Verbazingwekkend vogelparadijs

De Donaudelta is zonder twijfel het grootste en meest verbluffende biosfeerreservaat van Europa. Een paradijs voor duizenden soorten planten en dieren, vooral vogels.

Het concept biosfeerreservaat werd in de jaren ’70 door de Unesco gelanceerd om de relatie tussen mens en natuur te verbeteren en gebieden te ondersteunen met een grote ecologische maar ook maatschappelijke en culturele waarde. Vandaag zijn er een heleboel learning sites for sustainable development, zoals de Unesco deze gebieden voor duurzame ontwikkeling is gaan noemen, maar geen enkele op het oude continent beslaat zo’n groot gebied als de Donaudelta: 626.403ha, waarvan ruim 500.000 in Roemenië. Het programma om het waardevolle deltagebied en zijn bewoners te beschermen, startte in 1998. Er wonen amper 14.500 mensen, voornamelijk Roemenen, maar ook Oekraïners.

In deze wetlands ontmoet het zoete water van de machtige rivier het zoute water van de Zwarte Zee. Dit labyrint van meren, kanalen en rietvelden is het eindeloze speelterrein van grondeekhoorns, otters, wilde katten, amfibieën en reptielen allerhande. En een paradijs voor miljoenen reigers, kraanvogels, pelikanen, aalscholvers, lepelaars en visarenden.

Doolhof van water

De stad Tulcea bereiken – waar de wegen over land eindigen – is een avontuur op zich. Vanuit Boekarest is het ruim twee uur rijden tot deze laatste stad. Daar ga ik aan boord van een klein jacht, dat het grote Sulina-kanaal opvaart. Iets voor zonsondergang kom ik aan in het door talloze waterwegen omgeven vissersdorpje Crisan, waar de tijd tot stilstand komt.

Al bij het ochtendgloren zit ik samen met andere toeristen in een bootje om vogels te observeren. Wanneer we na een bocht in het kanaal door het wuivende riet de bolvormige koepels van een orthodox kerkje zien glinsteren in de zon, zijn we blij mensen te ontmoeten.

In het dorpje Mila 23 ontdek ik tot mijn verrassing een kraaknet familiepension en een zogenaamde mixt-winkel waar je nagenoeg alles kunt kopen.

In Letea maken we een tocht in een traditionele koets getrokken door nerveuze, bruine paardjes. Maar het intrigerende deel van ons bezoek ligt net voorbij het dorp: een door zandbanken omsingeld eikenwoud met tal van geheimen. Een uil die zich tussen het gebladerte heeft geïnstalleerd, trekt één oog open wanneer we langskomen. De vissers laten hun boot even in de steek om voor gids te spelen. Vreemd toch dat er op deze plek tot voor kort nog wijngaarden waren.

De van oorsprong Russische of Oekraiense bewoners zijn oudgelovigen of Lipovanen. Hun bescheiden huisjes zijn erg kleurrijk en versierd met houtsnijwerk. Ze geloven dat dit land uit de zeebodem is opgerezen: volgens de legende werd in de duinen een scheepswrak gevonden.

Varen is dé manier om je te verplaatsen door de delta. Wil je vogels spotten bij het ochtendkrieken, dan kies je best voor een traag en geruisloos vissersbootje en ga je vervolgens op de loer liggen in het hoge gras. Wie overdag de kanaaltjes wil verkennen en enkele dorpen in de delta wil bezoeken, kan mee met een klein jacht of met een vaartuig dat nog het meeste weg heeft van een overdekt vlot: langzaam, stabiel en geknipt voor kleine groepen. De excursies worden georganiseerd door het hotel. En ’s avonds worden de toeristen al eens getrakteerd op een verrassing: accordeonisten uit het dorp spelen bij ons diner met grillgerechten.

Kuur in de natuur

De volgende dag wacht een veel krachtiger schip, dat meteen koers zet naar Sulina aan de Zwarte Zee. De voorbijglijdende oevers vergasten ons op een prachtig schouwspel. We varen voorbij het centrum van het stadje, de haven en de oude vuurtoren, recht de vaargeul in die uitmondt in de Zwarte Zee. Is dit het einde van de wereld? Ik zet enkele passen aan wal, zie een brug en dan... het kilometers – lange strand van Sulina. Niets dan zand en leegte, zover het oog reikt.

Wie nooit genoeg krijgt van de natuur, kan een hele week in totale symbiose met de omgeving leven aan boord van Le Martin Pêcheur, een sobere maar comfortabele hotelboot. Vanuit Sfântu Gheorghe vaar je een Donau-arm op en verken je heel langzaam de meest ongerepte uithoeken van de delta. Je slaapt midden in natuurgebied. Een professor biologie of zoölogie die Frans of Engels spreekt, begeleidt de reizigers.

Ten zuiden van de delta strekt zich de Roemeense kustlijn langs de Zwarte Zee uit, een aaneenschakeling van badplaatsen met elk een eigen identiteit, zodat alle vakantiegangers aan hun trekken komen. Elk van deze badsteden staat al heel lang – van voor het communistische tijdperk – bekend om haar wellness- en kuurinfrastructuur. Eigenlijk wisten zelfs de Romeinen al dat het water en de modder van de Zwarte Zee een weldadige invloed hebben. Het voorbije decennium kregen tal van hotels en kuurinstallaties trouwens een grondige facelift, zodat ze nu helemaal klaar zijn om zelfs de meest veeleisende westerse gasten te ontvangen.

TEKST & FOTO’S CAMILLE JS / PEPITE PHOTOGRAPHY