Van overvloed naar schaarste?

Het is heel normaal dat de generatie die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt en zoveel ontberingen heeft doorstaan, nadien de consumptiemaatschappij heeft omarmd die in de jaren 50 en vooral 60 ontstond. En het is niet zonder reden dat de generatie die daarop volgde de excessen heeft aangeklaagd. Die polemiek is voorbij, althans in theorie. Ook al krijg je nog wel eens een reclamefolder in je bus met kortingen als je grote hoeveelheden koopt, vandaag ligt de nadruk veel meer op kwaliteit. Het is al natuurlijke ingrediënten en artisanale producten wat de klok slaat. Waarbij de superlatieven je om de oren vliegen. Heb je al gemerkt dat er vandaag geen chocolatiers meer zijn, maar enkel meester chocolatiers? Of om het even helemaal in het belachelijke te trekken: wat te denken van de supermarkt die uitpakt met ’taarten die gebakken zijn door onze patissiers’? Tja, door wie anders? Daar blaas je niemand mee van zijn sokken. Maar even serieus nu. We kunnen enkel blij zijn met de nieuwe trend die de strijd aanbindt met verspilling en recyclen aanmoedigt. Dat is pas een vooruitgang!

Wordt 2022 een jaar van verandering, van omwenteling zelfs? Davert de consumptiemaatschappij op haar grondvesten? We merken dat de laatste maanden de consumptie lichtjes afneemt, zowel in Amerika als in Europa. Niet in bedragen, wel in hoeveelheden. Een reactie op de inflatie die aan de koopkracht knaagt. Een fenomeen waarvan we ons kunnen inbeelden dat het voorbijgaat. Maar er is een ander, spectaculairder fenomeen: de schaarste. We weten dat er een tekort is aan chips, waardoor de productie van auto’s en elektronica vertraging oploopt. En sinds de inval in Oekraïne is er een tekort aan olie, die nodig is voor het maken van bepaalde voedingsproducten. Onder andere.

En dan is er de vreselijke droogte die Europa teistert (en daar niet alleen), waardoor tal van gewassen verdorren en de productie daalt. Er zijn zelfs minder olijven! Gedaan met de traditionele 1 + 1 korting op olijfolie. En het is ook uitkijken met melk, wie had dat ooit gedacht? Evolueert onze samenleving waar het aan niets ontbreekt (klinkt beter dan consumptiemaatschappij) naar een maatschappij van schaarste? Dat we, net als in Rusland, uren in de rij zouden moeten staan om een product te bemachtigen dat net is aangekomen, kunnen we ons niet inbeelden. Maar dat we vaker tegen lege rekken zullen aankijken in de supermarkt, is volgens verschillende experts niet ondenkbaar. Het maakt ons duidelijk dat een overvloed aan alles en op elk moment er niet vanzelf komt, zoals we lang hebben gedacht. Laat ons hopen dat we niet te maken krijgen met een gasschaarste volgende winter, een niet ongegronde vrees zo blijkt. Dat zou pas een echt drama zijn.