“Respect is zo belangrijk!”

Een overlijden gaat altijd gepaard met verdriet en ontreddering. Op zo’n ogenblik moeten beslissen of er bij iemand die je zeer dierbaar is organen mogen worden weggenomen, is ontzettend moeilijk. Hoe belangrijk een menselijke opvang, degelijke informatie en vooral respect dan is – respect voor de overledene én voor de familie -, dat ondervonden Glenn en Nathalie Verbruggen-Stas toen ze hun zoontje Ignace verloren.

Juli 2005. Het echtpaar Verbruggen-Stas geniet met hun drie kinderen Andreas (8), Laura (6) en Ignace (4) van een zonvakantie op Mallorca. Tot, op 3 juli in de namiddag, het noodlot toeslaat. Ignace verzeilt in het zwembad van het hotel en verdrinkt. “Hoe en wat er precies gebeurd is, weten we niet en zullen we ook nooit weten”, vertelt mama Nathalie. “Het is allemaal ontzettend snel gegaan.” Twee Belgische toeristen die in het hotel verblijven, slagen er nog in de jongen te reanimeren en hij wordt overgebracht naar het ziekenhuis in Palma.

“Daar kregen we ontzettend weinig informatie over zijn toestand”, gaat papa Glenn verder. “We hebben de hele nacht bang zitten wachten in het ziekenhuis. Pas de volgende ochtend zei men ons dat de toestand van Ignace stabiel was, maar dat er nog een hersenscan moest gebeuren. Pas om één uur ’s middags werd ons botweg gemeld: Uw kind is hersendood. Zijn jullie bereid zijn organen af te staan? En meteen daarop volgde: Maar we moeten nog wel enkele bijkomende tests doen om... met volledige zekerheid te weten dat hij hersendood is!

Natuurlijk hebben wij orgaandonatie op dat ogenblik geweigerd. We hadden een nacht niet geslapen en waren steeds blijven hopen dat Ignace het zou halen. En dan werden we op zo’n manier met die vraag overvallen, terwijl men niet eens 100% zeker was dat hij dood was!”

“We wisten nergens van”

“We zijn naar het hotel teruggekeerd om de andere kinderen en onze familie in te lichten. Nog diezelfde avond werd ons gevraagd terug te keren naar het ziekenhuis. We moesten de toelating geven om de machines af te zetten en weer werd ons gevraagd om de organen van Ignace af te staan. We hebben opnieuw geweigerd, zowel om de machines af te zetten als om de organen af te staan.

We hadden niet de minste informatie gekregen, we wisten niets over orgaandonatie. Op dat ogenblik wisten we zelfs niet wat hersendood precies betekende. Bovendien hadden we Ignace maar enkele minuten mogen zien. Op zo’n manier konden we onmogelijk zo’n zware beslissing nemen.

De aanpak van het medisch personeel in het Spaanse ziekenhuis was volledig fout en natuurlijk speelde de taalbarrière ook mee. Maar aanvankelijk ging Eurocross niet akkoord om ons zoontje in de toestand waarin hij verkeerde, te repatriëren.”

“Ons kind is geen reservebank van organen”

“Gelukkig kwam later die dag het verlossende telefoontje van de repatriëringsdienst dat ze toch bereid waren om Ignace aan de machines naar België over te brengen”, gaat Nathalie verder. “Het eerste goede nieuws na twee dagen ellende!

In het universitair ziekenhuis in Gent werden we zeer goed opgevangen door een psychologe en het hoofd van de dienst Intensieve zorgen. Het Spaanse dossier van Ignace werd grondig doorgenomen en er volgde nog een reeks onderzoeken. Helaas bevestigden die dat Ignace hersendood was. Deze keer kregen we echter wel de hele uitleg en werden al onze vragen beantwoord. Glenn en ik hadden het er intussen al over gehad dat ons misschien opnieuw de vraag naar orgaandonatie zou gesteld worden. Ik had me al met de idee verzoend, maar Glenn had nog twijfels.”

” We hebben toen een uitvoerig gesprek gehad met transplantatiecoördinator Luc Colenbie. Na dat gesprek was ik ook overtuigd”, vult Glenn aan. “We kregen hier echt het gevoel dat ons kind nog als een mens behandeld werd, niet als een reservebank van organen. In Spanje lag hij helemaal naakt in zijn bedje met al die machines rond hem. Hier had hij een pampertje aan, waren zijn oogjes mooi proper gemaakt... Dat zijn allemaal kleine dingen, maar die waren voor ons op dat ogenblik zo ontzettend belangrijk. Bovendien konden we hier ook steeds met onze vragen bij het personeel terecht en mochten we altijd bij ons kind.”

Afscheid in alle rust

Op donderdagochtend, vier dagen na de verdrinking, werd Ignace officieel dood verklaard. “We hadden de keuze om de machines meteen af te zetten maar dan moest alles zeer snel gaan, of om de machines te laten draaien zodat we tijd kregen om rustig afscheid te nemen. We hebben voor die laatste mogelijkheid gekozen. Rond vier uur in de namiddag zijn we naar huis vertrokken en is de hele procedure van start gegaan.

Zodra de ingreep achter de rug was, heeft de transplantatiecoördinator ons nog opgebeld. Uit zijn woorden konden we afleiden dat ons kind tot de laatste seconde met alle respect behandeld was. Ook achteraf hebben we nog verschillende keren contact met hem gehad. We weten dat het hart van Ignace naar een Engels kind gegaan is. Van de ouders van dit kindje kregen we later een anonieme bedankbrief. De nieren van ons zoontje werden getransplanteerd bij een Belgisch kindje en zijn lever bij een Duits meisje. We weten ook dat die kinderen het goed maken.”

Pleidooi voor respect

Nathalie: “We willen ons verhaal vertellen om te benadrukken hoe belangrijk respect is, voor de overledene maar ook voor de familie. Nu we de beslissing uiteindelijk genomen hebben, zijn we daar tevreden mee. Ignace was een vrolijk, opgewekt kind, steeds bereid om te helpen. Het afstaan van de organen waardoor drie kindjes een nieuwe kans op leven kregen, lag in de lijn van zijn karakter.”

“Maar moest ik opnieuw voor de keuze staan, dan zou het toch weer van de omstandigheden afhangen welke beslissing ik zou nemen”, gaat Glenn verder. “Als ze het me opnieuw op een botte manier zouden vragen, zou ik opnieuw weigeren. Dat is een van de redenen waarom we ons actief inzetten voor Navado, de vereniging van nabestaanden van donoren. Enerzijds hebben we erg veel steun aan onze contacten met Lia en Erick, die de vereniging twee jaar geleden hebben opgericht, samen met een ander echtpaar, en die intussen al een zestal jaar verder staan in hun verwerkingsproces. Want denk maar niet dat er geen dagen meer zijn dat we het moeilijk hebben. Heel het voorbije jaar was eigenlijk één grote zoektocht.

Door ons verhaal te vertellen en door mee te werken binnen Navado, willen we de mensen – alle mensen – overtuigen van het belang van orgaandonatie en ook het medisch personeel op het hart drukken hoe belangrijk hun taak is bij de opvang en begeleiding van mensen die voor deze moeilijk keuze staan.” n

Navado, Antwerpsebaan 404, 2040 Zandvliet, e-mail: contact@navado.be, tel. 078 15 00 74, www. navado. be

Leen Baekelandt – Foto’s: Frank Bahnmüller