DR. DIRK DERAEDT is specialist intensieve geneeskunde en schrijft over gebeurtenissen die hem treffen. © FRANK BAHNMÜLLER

Verwerpelijke wegwerpcultuur?

Bij de receptie van de operatieafdeling ontmoet ik een oud-collega. Het is een chirurg die al jaren met pensioen is. De vitale man staat enthousiast medische spullen in een kartonnen doos te laden. Hij herkent mij. We maken een praatje. Ik zeg hem dat hij er goed uitziet. ‘Met vakantie geweest?’, vraag ik, doelend op zijn gebruinde huidskleur. ‘Net terug uit Centraal-Afrika’, zegt hij, ‘maar niet voor vakantie. Voor medische noodhulp. Volgende maand vertrek ik opnieuw daarheen’, gaat hij verder. ‘Ik kom kijken of jullie nog iets kunnen missen.’ Hij toont mij het materiaal dat hij aan het inladen is: het blijken infuuspompen te zijn. ‘Door jullie afgeschreven en vervangen door nieuwe. Maar ze werken nog perfect. Zonde om ze weg te gooien. En ginder komen ze maar al te goed van pas.’

Door de strenge regels in europa, belandt nog perfect bruikbaar medisch materiaal in de afvalcontainer.

Ik wens hem nog een goede reis en ga de OK binnen. Een van de verpleegkundigen die mij assisteert kent de chirurg in kwestie. Meer nog: zij is al enkele malen met hem mee geweest op missie. Een jonge vrouw die haar vakantie opoffert om in een ziekenhuisje ergens in een straatarm land mensen te gaan opereren.

Ze vertelt hoe schrijnend de situatie er soms is. Er is een tekort aan alles. Niet gehinderd door de strenge regels die wij in een Europees ziekenhuis gewend zijn, kent de vindingrijkheid er geen grenzen. Ze doet het verhaal van een orthopedisch chirurg die, bij gebrek aan beter materiaal, in een doe-het-zelfzaak een boormachine en schroeven ging kopen om botbreuken te kunnen herstellen.

Terwijl we met open monden haar hallucinante anekdote aanhoren, laat iemand in de OK een beademingstube op de grond vallen. Zonder er bij na te denken raapt hij de tube op en mikt hem in de prullenmand. Het is immers toch disposable materiaal. Disposable wil zeggen wegwerp, iets dat niet meer mag worden gehersteriliseerd. In de zorg is tegenwoordig bijna alles disposable. Disposable is makkelijk. Maar disposable is ook duur. De afvalberg wordt er groter door. Het verwerken van medisch afval kost geld, en gaat gepaard met de productie van CO2.

Terwijl de woorden van de verpleegkundige nog nazinderen, begeef ik mij naar de afdeling waar de patiënten opgenomen liggen. Het is middaguur. Tijd voor de lunch. Ik zie hoe in een van de kamers een patiënt een warme maaltijd voorgeschoteld krijgt. De man, bleek en zwak, maakt een afwerend gebaar: geen trek. Waarop de verpleegkundige zonder pardon de gehele maaltijd in een afvalbak kiepert. Er is nog een lange weg te gaan, denk ik.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content