Panama in 10 highlights

Op zoek naar een originele exotische trip? Dan is het Midden-Amerikaanse land een uitgelezen bestemming. Tien niet te missen hoogtepunten.

1 Manhattan aan de oceaan

Met wolkenkrabbers die zich spiegelen in het blauwe water van de baai, meet Panama-Stad zich de allures van een Amerikaanse metropool aan. De stad pronkt met haar uitstekende economische gezondheid, dankzij de inkomsten die het kanaal sinds eind 1999 de Panamezen oplevert. De investeerders stromen toe, rijke gepensioneerden verkassen naar de landengte, zelfs de doorsnee toerist heeft de weg naar Panama gevonden.

2 Koloniaal verleden

Panama Viejo, de oude stad, was ooit de eerste Europese nederzetting aan de Stille Oceaan. Van die stad, in 1671 platgebrand door boekanier Henry Morgan, blijven enkel ruïnes over. Het koloniale erfgoed bevindt zich in Casco Viejo, de oude wijk, met kleurrijke barokke en neoklassieke gebouwen langs pittoreske steegjes en rond gezellig drukke pleintjes. Op de Plaza de Francia prijkt op een obelisk een fiere Gallische haan, een eerbetoon aan de 22.000 Franse arbeiders die omkwamen bij de bouw van het kanaal. Verderop bieden de oude stadsmuren een fenomenaal uitzicht op de wolkenkrabbers van de moderne stad.

3 Het kanaal

Deze verkeersader uit 1914 was lange tijd een van de acht wereldwonderen. Het staaltje van technisch vernuft raakt vandaag stilaan verzadigd. Er zijn dan ook gigantische werken gestart om een derde, bredere waterweg aan te leggen. Die moest in oktober 2014, naar aanleiding van de 100ste verjaardag van het kanaal, operationeel zijn, maar zal door vertragingen pas in 2016 worden ingehuldigd.

Aan de Miraflores-sluis is een uitkijkplatform aangelegd vanwaar u de schepen door de sluis ziet varen. Elektrisch aangedreven locomotieven – piepklein in vergelijking met de schepen – trekken de vaartuigen in het sas om ze dan te stabiliseren. Bij elke doortocht lopen de sluizen vol en weer leeg met zoet water uit een kunstmeer om te vermijden dat zout zeewater de sluismechanismen doet roesten. Het permanente ballet van schepen, die tolgeld betalen in functie van hun gewicht en omvang (80.000 dollar voor een vrachtschip), is indrukwekkend.

4 Zon, zee en strand

In Panama is de zee nooit ver weg. De immense ongerepte stranden nabij de hoofdstad, die zachtjes aflopen naar de oceaan, zijn tijdens het weekend hét toevluchtsoord voor de stedelingen. De toegang tot sommige stranden wordt bemoeilijkt door luxueuze hotelcomplexen en chique villa’s. Stranden als Playa Santa Clara en Playa Blanca vormen stroken van paarlemoer zand.

5 Puur natuur

De ProvincieBocas del Toro bestaat uit ontelbare eilanden die schuilgaan onder een weelderige vegetatie en het National Marine Park dat bekendstaat om zijn prachtige zeebodem, schitterende koraalriffen en perfecte surfgolven. Het is dan ook een paradijs voor surfers, duikers en fans van Creoolse muziek. Wie in Bocas verblijft, wordt ondergedompeld in een gemoedelijke Afro-Caraïbische sfeer, tussen verbleekte herinneringen aan de glorietijd van de United Fruit Company die in het stadje gevestigd was. Zoals het Gran Hotel Bahía, met de enorme brandkast om de bananenproducenten te betalen.

6 Kuna-indianen

De 40,000 Kuna-indianen leven samen op 40 van de meer dan 350 koraaleilanden van San Blas, die op de diepblauwe Caraïbische Zee lijken te drijven. Ze beheren het gebied helemaal zelf en staan op hun onafhankelijkheid. Hun inkomsten halen ze hoofdzakelijk uit de visvangst, de verkoop van kokosnoten en het toerisme. Deze indianen – en zij alleen – beslissen of een pleziervaartuig mag aanleggen in dit paradijselijke oord en verwelkomen de toeristen. Schuilt er een Robinson Crusoe in u? Ga dan een dag of twee op een eilandje in the middle of nowhere leven, met als enige decor een wit zandstrand, afgeboord met turkooisblauw koraal. U kunt er urenlang in volstrekte stilte mijmeren in een hangmat. Of het kristalheldere water induiken om, als een vis tussen de vissen, op te gaan in een magisch onderzees universum.

7 Luxueus genieten

Stille genieters moeten zichzelf trakteren op een verblijf in een ecolodge te midden van de tropische planten. De bungalows zijn, net als de hutten van de inboorlingen, op palen gebouwd en kijken uit over de zee. De roep van de vogels, het ruisen van de branding, een boot die tegen een aanlegsteiger ligt te klotsen... zijn de enige geluiden die u hier, in het hart van een overweldigende natuur, in slaap wiegen als de zon is ondergegaan in een explosie van roze en paars.

8 Ecotoerisme

De nationale parken geven een goed beeld van de Midden-Amerikaanse natuur. Het Darien-park in het zuiden – met drasland langs de kust, mangroves, zoetwatermoerassen en een dicht en vochtig tropenwoud – is Unesco Werelderfgoed. Met 2.440 geïnventariseerde dier- en plantensoorten is het het meest gevarieerde park van de tropen en enkel te bereiken in een 4×4. In het noorden nodigt zowel La Amistad – op de grens van Costa Rica en Panama – als het Volcán Barú park uit tot sublieme wandelingen in het weelderige woud. Met wat geluk krijgt u de mythische quetzal-vogel te zien. De boomtoppen verkennen – het rijk van brulapen, luiaards, kamhagedissen, toekans en papegaaien – doet u met de tokkelbaan of zip line van Boquete, waarmee u hangend aan een katrol over de bomen scheert. Wie meer comfort wil, kiest voor de kabelbaan van Gamboa.

9 Uniek textiel

Voreger liepen de Kuna-vrouwen naakt, hun boezem en rug beschilderd als link tussen het aardse bestaan en het hiernamaals. Toen de kolonisten hen verplichtten om zich keurig te kleden voor God, recupereerden de vrouwen de bodypaintmotieven in hun inmiddels beroemde mola’s. De vierkante doeken gemaakt uit verschillende lagen op elkaar genaaide gekleurde stof, vormen veelkleurige figuren met een symbolische betekenis. Rond hun kuiten en onderarmen dragen de vrouwen been- en polssieraden van aan draden geregen, gekleurde pareltjes die samen geometrische patronen vormen. Rond hun middel draperen ze een zwart lendendoek met gele en groene motieven, die ze combineren met een bloes waarop voor en achter mola’s zijn aangebracht.

10 De Emberas

Op 20 Km vande hoofdstad leeft nog een indianenvolk in symbiose met de natuur. Sinds de regering hun leefgebied omvormde tot nationaal park, proberen ook zij een graantje mee te pikken van het toerisme. Bij de Emberas wordt u ondergedompeld in een nog authentieke cultuur. Enkele hutten op palen om het wassende water van de rivier het hoofd te bieden, meer is het dorp niet. Met daken uit gevlochten palmbladeren, open muren gericht naar het woud, hutten om te koken, om samen te komen en zich terug te trekken voor de nacht. De mannen in gevlochten lendendoek met parels, verwelkomen u met trommels, fluiten en instrumenten uit schilpaddenschild. De jonge vrouwen, in kleurrijke pareo’s, een corsage van parels en muntstukken en in hun haar een krans van hibiscusbloemen, zetten een vrolijke rondedans in. En de toeristen dansen mee, tot jolijt van de giechelende kinderen.

Tekst en foto’s Charles Mahaux en Christiane Goor