonden dat ‘hun koekjes worden gemaakt in de fabriek van een groot merk’. Dat klopt: de machines zijn dezelfde, maar daarom niet de ingrediënten! Je hoort ook dat een bepaald merk een reputatie te verdedigen heeft, terwijl van een ander wordt gezegd: ‘dat ken ik niet, dus vertrouw ik het niet’. In de praktijk zijn echte luxeproducten inderdaad van betere kwaliteit, terwijl trendy merken niet meer doen dan hun logo aanbrengen op een standaardproduct. Toen een tv-reportage twee jeansbroeken grondig vergeleek, kwam aan het licht dat de jeans die door een hip merk werd verkocht, exact dezelfde was als die welke door een keten werd gecommercialiseerd. Dat zijn de journalisten gaan checken in de fabriek in Italië. De eerste kostte wel drie keer meer dan de andere! De tweede had dan misschien minder glamour (?), maar kon wel uitpakken met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

Consumenten zijn daar niet altijd gevoelig voor, of toch niet in alle domeinen, en kijken vaak niet verder dan de prijs an sich. Ze schreeuwen moord en brand wanneer het over een gastronomisch menu van 85 euro gaat, samengesteld uit met zorg bereide topgerechten, die je nooit zelf zou kunnen maken. Maar ze geven wel geregeld en vlotjes geld uit in eettentjes waar ze met gemak 25 euro neertellen voor een simpele spaghetti met een pintje, samen nog geen tiende van de rekening waard. Wellicht gewoon om met vrienden samen te zijn, maar wat een bar slechte prijs-kwaliteitverhouding!

Je bent natuurlijk niet verplicht om op deze verhouding te focussen, het hoeft je zelfs niet te interesseren. Maar wat een voldoening toch als je kan zeggen: ‘ik heb waar voor mijn geld gekregen’. Dat begrip kan je ook toepassen op andere dan consumptiegoederen. Zo is de sector van de antieke meubels in elkaar gestort. Het gros van de buffetkasten, dressoirs en andere 19de-eeuwse servieskasten raak je aan de straatstenen niet kwijt. ‘Wil je er echt vanaf, koop dan een houtkachel’, klinkt het bij de wat cynische brocanteur. Zelfs zeldzame, nog oudere meubels zijn in ongenade gevallen. Voor de paar duizenden euro’s die je neertelt voor een betekenisloos schilderij, kan je vandaag een meubel kopen dat in een museum thuishoort, bevestigen me twee specialisten. Geen idee of het een goede investering is, maar het is wel de beste prijs-kwaliteitverhouding die je op de kunstmarkt kan krijgen.