Uw fiche groepsverzekering onder de loep

Als u via uw werkgever aangesloten bent bij een groepsverzekering, krijgt u elk jaar een fiche toegestuurd met de stand van zaken. Maar leest u die ook? En interpreteert u de terminologie (en al de cijfertjes) juist?

In het kader van een groepsverzekering stort meestal zowel de werknemer als de werkgever premies om een pensioenkapitaal op te bouwen. Er zijn 2 systemen:

n een systeem met vaste prestaties, waarbij het kapitaal (of de rente) dat u op het einde van het contract krijgt, op voorhand vastligt

n een systeem met vaste bijdragen (premies), waarbij het deel dat u moet storten op voorhand vastligt.

Het bijeenvergaarde kapitaal wordt gestort wanneer u met pensioen gaat of wanneer u overlijdt. En elk jaar krijgt u van de financiële instelling een fiche waarop u de volgende rubrieken terugvindt.

Uw persoonlijke gegevens

Hier wordt onder meer de voorziene pensioendatum vermeld (1a). Dit is de eerste dag van de maand, volgend op de maand waarin u 65 wordt (voor mannen) of 64 (tot 2009, voor vrouwen, nadien wordt dat ook 65). De Wet op de Aanvullende Pensioenen (WAP) bepaalt dat uw aanvullend pensioen ten vroegste op 60 jaar wordt uitbetaald. Omdat de reglementering nog vrij nieuw is, zijn er overgangsbepalingen voor bepaalde pensioenen. Tot 31 december 2009 is er nog terugkoop (van de premies) of opname van het kapitaal mogelijk voor 60 jaar. De WAP staat ook toe dat contracten die afgesloten werden tussen 15 mei 2003 en 16 november 2003 de leeftijd van 58 jaar hanteren als referteleeftijd voor het pensioen.

LET OP! Als u het bedrag opneemt voor uw wettelijke pensioendatum zal het lager liggen dan wat op uw fiche staat!

Uw referentiegegevens bij de verzekeringsmaatschappij

Dit zijn gegevens die u alleen zult nodig hebben als u zich ooit i.v.m. uw verzekeringspolis moet wenden tot uw maatschappij.

Uw berekeningsgegevens

De referentiebezoldiging (1b) is het laatste bruto jaarloon (in ons voorbeeld het jaarloon van 2005, op de fiche voor 2007 wordt dit het jaarloon van 2006). Het maandloon wordt vermenigvuldigd met 12 of met 13,85 (eindejaarspremie en dubbel vakantiegeld meegerekend). De exacte formule staat in uw verzekeringsovereenkomst.

Premies (zonder taks) (2)

In ons voorbeeld omvat de groepsverzekering een dekking leven en een dekking overlijden. Werkgever en werknemer betalen elk een deel van de premie. Voor de dekking leven is dit 70% door de werkgever en 30% door de werknemer, voor de dekking overlijden 100% door de werkgever. De premies zonder taks zijn de bedragen die u en uw werkgever elke maand storten, na aftrek van:

n de beheerskosten

n 4,4% verzekeringstaks die de verzekeraar aan de fiscus moet storten

n 8,86% RSZ die de werkgever op zijn deel van de premie stort aan de RSZ.

WEETJE De bedragen die u aantreft op uw loonfiche liggen wat hoger, ze zijn bruto.

Bij leven op uw voorziene pensioendatum

(3a)

Dit is het brutobedrag dat u in elk geval krijgt op het moment van uw pensioen, op basis van wat u vandaag al bijeengespaard hebt en in de veronderstelling dat u het bedrag niet opneemt voor uw voorziene pensioendatum. Het vermelde bedrag houdt rekening met het voorziene rendement tot op het einde van de overeenkomst. De WAP legt een jaarlijks gewaarborgd minimumrendement op, dat verschillend is voor de werkgeversbijdragen (3,25%) en de persoonlijke bijdragen (3,75% – dit geldt ook voor pensioenplannen van het type ‘vaste prestaties’). Wordt het voorziene rendement niet gehaald, dan moet de werkgever het verschil bijpassen. Bovenop dit gewaarborgd minimumrendement kan er nog een winstdeelname zijn (zie 3b)

Kapitaal of rente (verworven prestaties inbegrepen) (3b)

Kapitaal. Dit is het pensioenkapitaal dat u zult krijgen als u premies blijft storten tot de pensioenleeftijd . Dit hangt af van het type pensioenplan: bij een systeem met vaste prestaties weet u exact hoeveel u zult krijgen op uw pensioenleeftijd maar de meeste pensioenplannen zijn met vaste bijdragen en geven geen zekerheid over het uiteindelijke kapitaal.

Kapitaal winstdeelname. Het bedrag dat de verzekeraar u toekent onder de vorm van een winstdeelname.

Overeenstemmende levenslange jaarrente. De WAP laat u de keuze: ofwel neemt u het kapitaal in één keer op, ofwel opteert u voor een maandelijkse rente. Hierop is één uitzondering: onder de 500 euro (te indexeren basisbedrag) wordt altijd het kapitaal uitbetaald en dat gebeurt op het moment dat u met pensioen gaat. Welke de beste optie is, hangt af van uw persoonlijke situatie. Opteert u voor een rente, dan ligt het risico dat u lang leeft bij de verzekeraar. Kiest u voor een kapitaal, dan draagt u dit risico zelf.

LET OP! De bedragen op uw fiche groepsverzekering zijn bruto. Zolang u spaart, worden ze niet belast maar dat gebeurt wel op uw 60ste verjaardag. De belasting bedraagt:

n bij een opname in kapitaal: 16,5% voor het deel opgebouwd met werkgeversbijdragen en 10% voor de werknemersbijdragen. Als u het kapitaal echter pas opneemt op uw 65 (64) én effectief tot dan blijft werken, wordt ook het stuk opgebouwd met werkgeversbijdragen maar belast tegen 10%. Dit is een maatregel in het kader van het Generatiepact.

n bij een omzetting in rente zal het kapitaal waarop de rente wordt berekend belast worden op dezelfde manier (16,5% en 10%), maar er wordt nog een jaarlijkse belasting van 15% geheven op een fictief rendement van 3% dat het kapitaal zou hebben opgebracht. Deze belasting stemt overeen met de belasting op de intresten als het kapitaal op een rekening zou worden geplaatst.

Komen daar nog bovenop: de ziekte- en invaliditeitsbijdrage (3,55%), een solidariteitsbijdrage (0 tot 2%) en gemeentebelasting. In totaal verdwijnt 20% van uw kapitaal naar Vadertje Staat.

Bij overlijden voor de voorziene pensioendatum (4)

Kapitaal. Overlijdt u voor de leeftijd van 65 jaar (64 voor vrouwen, tot 2009), dan zal de begunstigde van uw groepsverzekering het hier vermelde kapitaal ontvangen.

WEETJE Net zoals de echtgenoot is de wettelijk samenwonende partner automatisch begunstigde van het kapitaal overlijden van een groepsverzekering. Dit geldt niet voor feitelijk samenwonenden. Zij kunnen hun partner wel aanduiden als begunstigde maar hij/zij zal wel ‘als vreemde’ successierechten moeten betalen.

Kapitaal winstdeelname. (xx % herzienbaar). Er wordt een onderscheid gemaakt tussen het kapitaal dat gevormd wordt door de premies en het kapitaal gevormd door winstdeelname. Dit laatste wordt uitgedrukt in een percentage van het kapitaal overlijden (in ons voorbeeld 35%): dit is het bedrag dat erbovenop zou gestort zijn, moest de verzekerde overleden zijn in 2006 (in ons voorbeeld, voor de nieuwe fiche wordt dit 2007). Maar is dit niet het geval, dan zal dit bedrag niet toegevoegd worden aan de winstdeelname in 2007 (of 2008) en de volgende jaren. ‘Herzienbaar’ betekent dat het percentage elk jaar wijzigt.

LET OP! In tegenstelling tot rubriek 3 zijn hier geen verworven prestaties. Dit betekent dat wanneer u stopt met het storten van premies, de dekking overlijden automatisch eindigt.

Bij uitdiensttreding, pensionering of opheffing van uw pensioenstelsel (5) .

De rubrieken 1 tot 4 zijn van toepassing als uw pensioenplan zijn normale route doorloopt. Rubriek 5 toont u de bedragen waarop u recht zult hebben als u uw werkgever verlaat (bij een bedrijfspensioenplan), als u met pensioen gaat of als u uw sector verlaat (bij een sectoraal pensioenplan). n

Jocelyne Minet