Uit de sauna recht in het meer

Duizenden meren en eindeloze bossen wisse- len elkaar af. Discreet verborgen tussen de bomen liggen chalets met sauna, roeiboot en steiger. Een zomer in het oosten van Finland is een heel bijzondere confron-tatie met de natuur.

Om half negen ’s avonds hebben we het vuur in de sauna aangestoken. Geen elektrisch vuur of ander modern gedoe hier, maar een robuuste houtkachel met een zinken waterreservoir erbovenop. Het water wordt via een buis en een kraantje in de chalet gebruikt voor het ochtendtoilet en de afwas. Pas tegen elf uur is de sauna op temperatuur gekomen (85°C) en kunnen we gaan zweten. Na vijftien minuten druipt het vocht van me af en loop ik uit de sauna over de steiger naar het meer. Verstand op nul, en duiken!

De confrontatie met het koude water is brutaal maar dat gevoel slaat enkele seconden later al om in een aangename gewaarwording. Hé, dat water is helemaal niet zo koud! Poedelnaakt trek ik baantjes tussen de waterlelies. Helemaal donker is het niet, want in het begin van de zomer lijken de nachten hier meer op een vergevorderde schemering. Toch ontvouwt zich boven mijn hoofd een ongelooflijke sterrenhemel, nergens gehinderd door enige lichtvervuiling.

Eén en alleen met de natuur

Terug aan wal geef ik me graag over aan een Fins gebruik op zomeravonden: gehuld in een badhanddoek op het bordes van de chalet bier drinken uit een flesje en kijken naar het meer en de sterren. Een zalig ontspannen gevoel maakt zich van mij meester. In de zomer geniet het binnenland van Finland vrijwel altijd van continentaal warm en zonnig weer. Dan trekken de Finnen voor een paar weken naar het vakantiehuisje van hun familie aan een meer. Het merengebied begint zo’n 100 km ten noordoosten van Helsinki en strekt zich over 400 km in alle richtingen uit. Daardoor vallen de blokhutten bijna niet op. Wie hier verblijft, heeft altijd het gevoel alleen te zijn met de natuur.

De volgende morgen trekken we met Pekka, onze gastheer, het woud in. Zoals zovele Finnen heeft hij zijn blokhut aan het meer met eigen handen gebouwd van berken- en sparrenstammen. Hij is ook elandenjager en wil ons sporen laten zien. We hebben nog geen kwartier over een vrij moeizaam pad gelopen of hij toont ons flinke hoevesporen in de modder van een beekje. Wat verder wijst hij op een indrukwekkende hoop verse uitwerpselen. Het moet om een kanjer van een dier gaan. “Ooit reed ik o p een winteravond in het schemerduister naar huis, toen er vóór mijn auto een eland op de weg sprong”, vertelt Pekka. ” Ik kon niet meer remmen, maar wel nog net onder het dier doorrijden, zo groot was het!” We hebben moeite om hem te geloven, maar goed.. .

Een eland krijgen we helaas niet te zien maar eetbare wilde bessen zijn er in overvloed. Een artikel van de Finse grondwet zegt dat iedereen het recht heeft bessen en paddenstoelen te plukken, zelfs op privéterrein. De Finnen zelf verwerken ze in allerlei gerechten, in confituur en gelei en in drankjes. De paddenstoelen worden gedroogd en kunnen op die manier de hele winter gebruikt worden, inclusief als garnituur bij de klassieke kerstgerechten als gebraden eland en gestoofd rendiervlees.

“The taste of the wild”

Later op de dag maken we met de roeiboot een tocht op het meer en gaan we aan land bij een publieke barbecueruimte. Overal in het merengebied vind je zulke plaatsen en ze zijn pico bello ingericht. Ze hebben een hoog dak en zijn open aan de kant van het meer. Alles is er aanwezig, van brandhout tot zitbanken, van papier om het vuur aan te maken tot een bijl. Iedereen mag van deze voorzieningen gebruik maken en er gelden maar twee regels: laat alles na gebruik schoon achter en vul aan wat je gebruikt hebt.

Pekka haalt zijn hengel boven en begint meteen een maaltje bijeen te vissen in het meer. We kraken enkele flessen wijn en een goed uur later kunnen we ons te goed doen aan gegrilde verse visjes en aan de bessen die we ’s ochtends hebben geplukt. ” The taste of the wild”, grijnst onze gastheer. Wij spreken hem niet tegen!

Ludo Hugaerts