Schilderachtig Zuid-Frankrijk

Met de tentoonstelling Le Grand Atelier du Midi, die gelijktijdig in Marseille en Aix-en-Provence plaats vindt, eert Zuid-Frankrijk zijn grote schilders.

Al wie er ooit geweest is, weet dat de kleuren en het licht in Zuid-Frankrijk, en dan vooral aan de Azurenkust, van een schilderachtige schoonheid zijn. Het was dan ook geen toeval dat de meest getalenteerde kunstenaars van hun tijd er naartoe werden gezogen.

Monet, Van Gogh, Picasso en uiteraard Cézanne, die geboren werd in Aix-en-Provence, zochten er een huis, richtten er hun atelier in en ontdekten er de meest prachtige landschappen die ze op doek vereeuwigden. En tenslotte: ze ontmoetten er mekaar. Eind 19de, begin 20ste eeuw vormde Le Midi één groot atelier in open lucht.

Le choc du sud

“Al sinds de eerste reizen van Auguste Renoir en Paul Signac is het mediterrane Frankrijk een kruispunt van ideeën. De schilders die er neerstreken, ervoeren le choc du sud, het gevoel van overweldigende schoonheid”, legt Johan Kraft, persattaché van het Musée Granet in Aix-en-Provence uit, waar een gedeelte van de tentoonstelling plaats vindt. “Renoir en Cézanne waren actief in L’Estaque, Matisse schilderde in Nice en Picasso installeerde werkplaatsen in Antibes, Cannes en Mougins.”

“Natuurlijk zijn we in de regio trots op onze beroemde schilders. En nu Marseille-Provence culturele hoofdstad van Europa is, lag het voor de hand hen te eren met een grote tentoonstelling. Tweehonderd werken uit musea van over de hele wereld worden overgevlogen naar Marseille en Aix-en-Provence. Le Grand Atelier du Midi is hét belangrijkste evenement van het culturele jaar”, zegt Kraft.

De tentoonstelling is opgevat als tweeluik. In het Musée Granet gaat onder de noemer Van Cézanne tot Matisse de aandacht naar de vorm. Deze werken zijn in de eerste plaats een hommage aan Cézanne, die beschouwd wordt als vader van de moderne kunst. In Marseille groepeert de expo Van Van Gogh tot Bonnard werken rond het thema kleur. De scenografen evoceren telkens een openluchtatelier door details uit de tuinen en de natuurlijke omgeving te suggereren. Portieken zoals bij de Villa Noailles in Hyères, pergola’s en bankjes waarop het licht en de kleur spelen, roepen de sfeer op die voor deze schilders zo verleidelijk was.

“Alle 200 schilderijen die worden getoond zijn meesterwerken”, aldus Kraft. Enkele voorbeelden? Les Pigeons van Picasso, Antibes van Claude Monet, Les Baigneuses van Auguste Renoir of Le Baigneur au Rocher van Paul Cézanne uit Norfolk.

“Uiteraard leeft de geest van de grote schilders hier verder”, zegt de museumwoordvoerder. “Ook al zijn er sinds de dood van Matisse (1954) vele jaren verstreken, de kleuren en het licht blijven indrukwekkend. Wie hier komt, ervaart nog altijd le choc du sud“.

Ann Heylens