Van een dikke slee naar een Smartje

Remotie. Dat nieuwe woord is nog niet ingeburgerd, maar het loont de moeite om het te ont-houden, want het concept begint door te breken als een maatschappelijk fenomeen waarover het laatste woord nog niet gezegd is.

Remotie. Wie het begrip wil verklaren, komt dan wel uit bij ‘een stap terug doen’, maar remotie is een begrip met positieve inhoud. Stel u er dit bij voor... U rijdt met een dikke Amerikaanse slee en u moet die in het centrum van Brussel geparkeerd krijgen. De dag nadien koopt u zich een Smartje. U ‘zakt’ dan wel een paar sporten op de ladder van de statussymbolen, maar wat een levenskwaliteit levert dat dan wel niet op als u daardoor nét op dat piepkleine parkeerplaatsje vlak voor uw bestemming kunt gaan staan!

Hoewel dat nieuwe begrip op enorm veel gebieden toepasbaar is (een groot huis inruilen voor een kleinere flat die stukken makkelijker onderhouden en verwarmd kan worden, bijvoorbeeld), spitst ze zich nu vooral toe op de professionele sfeer. Mensen die om de een of andere reden tegen hun wil gedegradeerd worden: dat heeft altijd bestaan. Een nieuw fenomeen is echter dat almaar meer mensen zélf een stap terug doen onder het motto: werken om te leven in plaats van leven om te werken. Gisteren bezetten ze een kaderfunctie, vandaag kiezen ze ervoor om het leger werknemers zonder beslissingsmacht te vervoegen. Omdat ze het beu zijn om geplet te worden tussen bazen en basis, te stressen over resultaten, te leven op het ritme van hun Blackberry. Gisteren waren ze chefs met een ster, vandaag kiezen ze ervoor om de jacht op sterren en de druk van gastronomische gidsen achter zich te laten en nemen ze het er graag bij als daardoor de prijs van een menu naar omlaag moet.

Zoals het hier staat, lijkt het makkelijk. Maar het vergt heel veel moed om die stap terug te zetten. Omdat we altijd geleerd hebben dat een loopbaan crescendo moet gaan: hoger, altijd maar hoger. En omdat het een psychologische krachttoer is om te aanvaarden dat wat jij als een bevrijding beschouwt, door de goegemeente als een mislukking afgedaan wordt. Gelukkig dat remotie uit de taboesfeer komt, nadat het begrip burn-out dat al deed en nu erkend wordt als een echte aandoening. Gedragen door een frisse wind in onze samenleving die voor ‘slow’ gaat, voor de zoektocht naar kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Logisch dat dit fenomeen niet onopgemerkt voorbijgaat aan 50plussers, die net het bilan van hun leven opmaken en zich vragen stellen over de zin van hun leven, en dus ook van het werk dat ze doen. Het zijn vragen die zeker ook door bedrijven gehoord moeten worden. Want ligt er daar eigenlijk geen interessante denkpiste open om mensen langer aan het werk te houden, uit eigen vrije wil en in het voordeel van iedereen?

Anne Vanderdonckt, hoofdredacteur