Schaafwonden

Hoe herkent u ze?

– Bij oppervlakkige schaafwonden wordt vooral de opperhuid beschadigd.

– Meer diepe schaafwonden gaan vaak gepaard met feller bloedverlies.

Hoe moet u ze behandelen?

– Was altijd eerst uw handen voor u een wond verzorgt bij uzelf of anderen. “Reinigen lijkt evident, maar wordt zo vaak over het hoofd gezien”, stelt Sonja Vlayen vast.

– Een eerste stap in de verzorging van schaafwonden luidt: reinig de wond grondig met water én een neutrale, milde zeep. Schaafwonden zijn dikwijls het gevolg van valpartijen buiten, waarbij er aarde, steentjes of groen in de wond dringt. “Veel mensen hebben de neiging om de wond meteen te ontsmetten, terwijl die nog helemaal vuil is. Dat is niet de juiste aanpak: eerst reinigen is de boodschap.”

“Houd de schaafwond, indien mogelijk, onder lauw, stromend water in de douche, tot alle vuil verwijderd is. Beperk u niet tot de wond alleen maar maak ook de huid rondom (de wond-omgeving) schoon. Op die manier voorkomt u dat bacteriën via dat vuil in de wond terechtkomen. Werk bij het schoonmaken vanuit het midden van de wond naar de buitenzijde toe. Om nog meer pijn te voorkomen, kunt u reinigen door te deppen in plaats van te wrijven,” suggereert Sonja Vlayen.

– Schaafwonden ontsmetten is niet altijd nodig. Bij propere schaafwond zonder infectie (geen roodheid, pijn of geur) volstaat het om de wond te reinigen met water en zeep.

– Bij diepere schaafwonden, moet u nadat het bloeden gestelpt is, de wond ontsmetten om ziektekiemen chemisch uit te schakelen. “Gebruik hiervoor een povidon-joodoplossing (lichtbruin) of chloorhexidine (kleurloos, niet prikkend). Ontsmet met een steriel kompres dat u nadien weggooit. Hergebruik kan tot besmetting leiden. Gebruik geen watten. Kies ook voor een ontsmettingsmiddel in een handige verpakking voor eenmalig gebruik. Dat is iets duurder dan een grote verpakking maar veel hygiënischer en erg lang houdbaar.”

Niet te nat, niet te droog

– De oude vuistregel dat een goede wond een droge wond is, is vandaag totaal achterhaald. “Een wond mag niet te nat, maar zeker ook niet te droog zijn. Voor een ideale wondheling is een lichtjes vochtige wond nodig. Die bekomt u op twee manieren: via een siliconenverband en via hydrogel.”

“Een siliconenverband is voorzien van kleine gaatjes die lucht doorlaten naar de wond. De huidvriendelijke pleisters hechten zich vast zonder kleefstof. Zeker bij een lichte schaafwond kan een siliconenverband gerust enkele dagen (tot een week) blijven zitten. Als de wond niet infecteert, hoeft u het verband niet dagelijks te vervangen zoals bij de gewone wondpleisters”, bevestigt Sonja Vlayen.

– “Bij grotere of diepere schaafwonden, brengt u best eerst nog een hydrogel aan. Die gel op basis van fysiologisch water hydrateert de bescha- digde huid en dat bevordert de genezing. Na het aanbrengen van de hydrogel, dekt u de wond af met een siliconenverband, of als u er geen hebt, met een gewone steriele pleister.”

– Schaafwonden niet afdekken maar open en bloot laten genezen, is vandaag niet langer aanbevolen. “Schaafwonden moet u in een eerste fase altijd afdekken met een pleister. Na enkele dagen, als het genezingsproces goed loopt, kunt u het verband er eventueel aflaten en de wond een paar keer per dag goed hydrateren met hydrogel. Bedoeling is om de wond te laten genezen zonder korstvorming. Een huid die zich opnieuw sluit zonder korstvorming geeft veel minder kans op lelijke littekenvorming. De huid geneest veel mooier. Dat is de essentie van de nieuwe aanpak.”