Slikken niet kauwen

Het is u vast ook al overkomen: de medicatie die uw arts u heeft voorgeschreven, krijgt u met de beste wil van de wereld niet doorgeslikt. En dus ziet u geen andere uitweg dan de tablet te breken of de capsule open te maken. Maar is dat wel zo’n goed idee?

Bij sommige tabletten en capsules maakt het inderdaad weinig verschil uit of u de tablet nu in één keer naar binnen werkt dan wel gehalveerd, geplet of zelfs gekauwd. Belangrijk is dat u het geneesmiddel meteen daarna inneemt. ’s Avonds al het pilletje breken dat u pas de volgende ochtend moet innemen, doet u voor een goede werking van uw medicatie beter niet. Ook bepaalde capsules mag u gerust openmaken als u op die manier de inhoud met een lepel makkelijker doorgeslikt krijgt. Maar ook hier geldt de regel: meteen innemen.

Als u aandachtig de bijsluiter van geneesmiddelen leest, zal u echter merken dat lang niet alle medicatie zich leent tot dit soort bewerkingen. Er zijn tal van pillen waarvan de werking wijzigt wanneer u ze op een andere manier inneemt dan in hun initiële vorm.

De meest onschuldige bijwerking is dat de smaak van het geneesmiddel op die manier in uw mond vrijkomt: niet altijd een prettige ervaring! Erger is het als, door de tablet te breken, te pletten of te kauwen, of door de capsule open te maken, de werkzaamheid van uw medicatie wijzigt of deze ronduit toxisch wordt. En helemaal uitkijken geblazen wordt het als u verschillende geneesmiddelen waarvan u aan de vorm hebt gemorreld, tezamen inneemt, terwijl hun werkzame bestanddelen totaal onverenigbaar zijn.

Zoals gezegd, staat meestal in de bijsluiter aangegeven hoe u uw medicatie moet innemen en dus ook of u ze mag breken of niet. Hebt u twijfels of vindt u hierover geen informatie, vraag dan raad aan uw arts of apotheker. Welke geneesmiddelen één en ondeelbaar moeten blijven, leest u hier.

Doorslikken met water

1. Maagsapresistente tabletten zijn bestemd om in de darmen te worden afgebroken en van daaruit hun werk te doen. Om ongeschonden langs uw maag en haar zure sappen te raken, zijn deze geneesmiddelen omhuld met een laagje polymeren. Omdat de pH-waarde van uw darmen hoger is, lost dat beschermende laagje daar wel op. Wanneer u deze tabletten deelt of plet, zijn hun actieve bestanddelen niet langer beschermd tegen uw maagsappen. Ze zullen dan minder of helemaal niet doeltreffend werken als ze uw darmen bereiken. Of ze zullen voor overlast zorgen in uw maag. Maagsapresistente tabletten pletten, breken of kauwen is dus geen optie.

2. Tabletten met een gereguleerde of vertraagde afgifte. Sommige tabletten zijn zo opgebouwd dat hun werkzame bestanddeel traag en dus gespreid over een langere periode vrijkomt. Als u die tabletten met een gereguleerde of vertraagde afgifte gaat breken of pletten, komt de volledige dagdosis in één keer vrij. U riskeert hierdoor in een eerste fase een (zware) overdosering van uw medicatie, en in een tweede fase helemaal geen dekking meer voor de rest van de dag. Terwijl het net de bedoeling van dit soort geneesmiddelen is om u gedurende een langere periode gelijkmatig van een kleine dosis medicatie te voorzien. Pletten, breken of kauwen is dus ook hier niet aangewezen.

3. Gelaagde tabletten hebben een gelijkaardige werking. De verschillende laagjes waaruit ze zijn samengesteld, vallen tegen een verschillende snelheid uiteen. Bij het ene laagje komt het werkzame bestanddeel onmiddellijk vrij – bijvoorbeeld om uw maag te beschermen -, terwijl het volgende laagje zo is samengesteld dat het gecontroleerd vrijkomt. Ook hier luidt de boodschap: niet pletten, breken of kauwen.

4. Capsules. U kent ze wel, die dingen waarvan het omhulsel altijd dwars gaat zitten als het uw keel passeert. Openmaken en de inhoud apart doorslikken? Niet doen! Vaak is ook dat omhulsel maagsapresistenten zorgt het ervoor dat uw verteringssappen de actieve bestanddelen van het geneesmiddel ongemoeid laten of de werkzame stoffen uw maag niet irriteren. Niet openmaken dus.

5. Sommige van die capsules bevatten bovendien microkorreltjes met een verlengde afgifte, eveneens met de bedoeling hun actieve bestanddelen langdurig in een kleine dosis vrij te geven. Ook hier geldt: niet openmaken en de inhoud zeker niet pletten.

6. En dan zijn er nog de sublinguale tabletten – pilletjes die u onder de tong moet laten smelten – en capsules met eenolieachtige inhoud. Ook die mag u om evidente redenen niet pletten of openmaken.

Annick de Meyere – Foto’s Thinkstock