Positief door het leven met een chronische ziekte

Een chronische aandoening haalt het leven grondig onderuit. Want dat nieuwe ik kent tal van beperkingen. Maar biedt evenzeer nieuwe mogelijkheden.

Zie het als een nieuwe levensfase

Naast de puur medische zorg, die veel aandacht opslorpt, mag ook het psycho-emotionele luik bij een chronische ziekte niet over het hoofd worden gezien.

“Dat gebeurt best aansluitend op de diagnose”, weten Teun Smets en Ilse Van Raemdonck van Open Therapeuticum Leuven. Het centrum is gespecialiseerd in de begeleiding van mensen met een niet-aangeboren hersenletsel, door een ongeval bijvoorbeeld, of door een beroerte.

Zoek tijdig hulp

“Hoe sneller mensen starten met het psycho-emotionele verwerkingsproces, hoe beter. Chronische aandoeningen gaan gepaard met een pak psycho-emotionele stress. In een beginfase staan mensen daar vaak niet bij stil. Er passeert zoveel door hun hoofd. Daardoor kloppen velen pas aan voor psychologische hulp, als ze echt merken dat ze compleet zijn vastgelopen. Het is beter om dat te voorkomen.”

Verminder het stressniveau

Is de stress te hoog opgelopen, dan moet die eerst worden aangepakt, om het verwerkingsproces mogelijk te maken. “Dat kan onder meer via lichaamstherapie. Heel wat mensen zijn letterlijk moe gepraat. Bij hen kan het helpen om via technieken zoals kinesiologie, osteopathie of craneo-sacraaltherapie, het lichaam van binnenuit tot rust te brengen, waardoor er weer ruimte vrijkomt in het hoofd om nieuwe of oude dingen te leren.”

Bekijk het als een nieuwe levensfase

“Door de aandoening zijn er beperkingen. Heel wat zaken moeten opnieuw of anders worden aangeleerd. Maar er komen ook compensaties voor in de plaats. Bij mensen met hersenaandoeningen bijvoorbeeld kunnen de hersenen via therapie gestimuleerd worden om nieuwe verbindingen te leggen. Waardoor nieuwe mogelijkheden en talenten tot ontplooiing komen. Staar u niet louter blind op wat niet meer kan, maar tracht te focussen op wat wel nog mogelijk is en zoek naar creatieve oplossingen. Het helpt om dingen op een positieve manier te formuleren.”

Verwelkom nieuwe mogelijkheden

Iedereen heeft toekomstdromen. Wanneer een ziekte dat plaatje doorkruist, kan dat er diep op inhakken. “Die dromen blijven overeind, de capaciteiten om ze te verwezenlijken niet. Dat betekent afscheid nemen. Leer te werken met uw nieuwe lichaam, in plaats van ertegen te vechten. Heel wat mensen ontdekken talenten die ze voordien amper ge- bruikten. Een man die als technicus aan de slag was, ontdekte zijn verbale kwaliteiten en schoolde zich om tot psycholoog. Een andere getuigt als ervaringsdeskundige voor lotgenoten. Iedereen heeft mogelijkheden. Het komt erop aan ze te vinden.”

Wees geduldig

Anders dan bij een rouwproces, is er bij een chronische aandoening geen vast traject van fasen die moeten worden doorlopen. “De ziekte aanvaarden, is een heel individueel gebeuren. De ene slaagt daar sneller in dan de andere. Dat kan variëren van enkele maanden tot verschillende jaren. In se is het een levenslang proces. Bij elke ingrijpende verandering, zoals de geboorte van een kleinkind, kan een nieuwe confrontatie volgen met wat nog kan en wat niet meer.”

Lotgenoten kunnen helpen

“Trek u op aan lotgenoten die een positief traject hebben afgelegd. Er werden heel wat succesverhalen opgetekend. Neem nu het verhaal van die vrouw die verlamd raakte. Aanvankelijk wou ze niet meer verder leven, maar vandaag zegt ze spontaan dat ze bewuster en beter leeft dan vroeger. Zij is geen uitzondering. Zo’n getuigenissen kunnen motiverend werken.”

Kari Van Hoorick en Ariane De Borger – Foto: Frank Bahnmüller