Polen langs de Vistula

Huur eens een houseboat – zo’n boot waarmee u zonder vaarbewijs kan varen – en geniet van een ongestoorde, maar toch avontuurlijke vakantie.

Ons avontuur begint in de haven van Gdansk, aan de Oostzee in Polen. Hier verwelkomt Lukasz, eigenaar van Vistula Cruises, wie een cruise op de delta wil maken. We leren de basisprincipes van de riviervaart en krijgen een korte opleiding over ons jacht dat uitgerust is met een stuurhut, een longroom, twee hutten, een douche en een toilet. Het sturen zelf is kinderspel, de manoeuvres zijn eenvoudig. Twee uurtjes zijn genoeg om vertrouwd te raken met het roer. Varen is altijd een beetje een droom geweest en het is dan ook met enige opwinding dat we de trossen losgooien. De snelheid is beperkt tot 6 km/uur.

Landelijk en gastvrij

Bij de monding lijkt de Vistula allesbehalve een kalme rivier. Met windstoten die soms woelige golven veroorzaken, heet ze de onervaren ma- trozen welkom. Snel varen we naar de Szkarpawa, een veel minder onstuimige waterloop die door een vruchtbare vlakte met goudgele graangewassen kronkelt. We besluiten halt te houden in de gezellige haven van Rybina, waar Marek zijn huis graag openstelt voor riviertoeristen. Het is een mooie gelegenheid om de gastvrijheid van een Poolse familie te leren kennen. ’s Avonds zit iedereen samen aan tafel. De pierogi – Poolse ra- violi gevuld met kwark, kool, vlees en zelfs bessen – is overheerlijk. We spoelen hem door met wodka on the rocks, die al gauw de tongen losmaakt.

Onze tweede stop is Nowy Dwor Gdanski aan de Tuga, een rivier waarvan het groene water met wilde va-rens 40 km landinwaarts loopt. We genieten van een gemoedelijke wandeling door het stadje dat met zijn omheinde moestuinen rust uitstraalt.

Je kan onmogelijk verdwalen op een waterloop die lijkt op één lange, vloeibare weg. Rond de boot zien we een mozaïek van groene akkers en weilanden. Achter elke meander gaat een verrassing schuil: een waterhoen die onder het riet wegvlucht, een stel verliefde eenden, een blauwe reiger die op de loer staat, een ijsvogel die voorbijvliegt, maar het kan ook een zwarte wouw zijn. Af en toe trekt een indommelend dorpje de aandacht.

Ridderburcht

Bij het drijvende restaurant Flisaka op de Nogat, die ook uitmondt in de Vistula-lagune, meren we aan. Op de andere oever kan je elke avond bij mooi weer een prachtig spektakel aanschouwen. Dan wordt het enorme slot van Malbork verlicht. Het is beter bekend onder de naam Mariënburg en erkend als Unesco Werelderfgoed. In het grootste middeleeuwse kasteel van Europa hadden de ridders van Maria een zeer comfortabel leven. In de kelders stuurden ovens warm water door een ventilatiesysteem dat voor een constante temperatuur van 24°C zorgde, zelfs in de strengste winter.

Pruisische techniek

Voor onze laatste tocht varen we het pittoreske kanaal Ostroda-Elblag af, waar tal van meervogels zich schuilhouden en lang niet meer opschrik-ken van ronkende boten. Het 82 km lange kanaal vertoont een hoogteverschil van bijna 100 m dat overbrugd wordt door een ingenieus systeem van vijf hellende vlakken. In plaats van door sluizen te varen, worden de boten aan land getrokken met behulp van wagentjes en via rails over de helling gehesen. We hoeven de boot enkel een bak in te sturen en te genieten van het grandioze spektakel. Want het manoeuvre biedt een onverwacht uitzicht op het kanaal.

Dit sleepsysteem werd in 1860 ontwikkeld en is een meesterwerk van Pruisische techniek. Vroeger werd het gebruikt voor goederenhandel. Sinds de komst van de spoorwegen wordt het kanaal vooral bevaren door toeristen.

De urenlange tocht eindigt op het Druzno-meer, een paradijs voor zwanen, aalscholvers, kraanvogels en zilverreigers die wel lijken te wandelen op het water waarin talrijke waterlelies en waterhyacinten hun plekje opeisen.

Tekst: Christiane Goor – Foto’s: Mahaux Photography