Slaap zacht

Iedere mens slaapt anders. Bovendien veranderen onze slaapbehoeften en -gewoonten voortdurend. Misschien past de inrichting van uw slaapkamer, het bed of de matras niet meer bij uw slaapgedrag vandaag. Werp dus een kritische blik op uw slaapkamer. En doe er iets aan. Uw nachtrust is die investering zeker waard.

l Anker Bedding % 056 71 11 19 l Ikea: winkels in Hognoul, Ternat, Wilrijk en Zaven- tem l Leen Bakker % 03 641 85 00 l Plumka % 02 383 03 30 l Scapa Home % 03 201 91 85 l Sleepy 24 winkels, % 02 476 24 74 l Tempur Benelux % 00 31 318 69 92 00 l Treca: % 02 738 78 90 n

Een waarschuwing vooraf: de ingrepen die we hier voorstellen, gelden voor gezonde mensen met een normaal slaappatroon. Wie slaapstoornissen vertoont (zie het kaderstuk Vijf vragen aan slaapprofessor Cluydts), moet zijn arts om hulp vragen, want dan is meer nodig dan een ander kussen of matras!

1. Weg met dat dekbed!

U wordt badend in het zweet wakker, gooit uw dekbed van u af, slaapt weer in en wordt ’s morgens wakker met een verkoudheid. Kent u dat fenomeen? Dan slaapt u te warm. De schuldige is hier vaak een dekbed met een synthetische vulling. Dat kan loodzwaar aanvoelen, zeker in de zomer. Aarzel dan niet om uw dekbed te vervangen door een klassieke maar lichte deken (jawel, terug naar vroeger!). Of om te investeren in een dekbed met een hoog percentage natuurdons (minimaal 65 % maar liefst meer). Dat is uiteraard een pak duurder maar biedt een oplossing voor mensen die makkelijk transpireren. Het voelt immers heel licht aan en ventileert goed, terwijl het tegelijk perfect isoleert. En in tegenstelling tot wat u wellicht denkt, vormt dons helemaal geen broeihaard voor huisstofmijten. Nog een andere oplossing: overschakelen op een dunner dekbed in de zomer of kiezen voor een dekbed in twee lagen (wanneer het te warm is, haalt u er één laag af).

Als er buiten niet te veel lawaai is, kunt u overwegen ’s nachts een raam op een kier of deels opengeklapt te houden. U zult altijd beter slapen in een frisse dan in een warme kamer. Zet de verwarming ’s nachts dus af of op een minimum. En zelfs hartje winter is het een must de slaapkamer ’s morgens een half uur goed te verluchten met een raam wijd open.

’s Nachts verliezen we bijna een kwart liter transpiratievocht. Om hygiënische redenen kunnen we daarom de hoofdkussens beter om de vijf jaar vervangen. Wie veel transpireert kan onder de kussensloop nog een ondersloop van vochtopslorpend molton plaatsen.

2. Sluit de buitenwereld buiten

“Mijn vrouw zou kunnen inslapen naast een drilboor, maar ik word wakker van ieder brommertje dat passeert”, zegt mijn buurman. Misschien moet hij de kamer beter gaan isoleren en verduisteren. Ideaal blijft dubbel glas met een ouderwets buitenrolluik vóór het raam. Maar u kunt ook buiten jaloezieën en binnen verduisterende (rol)gordijnen (de zogenaamde black-outs) plaatsen.

Hoe ver u daarin moet gaan, ligt voor iedereen anders. Je hebt mensen die niet kunnen slapen van het geruis van een airco, de radio op sleep-functie, een tikkende klok of een klaterend of kamerfonteintje, terwijl dit ritmische geluid anderen juist helpt inslapen.

3. Bedank de NASA

Wordt u de laatste tijd geregeld wakker met rug- of nekpijn of andere gewrichtspijn, zonder dat u echt last hebt van slaapstoornissen? Dan kan het zin hebben uw huidige matras (en hoofdkussen) te vervangen door modellen die een betere ondersteuning bieden en de druk op de kritische zones (schouders, heupen, bekken) verlagen. In de handel en in gespecialiseerde slaapwinkels vindt u verschillende comfortmatrassen en ergonomische kussens. Ze hebben allemaal dezelfde bedoeling: zich aanpassen aan de specifieke vorm van uw lichaam, de natuurlijke vorm van uw wervelkolom tijdens de slaap behouden en de druk beter verdelen over heel uw oppervlakte. De ergonomische kussens geven een specifieke ondersteuning aan de nekholte. Op die manier kan ons spierstelsel zich tijdens de slaap beter herstellen.

De nieuwste hype in dit domein zijn de zogenaamde NASA-matrassen en NASA-kussens. Het gaat om hoogwaardige, zogenaamd visco-elastische latexsoorten die geïnspireerd zijn op materialen waarmee de NASA de stoelen en ligplaatsen in de ruimtecapsules bekleedt. De astronauten verzinken als het ware in de bekleding zodat ze minder last ondervinden van de G-krachten en de gewichtloosheid. De matrassen en kussens in kwestie vormen zich helemaal naar de contouren van uw lichaam. De druk op het lichaam wordt sterk verlaagd door de veel hogere veerkracht en met wat verbeelding krijgt u zelfs de indruk gewichtloos te zijn. Om niet helemaal weg te zinken in het visco-elastische materiaal worden de matrassen onderaan vaak versterkt met een klassieke schuim- of latexlaag die tegendruk geeft.

Al die speciale matrassen en kussens zijn niet goedkoop. Wees dus vooral niet beschaamd om in de winkel meerdere matrassen uit te testen (zie Zo test u een matras). Als u toch aan het testen bent, probeer dan zeker een boxspring (ook bekend als hotelbed) als bedbodem uit. Dit kan je omschrijven als een doos met veren. De betere modellen hebben een grote dichtheid aan veren die zich mooi aanpassen aan de verschillende drukpunten van ons lichaam. Als u vaak wakker wordt met gewrichtspijn, dan wordt het misschien tijd om uw lattenbodem door een boxspring te vervangen.

4. Luister naar Feng Shui

Ook al gelooft u niet in aardstralen en evenmin in krachten die hemellichamen of kristallen op onze slaap zouden uitoefenen, toch valt er een en ander te zeggen voor de tips die de Chinese Feng Shui-leer ons voor de slaapkamer geeft. Feng Shui probeert de mens voordeel te laten halen uit een harmonische positie ten opzichte van de universele energie (Chi) die alles en iedereen verbindt. In de slaapkamer moeten we die energie afremmen en op die manier voor rust en ontspanning zorgen. Misschien gaat u wel beter slapen als u de hierna genoemde Feng Shui-regels toepast. Zelfbedrog? Als u er zich maar goed bij voelt!

l Hangen er kastjes boven het hoofdeinde van het bed, haal die dan weg, maar plaats wel twee dezelfde kastjes met dezelfde lampen aan weerszijden van het bed.

l Ligt uw bed op één rechte lijn met de deur, dan kunt u het beter verplaatsen, zodat uw lichaam niet meer geraakt wordt door denkbeeldige lijnen in het verlengde van de deur. Verplaats het bed ook als het onder een zichtbare balk staat.

l De beste plaats voor een bed is deze waarbij het hoofdeinde niet tegen een muur komt maar naar het midden van de kamer is gericht. In de muur kunnen immers water- en elektriciteitsleidingen lopen. Het hoofdeinde moet zich zeker één meter van het raam bevinden. Plaats een kamerscherm tussen het hoofdeinde en de deur.

l Gebruik voor de inrichting liefst natuurlijke materialen (katoen, hout, glas, wol, dons...) en vermijd rommel zoals uitpuilende wasmanden of wanordelijke stapels lectuur. Als u bij het wakker worden vanuit uw bed een mooi schilderij en een opgeruimde kamer ziet, kunt u de dag beter aan.

l Liever geen spiegel in de slaapkamer (te veel energie!) en zeker niet als u uzelf vanuit het bed in de spiegel kunt zien.

5. Vervang die oude matras

Goed, u hebt nog een normale nachtrust en dus geen behoefte aan dure modellen. Probeer u dan toch te herinneren hoe oud uw huidige matras is. Om redenen van hygiëne én van comfort is het een must uw matras om de tien jaar te vervangen. Tegen die tijd is elke matras, hoe robuust ook, een uitgeleefd wrak en een paradijs voor huisstofmijten en vochtschimmels geworden.

Er is nog een goede reden om op tijd een nieuwe matras in huis te halen. Volgens een onderzoek van Ikea (zie kaderstuk ‘We slapen...’) beleeft degene die vaker van matras verandert, meer plezier in bed, in alle betekenissen van het woord. De aankoop van een nieuwe matras vormt tevens het ideale moment om eens goed na te denken over het hele bed. Misschien kunt u meteen ook de oude lattenbodem vervangen door een boxspring of door een lattenbodem die zich met pompjes of verende draagelementen beter aanpast aan de specifieke vorm van uw lichaam. En als u zich al jaren ergert aan de slaapgewoontes van uw bedpartner, wordt het nu misschien tijd voor twee aparte lattenbodems en twee afzonderlijke matrassen.

6. Weg met de stofzuiger

Wordt u ’s morgens geregeld wakker met een loopneus, niesbuien of hoofdpijn, dan is de kans groot dat u allergisch bent voor de huisstofmijt, die zich zo lekker voelt in onze matrassen, kussens en beddengoed. Het gaat eigenlijk om een microscopisch klein spinnetje dat zich voedt met de huidschilfers die we tijdens onze slaap verliezen. Anti-allergisch bedtextiel (kussenslopen, dekbedovertrekken en matrasbeschermers) kan een soort van scherm tussen u en de lieve diertjes optrekken, maar verwacht er geen wonderen van. De hele slaapkamer stofvrij houden is ten minste zo belangrijk. Dat wil zeggen: geen tapijtjes, stapels boeken, knuffeldieren of andere stofnesten, maar een zo naakt mogelijke ruimte. Gebruik nooit een stofzuiger om schoon te maken (kies voor vochtige antistatische doekjes).

Kiest u voor anti-allergisch bedtextiel, was dit dan om de zes weken (de levenscyclus van de huisstofmijt) op 60°C. Deze temperatuur is fataal voor de mijten en laat tegelijk de anti-allergische behandeling van het textiel intact. Nog beter was het als we meteen ook de matras, de kussens en het dekbed in de wasmachine konden stoppen, maar dat is helaas meestal niet mogelijk. Hoewel. Al naargelang hun samenstelling kunt u synthetische dekbedden vaak wel wassen op 60°C (dons mag nooit in de wasmachine!). En in de handel vindt u zelfs al kussens en dekbedden die met de kookwas mee mogen.

7. Ga hoger liggen

In één van de afleveringen van de tv-serie Absolutely Fabulous komt een hilarische scène voor waarin Edina de grootste moeite heeft om ’s morgens op te staan van haar al even duur als laag Japans futonbed. Met het ouder worden zult ook u meer plezier beleven aan een hoger bed waar u comfortabel in- en uit kunt stappen. Algemeen wordt 51 cm û inclusief de matras maar zonder het dekbed of de dekens û als een comfortabele hoogte beschouwd. Of nog beter: de bovenkant van de matras moet even hoog zijn als uw knieholte.

Is uw bed te laag en wilt u het behouden, dan kunt u overwegen te investeren in een boxspring in plaats van een lattenbodem. U kunt natuurlijk een tweede matras bovenop de eerste leggen, maar erg esthetisch is die oplossing niet altijd. De nieuwe mode van de dekmatrassen of bovenmatrassen brengt hier uitkomst. Dat zijn dunne matrassen die men bovenop de matras legt. In Scandinavië worden ze al eeuwenlang gebruikt en ook wij beginnen de voordelen te ontdekken. Dankzij een dekmatras gaat u hoger liggen en wordt het hele bed hygiënischer. Omdat ze dun en licht is, kunt u ze gemakkelijk naar buiten brengen en verluchten. U kunt ze ook wassen bij 60 °C (en in de droogkast drogen op 80 °C) en op die manier de huisstofmijt bestrijden (lees hierover meer onder punt 6). Ze vangt een groot deel van de transpiratie op en beschermt op die manier de matras eronder. En als u en uw bedpartner gekozen hebben voor twee aparte matrassen en u bent die vervelende tussenspleet beu, dan biedt een dubbele dekmatras soelaas.

8. Maak er een knusse leeshoek van

“Ik zie mijn bed als mijn privéoase”, horen we van Agnes. “Het gebeurt dat ik al om 9 uur ’s avonds onder de wol kruip met een spannend boek en met zachte muziek op de achtergrond. Mijn man blijft meestal televisie kijken, maar ik vind die twee uurtjes lezen in bed gewoonweg zalig.”

Televisiekijken (maar ook lezen in bed) is niet aan te raden voor mensen met slaapstoornissen, zegt professor Cluydts (zie kaderstuk). Hun geest gaat het bed dan snel associëren met andere dingen dan met slapen. Maar voor mensen zonder slaapproblemen kan lezen in bed geen kwaad. U kunt het plezier nog groter maken met een elektrisch bediende, individuele lattenbodem, zodat u het hoofdeinde en andere geledingen in de meest comfortabele stand kunt plaatsen. Een speciaal rugsteunkussen kan een nuttige aanschaf worden, net als kussenslopen van fleece want die voelen erg aangenaam aan. En het toppunt van uw oaseplezier wordt een radio- of cd-speler met afstandsbediening en sluimerfunctie.

9. Zorg voor kleuren waarvan u vrolijk wakker wordt

Lange tijd is gedacht dat de muren van een slaapkamer best geverfd of behangen werden in sobere, rustgevende kleuren (gebroken wit, lichtgrijs, beige, donkerblauw...) en zonder opvallende dessins. Uit onderzoek blijkt dat de meeste Belgen daaraan de voorkeur blijven geven. Toch zijn die discrete kleuren zeker geen must. De kleuren van de kamer zien we immers niet wanneer het donker is of wanneer we slapen. De kleuren en de versieringen die we op ons netvlies krijgen meteen na het wakker worden, zijn veel belangrijker. Die kunnen ons namelijk in een al dan niet positief humeur brengen. Met andere woorden: kies voor uw slaapkamer bij voorkeur die kleuren waarvan u zelf vrolijk wordt. De keuze zal bij iedereen verschillen, maar houd u dus niet in als uw voorkeur naar felle kleuren gaat.

In het bedtextiel voor deze winter zien we trouwens weer volop felle kleurtoetsen en oppeppende of speelse combinaties opduiken. De mode van de sobere aarde- en Zenkleuren is voorbij. Het nieuwste snufje? Lakens en bedovertrekken die overdag licht opnemen en in het donker gedurende 20 tot 25 minuten gaan gloeien als glimwormen. Uiteraard alleen geschikt wanneer licht in de slaapkamer u niet belet in te slapen. Helaas voor de liefhebbers gaat het fluo-effect niet langer dan ongeveer 20 wasbeurten mee.

10. Kies voor de countrystijl

Ook inzake de aankleding van de bedden en slaapkamers is de minimalistische stijl voorbij. De countrystijl is een belangrijke trend en daarin zult u zich goed voelen als u een romantische ziel of een gezelligheidsdier bent. Een countrybed heeft een hoog voeteneinde, staat vrij hoog van de grond (boxspring) en is volledig gecapitonneerd of bekleed met stof. Wit katoen komt veel voor, maar ook safaritinten, ruiten en bloempjes- en bijtjesmotieven die geïnspireerd zijn op 18de-eeuwse voorbeelden. Dezelfde motieven keren terug in de gordijnen en de raamaan- kleding. Blankhouten meubeltjes met naïeve sjabloonbeschilderingen of antieke boerenkastjes passen bij deze stijl, net als bonte tapijtjes, droogboeketten en natuurlijke materialen.

Info

Ludo Hugaerts