Speelstad voor groot en klein

‘Mechelen Kinderstad’, zo luidt de slogan die ‘Stad in Vrouwenhanden’ vervangt. Van de hoelahoep tot de bonobo’s heeft Mechelen inderdaad heel wat te bieden voor een uitstap, al dan niet met de (klein)kinderen. Ook als geschiedenis uw ding is, zult u hier een boeiende citytrip beleven.

Kijk, dat is nu een hoelahoep, hoor ik een jonge grootmoeder in het Speelgoedmuseum tegen haar kleinzoon zeggen. Ze neemt de plastieken ring van de haak en geeft een min of meer geslaagde demonstratie heupdraaien-met-ring. Het jochie vindt het geweldig en wil het meteen ook proberen. Net voordien heb ik ouders gezien die met een stel kinderen een verjaardagsfeestje vierden en met reuzenpionnen Monopoly speelden op een op de vloer geschilderd speelbord. Nog elders ontpopt een jongen zich tot een geduldige leraar terwijl hij aan twee volwassenen uitlegt hoe je de nieuwste gameboy de baas kunt blijven.

Als ontmoetingsplek tussen generaties is het Speelgoedmuseum een voltreffer. Museum is hier misschien een te saai woord. In iedere afdeling word je uitgenodigd om zelf actief te spelen en elke generatie vindt hier haar speelgoed terug. Het is maar één stap van een Griekse pop uit de tijd van Socrates naar het nieuwste computerspel, over de Viewmasters van de fifties en het emancipatieganzenbord uit de jaren 70. Hier kunt u gemakkelijk een halve dag slijten. Niet te missen: de Belgische voorganger van de Legoblokken (van papier-maché), de slag van Waterloo met speelgoedsoldaatjes, de miniatuurkermis en de oude poppen. U stapt letterlijk binnen in het schilderij Kinderspelen van Pieter Bruegel uit 1560 en uw geduld wordt gegarandeerd op de proef gesteld in de afdeling hersenbrekers. Heel bijzonder is de afdeling miniatuurtreintjes. Ze ligt net naast en op dezelfde hoogte als de perrons van het Nekkerspoelstation. Net terwijl u met een knop een landschap met Märklins tot leven brengt, kunt u een echte trein zien voorbijdenderen.

Stad van onafgewerkte torens

Voor een uitstap naar Mechelen is niet alleen het Speelgoedmuseum een aanrader. In het doe-centrum Technopolis kunt u de leuke kanten van de wetenschap en techniek letterlijk aan den lijve ervaren, op 250 interactieve opstellingen. Vooral kinderen in de leeftijd 9-13 jaar zullen het hier geweldig vinden. Fietsen op een kabel van 5 m hoog, liggen op een spijkerbed, uw haar rechtop laten staan, een bal laten dansen op een straal lucht of rijden met een bus: het is eens wat anders.

Om van de rijke geschiedenis van de stad te proeven kunt u twee wandelingen combineren, de Historische Wandeling en de Dijlewandeling, samen goed voor 6 km. Op de grotendeels verkeersvrije Grote Markt ziet u één van de meest bizarre stadhuizen van ons land. Het bestaat uit drie gebouwen uit de 14de en de 16de eeuw, telkens in een andere stijl. De geringe hoogte van de gebouwen in het midden (het Belfort) en op de rechterkant (de lakenhal) laten het al vermoeden: ze werden nooit afgewerkt. Het vlamgotische paleis op de linkerkant is dat wel maar moest daarop wachten tot 1911.

514 trappen

Het stadhuis vormt niet de enige reden waarom ze Mechelen de stad van de onafgewerkte torens noemen. De stompe toren van de Sint-Romboutskathedraal is er ook één. Met een forse dosis grootheidswaanzin hadden de stadsvaderen ten tijde van de Bourgondische bloeiperiode beslist dat de kathedraal een spitse toren van liefst 167 meter moest krijgen. Daarmee konden ze de Antwerpenaren de loef afsteken, want hun Onze-Lieve-Vrouwetoren kwam slechts aan 123 meter (en de Brusselse Zuidertoren aan 149). Geldgebrek en technische problemen zorgden ervoor dat de Sint-Rombouts stomp bleef steken op 97 meter. Die hoogte betekent nog altijd een klim van 514 trappen (toegankelijk vanaf Pasen). Het interieur van de kathedraal is niet spectaculair maar bevat wel een schilderij van Antoon van Dijck en een preekstoel met houten dierenfiguurtjes.

Als u in Keizerstraat het gerechtshof binnenstapt, staat u op een binnentuin oog in oog met het vroegere paleis van landvoogdes Margareta van York. Gedurende haar bewind was dit de Wetstraat 16 van de Nederlanden en vanop de mooie loggia sprak ze haar onderdanen toe. De binnentuin werd precies heraangelegd zoals hij in haar tijd was.

Langs het parcours van onze twee wandelingen wachten nog meer ontdekkingen. Zoals het optrekje van kardinaal Daneels aan de Wollemarkt, het schilderachtige gangetje Klapgat en de Sint-Janskerk met De aanbidding van de drie wijzen, een beroemde triptiek van Rubens. De jezuïetenkerk Sint-Pieter-en-Paulus bevat dan weer een flinke brok Mechels houtsnijwerk. De schilderijen zijn hier gewijd aan Sint-Xaverius-Franciscus (SXF), de stichter van de jezuïetenorde.

Brouwerij wordt trendy woonbuurt

Op de Vismarkt wordt u met de 21ste eeuw geconfronteerd. Hier hebt u een goed zicht op de Lamotsite aan de overkant van de Dijle. De vroegere brouwerij is gerenoveerd en deels vervangen door lofts en appartementen. Menig BV heeft hier een optrekje gevonden. De schoorsteen van de vroegere brouwerij werd in deze constructie van glas en aluminium ingepast. Het gebouw bevat ook een grand café. Na het failliet van zijn restaurant in Antwerpen vond televisiekok Christer Elfving hier een nieuwe werkplek.

Hebt u tijd over, dan moet u nog even slenteren door de sfeervolle begijnhofwijk, die door de Unesco op de lijst van het werelderfgoed werd geplaatst. Doet u liever aan shopping, dan wachten de winkels in de straten Bruul en IJzerenleen. Windels is de naam van een knappe sigarenwinkel (IJzeren Leen 48), waar ze nog zelf sigaren rollen. En het nummer 28 van de IJzerenleen is het rijk van Harry Schockaert, één van de grootste kaaskenners van ons land. Hij affineert zelf de artisanale rauwmelkse kazen die hij persoonlijk gaat kopen in Frankrijk en Italië. U kunt hier ook een stukje eten.

Wie door de Tweede Wereldoorlog wordt geboeid, mag het Joods Museum van Deportatie en Verzet niet missen. Het is gevestigd in een deel van de vroegere Dossinkazerne. Van hieruit werden 25 000 joden en zigeuners door de nazi’s naar Auschwitz gedeporteerd. Het museum schetst de Endlösung en het lot van de Belgische joden. In de kelder met foto’s van de kinderen kun je alleen maar stil worden. Van alle kinderen tot 13 jaar die uit Mechelen zijn weggevoerd, heeft niemand de kampen overleefd.

Borobodur in Muizen

Kleinkinderen erbij of niet, bij mooi weer kunt u een halve dag Mechelen goed combineren met een halve dag in het dierenpark Planckendael in de deelgemeente Muizen. En waarom zou u dat niet doen over het water? Vanaf 1 april kunt u aan de Colomabrug achter het centraal station van Mechelen een boot nemen die u op 25 minuten over de Leuvense Vaart naar het dierenpark brengt (en weer terug). In de voorbije jaren is Planckendael van een passieve dierentuin tot een groen belevings-park uitgegroeid. De dieren zijn nu ingebed in attracties waar groot en klein de natuur kunnen ervaren met al hun zintuigen. In het Afrikaanse dorp scheren de ooievaars laag over de hoofden. De bomenwandeling start onder de wortels van een boom en brengt u tot in de kruin van majestueuze linden. En wie de bonoboapen op hun eiland bezig heeft gezien, voelt instinctief aan dat Darwin toch gelijk had. Begin juni gaat het grootste project open dat hier ooit is gerealiseerd. Het nieuwe Aziëpaviljoen wordt momenteel afgewerkt in een glazen gebouw en zal ook geschikt zijn voor regendagen. U zult hier door een Javaanse tempelruïne (met echte zwarte tempelratten) in de stijl van Borobodur lopen (ze werd in Indonesië gebouwd en in België gereconstrueerd). In een jungle wachten koningspythons, neushoorn- vogels, gibbonaapjes, Indiase leeuwen en 150 jaar oude yucca’s. Riksja’s, rijstvelden, waterpartijen en bamboehuisjes ontbreken evenmin en in een nieuw restaurantgebouw moet u de sfeer van een Aziatische grootstad proeven.

Nog een praktische tip: wilt u een voormiddag Mechelen met een namiddag Planckendael combineren, dan kunt u de toegangskaartjes voor Planckendael best ’s morgens al kopen bij de toeristische dienst. U zult dan niet moeten aanschuiven aan de ingang van het dierenpark. n

Ludo Hugaerts