Vijftig jaar en plots aan de top!

Alles kan nog na de kaap van vijftig. Dat bewijzen de mensen die in hun beroep een doorbraak beleven op een moment dat ze verondersteld worden al aan hun pensioen te denken. Hun geheim? Ze gaan ervoor en nemen berekende risico’s!

Sinds kort noemt de Club voor Rustenden uit de Middengroepen zich Neos, het Netwerk voor Ondernemende Senioren. De naamsverandering zegt alles over het evoluerende beeld van vijftigplussers in onze samenleving. En die verandering zit in een stroomversnelling.

Minder dan een jaar geleden waren de schijnwerpers in het eindeloopbaandebat nog helemaal gericht op al die stoute vijftigers die absoluut op brugpensioen willen of vervroegd willen stoppen. Vandaag horen en zien we steeds meer verhalen over vijftigers die als het ware uit het niets aan de top komen, pas nu een doorbraak kennen of met groot succes een tweede leven hebben opgestart. In hun beroepsloopbaan of in hun persoonlijke levenssfeer.

In de samenleving en de media beleven we een vijftigplusgolf. In advertenties en reclamespots zijn rijpere mensen hun plaats aan het veroveren. Acteurs als Hubert Damen (Witse) en Nand Buyl (Thuis) beleven op het televisiescherm een tweede carrière. Charlotte Rampling en Clint Eastwood acteren in spraakmakende films. Het is bijna zoals de Cubaanse muzikant en componist Compay Segundo die op zijn... negentigste beroemd werd met zijn maten van de groep Buena Vista Social Club!

Het nu-of-nooitgevoel

Wat verklaart het plotselinge succes van vijftigplussers aan de top? En waarom zou dat ook voor u niet kunnen? Een dosis geluk speelt uiteraard mee. Vaak bestaat dat geluk erin dat u de juiste mensen ontmoet op het juiste moment. Maar die dosis geluk kunt u in de hand werken door durf en ondernemingszin. Bijvoorbeeld bij het starten van een eigen zaak.

Onlangs maakte Delta Lloyd de resultaten van haar nationale ondernemersenquête bekend, waarvoor het onderzoeksbureau XGM begin dit jaar ruim 8500 Belgen ondervroeg over hun ondernemingszin en hun houding tegenover ondernemen. Eén vijfde van de ondervraagden was zelf ondernemer of zelfstandige. Enkele opvallende resultaten.

n 68 % van de ondervraagden vindt de leeftijd tussen 25 en 34 jaar de ideale periode om met een eigen zaak te starten. Toch lijken 45-plussers meer gemotiveerd om dat te doen als ze werkloos zouden worden: 30 % van hen wil in dat geval zijn eigen baas worden tegenover slechts 14 % van de 45-minners.

n Bij degenen die plannen in de richting van een eigen zaak hebben, zegt 53 % van de 45-plussers dat te zullen doen binnen de twee jaar (tegenover 30 % van de 45-minners). Het nu-of-nooitgevoel!

n 70 % van de zelfstandigen van 45 jaar en ouder zijn vooral tevreden over het evenwicht tussen werk en privéleven dat ze nu bereikt hebben. Bij jongeren ligt de tevredenheid op dit punt lager.

n 45-plussers zijn er het meest van overtuigd (87 %) dat zelfstandigen en ondernemers de motor van onze economie vormen.

Berekende risico’s

Een van de opvallende feiten die het Delta Lloydonderzoek aantoont, is dat 45-plussers in geval van werkloosheid meer gemotiveerd zijn om zelfstandig te worden dan jongeren. En inderdaad: van de Belgen die in 2005 met een eigen zaak zijn begonnen, behoorde 13 % tot de groep van 50 jaar en ouder (in 2003 bijna 11 %).

“Dat is niet verwonderlijk”, zegt Hilde Van Damme van de Startersservice van Unizo. “Startende vijftigers zijn vaak mensen die zonder werk vielen na een herstructurering of aan wie de werkgever vraagt zelfstandig te werken. Ze voelen zich nog te jong om in de werkloosheid te blijven of om voor brugpensioen te kiezen. Ineens jeukt de prikkel om te doen waar ze misschien al jaren van dromen. Bij deze groep zie je trouwens vaak vrouwen die hun professionele ambities hebben opzijgeschoven om voor de kinderen te zorgen. Wanneer die de deur uit zijn, gaat mama er met volle energie tegenaan. Natuurlijk neemt u een risico als u zelfstandige wordt. U riskeert uw financieel vangnet en misschien zelfs een aantrekkelijk pensioen te verliezen. Aan de andere kant hebt u als vijftigplusser belangrijke troeven in handen: u hebt meestal al een redelijk kapitaal bijeengespaard, u hebt mensenkennis en ervaring, u beschikt over een netwerk van relaties en vrijwel altijd hebt u een project waar u lange tijd over nagedacht hebt. Het is een berekend risico.”

Minder verplichtingen

Succesvol worden op uw vijftigste hangt echter niet alleen af van een goed businessplan. U kunt ook een promotie krijgen in uw bestaande baan, omdat iemand van de directie eindelijk uw verdiensten (h)erkent. Succes kan zelfs betekenen dat u uw lucratieve baan opgeeft voor een activiteit die minder geld oplevert maar die u wel veel meer voldoening geeft. In elk geval zijn vijftigers die plotseling aan de top komen, heel vaak mensen die bevrijd zijn van een groot aantal verplichtingen van het verleden en daaruit de juiste consequenties trekken.

Concreet: uw kinderen zijn de deur uit en bouwen hun eigen leven uit en u hebt geen ouders meer in de buurt die zeggen: dat is niets voor jou! U kunt nu ook meer risico’s nemen want het huis is afbetaald en u hebt een appeltje voor de dorst. Eindelijk kunt u doen wat u vroeger niet durfde omdat de boterham van uw gezin ervan afhing. Of omdat uw omgeving het u uit uw hoofd praatte. Vandaag kan niets of niemand u nog tegenhouden tenzij uw eigen koudwatervrees.

Doen zoals Clint Eastwood en Paul Anka

De financiële risico’s die succesvolle 50-plussers nemen, zijn lang niet het belangrijkste. Omdat ze niets meer moeten bewijzen, kunnen en durven ze gemakkelijker hun grenzen verleggen. Neem Clint Eastwood. Toen hij jonger was, heeft hij jarenlang hoofdrollen gespeeld in soms knappe maar al bij al weinig diepgaande films. Toen hij 70 werd, begon hij ineens aan het regisseren van gedurfde prenten. De kritiek viel om van verbazing toen hij in 2003 Mystic River uitbracht. In 2005 kreeg hij zelfs twee Oscars (Beste Film en Beste Regie) voor MillionDollar Baby, waarin hij ook zichzelf regisseerde.

En kent u Paul Anka nog? Jawel, de zanger van Diana en Put Your Head On My Shoulder? Na zijn grote successen in de jaren vijftig en zestig is hij platen met voorspelbare songs blijven maken, die niemand opmerkte. Begin dit jaar dook hij echter in de platencollectie van zijn dochters en koos hij voor hits van Nirvana, The Cure, Soundgarden, Bon Jovi en Oasis. Hij schreef er eigen arrangementen voor en bracht ze uit op de cd Rock Wings. Vandaag spreekt de wereld weer over Paul Anka. Hij maakt zelfs een wereldtournee, die hem op 29 april naar Antwerpen brengt.

Conclusie: zet de angsthaas in uzelf opzij en ga voor het succes. Nog al te vaak werkt schrik verlammend. Schrik voor financiële risico’s, schrik voor het onbekende (“waar ga ik uitkomen?”), twijfel over de eigen capaciteiten en schrik voor wat de omgeving zal zeggen.

Als u al deze angsten opzij kunt schuiven, kunt u eerder dan u denkt in een deugddoende stroomversnelling terechtkomen. De bevrijding zal veel weggedrongen creativiteit in u losmaken. En later zult u nooit spijt moeten hebben dat u het niet geprobeerd hebt. Dat verleden van u heeft trouwens ook positieve kanten. U hebt een ervaring en een zelfvertrouwen opgebouwd en dat zijn essentiële sleutels in het succes van vijftigers. Elders in deze Focus leest u het verhaal van Alice Hecht en van Els Moris: beiden zeggen dat hun huidige plaats aan de top twintig jaar geleden absoluut ondenkbaar was omdat ze toen de nodige rijpheid en zelfvertrouwen misten.

Fitter en jonger dan voorheen

Succes maakt sexy, dat is bekend. Wie aan de top staat, straalt een magische aantrekkingskracht uit. De betrokkenen zullen dat niet tegenspreken. Ook al haalde hun succes de media niet, het bezorgde hun wel een nieuw leven. Alle mensen met wie we spraken, voelen zich veel jonger en veel fitter dan voordien, ook al werken ze nu vaak veel harder. Ze profiteren volop van onze langere levensverwachting en onze gezondheidszorg en maken zich vooral weinig zorgen over later.

Het gevoel een tweede jeugd te beleven is nog het meest merkwaardig bij vijftigers die eerst volledig opgebrand leken en zich dan plotseling in een nieuw leven hebben gestort. Zoals de 59-jarige Marc De Medts, van wie u op pagina 37 het getuigenis leest: “Het is alsof ik alles weer aankan. Echt waar: the sky is the limit! Voor hetzelfde geld lag ik nu van ’s ochtends tot ’s avonds voor mijn televisie. Of zou ik me ’s morgens afvragen wat ik nu weer kon doen om door de dag heen te komen. Ik heb me echt uitgeblust gevoeld maar vandaag sta ik weer aan de top. Als mijn leven een spektakel zou zijn, dan beleefde ik nu de apotheose....”

Ludo Hugaerts