Uw rechten op restaurant

Uit eten gaan is altijd een beetje feest... tenzij uw plezier vergald wordt. Omdat in het restaurant te veel sigarettenrook hangt bijvoorbeeld, of uw jas gestolen wordt. Hoe kunt u reageren?

Een etentje is een van de meest romantische manieren om uw avond in gezelschap door te brengen. De gezellige sfeer in het restaurant, het ontspannen gesprek met uw tafelgenoten, het luilekkere nu laat ik me eens dienen-gevoel en uiteraard ook de smaak van wat u op uw bord en in uw glas krijgt, maken er een onvergetelijke ervaring van. En zelfs als het uitzonderlijk toch eens fout loopt, staat u niet machteloos.

In dit artikel serveren wij u negen minder leuke hoofdschotels, maar we voegen er meteen aan toe hoe u ervoor kunt zorgen dat het dessert toch nog lekker wordt.

Iemand rookt in uw buurt

Rokers mogen niemand verplichten met hen mee te roken. Dit is de teneur van de wet die roken verbiedt in restaurants, cafés en alle ruimtes die voor het publiek toegankelijk zijn en waar voedsel of drank (al dan niet tegen betaling) aangeboden wordt. In deze plaatsen moeten rookverbodstekens zijn aangebracht zodat iedereen zich van het verbod kan vergewissen.

De wet voorziet in één belangrijke uitzondering. Er mag een aparte, duidelijk begrensde rokersruimte worden ingericht die maximaal de helft mag bedragen van de eet- of drankruimte maar dan moet er een rookafzuigsysteem of een verluchtingssysteem worden geplaatst dat aan bepaalde technische normen voldoet. Als het restaurant of de andere publieke plaats slechts 50 vierkante meter groot is of kleiner, dan is er geen aparte rokersruimte vereist maar ook in dit geval moet er een degelijk rookafzuigsysteem of verluchtingssysteem aanwezig zijn.

Wie de wet overtreedt (klant of uitbater) riskeert een fikse boete.

Als u een overtreding vaststelt, kunt u klacht indienen bij de Fed. Overheidsdienst Volksgezondheid (die stuurt inspecteurs ter plaatse), Rijksadministratief Centrum, Arcadengebouw, Pachecolaan 19, bus 5, 1010 Brussel (tel. O2 210 48 43).

De schotel die u bestelt, is uitgeput

Het gebeurt soms dat u de in de reclame of aan de ingang aangeprezen dagschotel of het goedkope menu bestelt, maar dat de kelner u meedeelt dat dit net is uitgeput. Kan dit zomaar? Dit is geen eenvoudig vraag. De restauranthouder is in feite een verkoper van goederen en diensten en moet als dusdanig met zijn aanbod aan een normaal te verwachten vraag kunnen voldoen, rekening houdend met de omvang van de gevoerde publiciteit. Vermoed u dat er inderdaad iets schort aan het aanbod (bv. omdat het nog vroeg op de middag is of omdat het probleem regelmatig in dat bepaalde restaurant opduikt), maak de uitbater dan hierop attent en verwijs naar zijn wettelijke verplichting om over een voldoende voorraad te beschikken.

Bij flagrante of herhaalde misbruiken kunt u erop aandringen dat u een andere, minstens evenwaardige schotel krijgt zonder meerprijs. U kunt ook klacht indienen bij de dienst Controle en Bemiddeling bij de FOD, WTC 3, S. Bolivarlaan 158, 1000 Brussel (tel. 02 208 36 11).

Het eten bevalt u niet

Het spreekt vanzelf dat u rekening dient te houden met het soort restaurant dat u bezoekt en dat u minder hoge gastronomische eisen kunt stellen in een frituur dan in een sterrenrestaurant. Bovendien verschillen persoonlijke smaken.

Maar als de biefstuk die men u serveert zo hard als leder is of als de wijn naar kurk smaakt, dan bent u uiteraard niet verplicht op te eten of te drinken wat u besteld hebt. In een restaurant dat bezorgd is om zijn reputatie worden dergelijke problemen snel in der minne opgelost en wordt het eten of de drank vervangen. Als de restauranthouder dit weigert, dan kunt u op uw beurt weigeren te betalen. Of u betaalt slechts wat u gebruikte. Het gaat uiteraard niet op dat u rustig alles opeet, en daarna weigert te betalen.

U wordt ziek

Dat in een restaurant en zijn keuken strenge wettelijke hygiënische normen gelden en dat u gezond en zuiver voedsel moet krijgen, spreekt voor zich. Een restauranthouder moet dus alle nodige maatregelen treffen opdat de klant zijn zaak gezond en wel zal verlaten. De wet noemt dit een resultaatsverbintenis. Loopt u een voedselvergiftiging op bij een restaurantbezoek, moet u braken en/of hebt u buikloop, dan is de restaurantuitbater hiervoor aansprakelijk. Bewijs uw aanwezigheid in de zaak door middel van de rekening of door getuigen, en bewijs uw ziekte door een medisch getuigschrift met datum en uur van uw bezoek bij de dokter.

Een klacht kunt u indienen bij het Fed. Agentschap voor de veiligheid van de Voedselketen, WTC 3, S. Bolivarlaan 30, 1000 Brussel (tel. 0800 135 50). Wellicht zijn hier nog klachten binnengelopen over het bewuste restaurant, wat uw eis zal bekrachtigen. Bij de restaurantuitbater kunt u een schade-eis indienen tot terugbetaling van de maaltijd, de medische kosten en al de schade die u opliep.

Er is geen kindermenu, u wilt een halve schotel bestellen (en betalen)

Als er geen speciale kinderschotels op het menu staan, is de restauranthouder niet verplicht kleinere porties aan verminderde prijzen te serveren. U kunt dat uiteraard altijd vragen, maar de restauranthouder mag het weigeren.

U krijgt geen BTW-bonnetje

Restauranthouders moeten in principe een BTW-ontvangstbewijs afleveren. Zijn van deze verplichting uitgesloten: restaurants of snackbars waar enkel lichte maaltijden (met brood) te krijgen zijn.

U wordt ‘verplicht’ een fooi te geven

Dit kan niet. Restaurants zijn wettelijk verplicht de prijzen van de maaltijden en dranken schriftelijk, duidelijk en ondubbelzinnig aan de hoofdingang van het restaurant aan te brengen op een plaats die van buiten goed zichtbaar en leesbaar is. Het tarief van de dranken mag beperkt worden tot die dranken die voor hun categorie het meest representatief zijn. Ook in het restaurant zelf moeten de prijzen van de gerechten en dranken schriftelijk, duidelijk en ondubbelzinnig aangeduid zijn, bv. op een uithangbord of een spijskaart. Hier moeten wel de prijzen van alle dranken vermeld worden. De prijzen moeten de door de consument te betalen eindprijs zijn. De BTW en alle eventuele andere taksen en de prijs van alle diensten die door de consument verplicht moeten bijbetaald worden, moeten in de prijs begrepen zijn.

Bij de afrekening kunt u dus nooit onder druk gezet worden om de dienster een fooi te geven, vermits deze in de prijs begrepen moet zijn.

Voor prijsklachten (bv. geen prijsaanduiding of misleidende prijzen) kunt u terecht bij de Algemene Directie van de Regulering en Organisatie van de markten, North Gate III, Koning Albert II laan 12, 1000 Brussel (tel. 02 206 41 11).

Uw jas is verdwenen

Wanneer u het restaurant wilt verlaten stelt u vast dat iemand er met uw jas vandoor is. Kunt u voor deze diefstal de restauranthouder aansprakelijk stellen?

Eigenlijk komt het eropaan te weten of het hier al dan niet om een wettelijke bewaargeving gaat (art. 1915 Burgerlijk Wetboek) waarbij iemand die een zaak (in dit voorbeeld een jas) van een ander aanneemt, verplicht is die te bewaren en terug te geven. Maar zoals steeds bij het vaststellen van aansprakelijkheden gaat het hier om een feitenkwestie en spelen de concrete omstandigheden van het voorval een belangrijke rol.

Hebt u uw jas bijvoorbeeld gewoon op een stoel of aan een kapstok in de eetzaal gehangen, dan is er in principe geen sprake van wettelijke bewaargeving en wordt ervan uitgegaan dat u zelf uw spullen in het oog houdt.

Als u echter uw jas hebt afgegeven in een bewaakte vestiaire spreekt het voor zich dat de restauranthouder aansprakelijk is voor een eventuele diefstal. En ook als bij het binnenkomen in een restaurant een ober of dienster uw jas aanneemt, wordt de restauranthouder vaak aansprakelijk gesteld bij diefstal omdat de jas vaak opgehangen wordt in een (onbewaakte) vestiaire of op een plaats ver uit uw buurt. Hangt de ober of dienster uw jas echter naast uw tafel, dan kan er weer sprake zijn van een gedeelde aansprakelijkheid tussen de restaurantuitbater en uzelf.

De ober morst wijn op uw vest

Juridisch is deze situatie niet zo eenduidig. De burgerlijke aansprakelijkheids- regel is heel ruim. Stel dat een rechter zou moeten oordelen over zo’n conflict, dan zal hij vanzelfsprekend rekening houden met de feitelijke situatie. Maar meestal zult u zonder problemen de reinigingskosten vergoed krijgen van de restaurantuitbater zelf, die vanuit commercieel oogpunt voor een gentleman’s agreement kiest. Tenminste als u zelf niet overdrijft in het aanrekenen van de kosten. n

A Martine Dumolein

Mits een beetje redelijkheid van beide partijen kunnen de meeste probleempjes in der minne worden geregeld. Als consument hebt u echter altijd een stok achter de deur.