Te oud voor de verzekeraar? Wat zegt de rechter?

Sinds 2004 past DKV Belgium, de marktleider voor de individuele hospitalisatieverzekeringen, veel hogere tarieven toe voor zijn verzekerden boven de 60 jaar. De rechter heeft die praktijk onlangs veroordeeld, na een klacht van de verbruikersvereniging Test-Aankoop.

De verzekeraar had besloten de premies eenzijdig op te trekken. Ze stegen met 24 % voor zestigplussers en met 16 % voor de leeftijdsgroep van 40-59 jaar. De betroffen klanten konden de premieverhoging voorkomen door een hogere vrijstelling te kiezen (het gedeelte van de kosten dat de verzekerde zelf betaalt) of de dekking te beperken tot een tweepersoonskamer.

Zestig procent van de klanten aanvaardde de nieuwe tariefvoorwaarden. Slechts vier procent weigerde ze. Dertien procent koos voor een hogere vrijstelling met dezelfde premie, tien procent voor een beperking van de dekking tot een tweepersoonskamer.

Test-Aankoop vond deze eenzijdig opgelegde en aan de leeftijd gekoppelde verhoging een vorm van discriminatie. Volgens de verbruikersvereniging is ze bedoeld om de jonge verzekerden te bevoordelen, ten koste van de ouderen, die verplicht worden te kiezen tussen een veel hogere premie en een beperkte dekking. Een dergelijke praktijk is in strijd met de antidiscriminatiewet die sinds 25 februari 2003 van kracht is.

Op 7 maart 2005 heeft de rechtbank van koophandel DKV Belgium in het ongelijk gesteld. De verzekeraar mag de premies van zijn hospitalisatieverzekering niet verhogen met de leeftijd als enige ‘zichtbare rechtvaardiging’. Het is de eerste keer dat een verzekeringsmaatschappij op grond van de antidiscriminatiewet wordt veroordeeld. Volgens de rechter mogen op de leeftijd gebaseerde premieverhogingen alleen bij het begin van het contract worden toegepast, niet als het contract al loopt. Hij gaat ervan uit dat een dag in het ziekenhuis evenveel kost voor een jong mens als voor een senior. DKV Belgium ging in beroep tegen de uitspraak.

Geen terugbetaling

Het vonnis veroordeelt DKV Belgium maar zegt niet dat de maatschappij de meerpremies moet terugbetalen. DKV is evenmin verplicht om mensen die hebben opgezegd (de verzekerden konden immers het contract opzeggen of een hogere vrijstelling kiezen) opnieuw tegen de oude voorwaarden te verzekeren.

Meer algemeen nemen de verzekeraars op grote schaal hun toevlucht tot een opsplitsing van de tarieven volgens hun criteria voor de beoordeling van de risico’s. Dat geldt niet alleen in de hospitalisatieverzekering maar ook in de autoverzekering, de brandverzekering en de levensverzekering.

Volgens Assuralia (de vereniging van Belgische verzekeringsmaatschappijen) brengt dit vonnis het algemene principe van de aanpassing van de premies aan het risico volstrekt niet in het gedrang. Sommige kenners zijn van oordeel dat de antidiscriminatiewet moeilijk kan worden toegepast op de verzekeringssector. Afwachten wat het oordeel wordt van de rechter in beroep...

Laurent Feiner