Registreren of niet?

Stel dat de hand- of bankgift volgens de regels van de kunst is gebeurd en de bewijsdocumenten correct zijn opgemaakt. Dan rest nog de vraag of u de schenking zult laten registreren (en schenkingsrechten betalen) of niet?

U laat de schenking registreren

In dat geval betaalt u een vlak tarief van 3 % in de rechte lijn en 7 % in de zijlijn (Wallonië heeft nog een tussentarief van 5 % tussen broers en zussen). In dat geval moet u zich niets meer aantrekken van de termijn van 3 jaar (zie verder).

Welk document?

Sinds enkele jaren vindt de fiscus dat een eenzijdig document niet voldoende is voor een bankgift. Enkel een verklaring die opgesteld en ondertekend is door zowel de schenker als de begiftigde, kan geldig ter registratie aangeboden worden om latere successierechten te vermijden. Voor een bankgift betekent dit concreet dat het noodzakelijk is dat het document (of de documenten) ondertekend zijn door de schenker en de begiftigde. Dit kan dus door middel van het gezamenlijk ondertekende document (pacte adjoint) of de twee aangetekende brieven.

Bij aangetekende brieven is het wel van belang dat beide brieven goed bewaard worden. Een eenzijdige verklaring van een bankgift door de begiftigde alleen kan niet meer vlug geregistreerd worden tegen 3 % (5 % of 7 %) als het overlijden van de schenker wordt verwacht.

Raar maar waar: dit geldt niet voor de klassieke handgift, die de begiftigde nog steeds kan laten registreren op basis van een eenzijdig document.

WEETJE U kunt het bewijsdocument of de aangetekende brieven laten registeren op gelijk welk registratiekantoor. Het hoeft dus niet het kantoor in uw buurt te zijn.

Op welk bedrag?

Als het om een bankgift gaat van cash geld is er geen probleem. Maar wat bij een schenking van aandelen, obligaties en fondsen die 2 jaar geleden bijv. euro 150.000 waard waren, maar nu nog slechts euro 100.000 of misschien zelfs maar euro 50.000 meer? U moet dan de waarde op het ogenblik van de aanbieding op het registratiekantoor schatten. Een eenvoudige oplossing om discussies te vermijden is dat u een recente staat (maximaal twee weken oud) vraagt aan uw bankier en deze meeneemt naar het registratiekantoor. Onze ervaring leert dat zowat alle registratiekantoren dit een goede oplossing vinden. Bij problemen kunt u zich overigens nog altijd tot een ander registratiekantoor wenden...

Hoe snel betalen?

Als u vlug de akte wilt registeren, hebt u het recht cash te betalen of het geld te storten. Een overschrijving zal in de praktijk meerdere dagen duren, dus als het snel moet gaan, betaalt u het best onmiddellijk cash. De meeste kantoren staan ook toe dat u met een bankcheque betaalt. In de praktijk is dit de beste en veiligste oplossing, zeker voor grote bedragen.

TIP Bel wel even vooraf naar het registratiekantoor om te weten welke formulering exact op de bankcheque moet vermeld staan.

U laat de schenking niet registreren

In dat geval moet de schenker nog drie jaar leven. Zoniet zal het geschonken bedrag bij de erfmassa worden gevoegd en moeten er successierechten op betaald worden.

Begin van de termijn.

Bij de handgift begint de termijn in principe te lopen vanaf het moment van de handgift zelf en dus niet vanaf de datum die op de bewijsdocumenten staat. Maar in de praktijk zal dit het ogenblik zijn waarop de rekening van de begunstigde werd gecrediteerd (schenking van geld bij een bank) of er op een andere manier een datum kan worden bewezen (afsluiten verzekering, inschrijving voertuig op naam van de begunstigde, pacte adjoint, de tweede aangetekende brief,...). Bij de bankgift begint de termijn van drie jaar te lopen vanaf het ogenblik dat de rekening van de begiftigde gecrediteerd werd, dus wanneer het geld of de effecten op zijn rekening staan.

Ernstig ziek binnen de drie jaar?

Als de schenker binnen de 3 jaar plots ziek wordt of zijn levenskansen zwaar ziet slinken, kan men de bank- of handgift nog vlug gaan registeren aan het vlakke tarief van 3 % (resp. 5 % of 7 %). Het hoeft niet eens de schenker zelf te zijn die dit doet.

Sommige mensen gebruiken deze techniek van het registreren van de hand- of bankgift ook om het ereloon van de notaris uit te sparen.