Opnieuw een stralende glimlach

Vroeger gingen we naar de tandarts om zo lang mogelijk een gezond gebit te behouden, vandaag willen we daar een mooi gebit bovenop. Van bleaching tot implantaten, esthetische oplossingen bestaan er op ieders maat.

Onze glimlach is ons visitekaartje, hij is bepalend voor ons voorkomen en dus erg belangrijk in onze dagelijkse contacten. Die glimlach wordt voor een groot deel bepaald door onze tanden. En daar wringt het schoentje wel eens. Vroeger gingen we naar de tandarts als we ergens een gaatje hadden of de kiespijn niet meer te harden was. Tegenwoordig willen we een gezond én een mooi gebit. Tal van nieuwe technieken en materialen spelen daarop in. De tiener die geen blokjes draagt om zijn tanden perfect in de rij te krijgen, hoort er niet meer bij. Wat orthodontisten op dit vlak presteren, is werkelijk knap.

Maar rechte tanden alleen volstaan niet voor een stralende glimlach. Ook de kleur speelt een belangrijke rol. Dat die niet altijd even wit is, heeft diverse oorzaken:

het aantal mensen dat de tanden perfect poetst, is bedroevend klein en een slechte mondhygiëne is een belangrijke oorzaak van tandverkleuring

externe factoren (roken – koffie, thee, rode wijn of cola drinken – bosbessen, kersen, rode bieten, kleurstofbevattende snoep eten) kunnen de kleur van de tanden beïnvloeden

grijze verkleuringen kunnen het gevolg zijn van tetracyclinegebruik tijdens de jeugd (dat zijn antibiotica die vroeger vaak werden gebruikt om allerhande infecties te behandelen)

overmatig gebruik van fluor tijdens de tandvorming

ook het afsterven van de tandzenuw door een trauma of het ontzenuwen van een tand die behandeld werd voor uitgebreide cariës, veroorzaakt een verkleuring van de tand.

Een Hollywoodsmile?

Heel weinig mensen hebben van nature echt witte tanden. Denk dus maar niet dat Hollywoodsterren een door de natuur begenadigd ras vormen: hun brede, stralendwitte smile is meestal het werk van hun tandarts. In de V.S. bieden nagenoeg alle tandartsen een bleachingbehandeling aan.

De kleur van onze tanden wordt hoofdzakelijk bepaald door de dentine, en is dus erfelijk bepaald. Het email dat daaroverheen ligt, is nagenoeg transparant. Met de leeftijd heeft het dentine de neiging geler te worden. Vooral eet- en drinkgewoontes (en roken) laten sporen na op het email.

Een eerste wapen om daartegen ten strijde te trekken, is een degelijke mondhygiëne, die erin bestaat de tanden tweemaal per dag gedurende minstens twee minuten te poetsen met een degelijke tandenborstel en ze ’s avonds bovendien te flossen. Zo’n poetsbeurt moet minstens twee minuten duren en de tandenborstel moet om de 3 maanden vervangen worden. Laat u daarnaast één- tot tweemaal per jaar de tandsteen (het hardgeworden tandplak) verwijderen en de tanden polijsten door de tandarts, dan bent u al aardig op weg om uw gebit gezond en wit te houden. Het gebruik van een speciale “witmakende” tandpasta kan eventueel helpen om witte tanden langer wit te houden, maar zal nooit volstaan om verkleurde tanden weer wit te maken.

Bleachen bij de tandarts

Na de Verenigde Staten wordt nu ook Europa veroverd door het fenomeen bleaching. Niet dat deze techniek echt nieuw is: de Romeinen pasten hem al toe! Hun methode was eenvoudig maar niet erg aantrekkelijk: ze poetsten hun tanden met Portugese urine (deze bleek de hoogste ammoniakconcentratie te bezitten).

Wie overweegt zijn tanden te bleken, doet er goed aan altijd eerst een tand-arts te raadplegen. Hij is immers de aangewezen persoon om de veiligste en meest aangewezen behandelingsmethode te bepalen en om de toestand van uw gebit te beoordelen. Onverzorgde cariës, een beschadigde tand of gekwetst of ontstoken tandvlees kan tijdens het bleken immers pijn veroorzaken.

Kiest u voor een zogenaamde in office bleaching, dan krijgt u een versnelde behandeling die door de tand-arts in zijn praktijk wordt uitgevoerd. Hij gebruikt daarbij een geconcentreerde etsgel (met een hoge concentratie waterstofperoxide) die wordt aangebracht in een op maat gemaakt mondstukje. Om pijn aan het tandvlees te vermijden, wordt dit tijdens de behandeling beschermd. De gel wordt geactiveerd door warmte en/of (laser)licht. Deze methode is vooral aangewezen bij hardnekkige, diepere verkleuring.

Een bleachingbehandeling duurt een halfuur tot een uur en moet soms enkele malen herhaald worden. Extrinsieke verkleuringen (door dranken, voeding,...) reageren veel gemakkelijker op een bleachingbehandeling dan intrinsieke (door tetracycline, fluor,...). Laserbleaching geeft de beste resultaten bij diepe verkleuringen. Uw tandarts kan u helpen om eventuele onrealistische verwachtingen te vermijden, maar zelfs hij zal het resultaat van een bleachingbehandeling nooit exact kunnen voorspellen.

Naast het feit dat het resultaat niet blijvend is, heeft bleaching overigens nog een grote beperking: het kan enkel toegepast worden op natuurlijke, dus originele tanden. Bruggen, kronen en composietvullingen zullen er niet op reageren. Als u dus een brug of kroon moet laten plaatsen, denk dan eerst even na of u uw tanden niet graag een tintje lichter hebt. De tandarts kan dan eerst de bleaching toepassen en achteraf de kroon of brug aan de nieuwe tandkleur aanpassen.

Een bleachingbehandeling bij de tandarts kost tussen de euro150 en euro1000 (afhankelijk van de toegepaste techniek) en wordt niet terugbetaald door het ziekenfonds. Het resultaat blijft één tot vier jaar zichtbaar, afhankelijk van de mondhygiëne en het gebruik van drank- of voedingsproducten die kleurstoffen bevatten of het rookgedrag. Sommige mensen denken dat tanden nadat ze eenmaal gebleekt zijn sneller verkleuren, maar dat is onzin.

Bleachen bij u thuis

Bleachen kunt u ook zelf. Het is echter wel belangrijk eerst door een tandarts te laten nagaan of uw tanden in orde zijn en uw tandvlees gezond is. Producten voor thuisbleaching zijn minder geconcentreerd dan de producten die door de tandarts gebruikt worden. Bij een eerste reeks producten maakt de tandarts eerst een goed passende bleeklepel op maat waarin de bleekgel wordt aangebracht. Andere mogelijkheden zijn: het gebruik van een standaardlepel met bleekgel (die nooit zo goed zal aansluiten tegen de tanden en dus een minder regelmatig resultaat kan geven) en van strips met een bleekmiddel die op de tanden worden aangebracht.

Het is belangrijk altijd eerst de gebruiksaanwijzing (helemaal!) te lezen en ze ook na te leven. In het begin zal het bleekmiddel altijd een beetje prikken maar indien u merkt dat uw tanden of tandvlees echt pijn doen, dan stopt u de bleachingbehandeling beter en raadpleegt u een tandarts. Thuisbleaching zal sneller herhaald moeten worden dan een behandeling die uitgevoerd wordt door een tandarts.

Een opmerkelijk en veilig product om thuis uw tanden te bleken is iWhite. De Whitening Kit bevat een rubberen mondstuk en 10 individueel verpakte bleekstrips. In het mondstuk werd het blauwe licht, gekend van bij de tandarts, geïntegreerd. Dit licht versnelt de blekingswerking en verkort daardoor de behandelingstijd aanzienlijk. Bovendien zorgt het licht voor diepere resultaten. De strips die in het mondstuk worden gelegd, nemen de vorm van de tanden aan en zorgen op die manier voor een goed contact tussen het product en de tanden. De behandeling van één tandenboog duurt 20 minuten. De totale behandeling wordt gespreid over 5 dagen. iWhite wordt verkocht in de apotheek en kost euro 49,95.

Een schildje voor de tanden

Een andere mogelijkheid om de kleur van één of meerdere tanden te wijzigen (het geeft bijvoorbeeld mooie resultaten bij diepe verkleuring), maar ook om de vorm te corrigeren, te kleine tanden groter te maken, lichtjes scheefstaande tanden te maskeren of spleetjes tussen tanden te vullen, is het aanbrengen van facings, ook veneers genoemd. Het gaat hier om een laagje tandkleurig composiet of een schildje van porselein dat op de tand wordt gekleefd. Het grote voordeel is dat slechts een miniem laagje van de natuurlijke tand wordt weggeslepen en het verlies van oorspronkelijk tandweefsel dus veel geringer is dan bijvoorbeeld bij het plaatsen van een kroon. Uiteraard moet deze behandeling door de tandarts gebeuren.

Voor het aanbrengen van een facing van composiet wordt waar nodig een heel dun laagje van het oppervlak van de tand geslepen. Voor het composiet kan worden aangebracht, etst de tandarts de kies met een zuur zodat het oppervlak ruwer wordt en beter zal hechten. Hierop komt een dun laagje composiet in de gewenste kleur. Het wordt in de gewenste vorm gebracht en vervolgens met een speciale lamp uitgehard. Als de tand volledig de gewenste vorm heeft, wordt hij ten slotte gepolijst.

Een facing van composiet kost gemiddeld euro 250.

Bij porseleinen facings maakt de tandarts een afdruk van de betrokken tand(en) nadat de voorzijde zorgvuldig is afgeslepen, iets meer dan wanneer composiet wordt gebruikt. Deze afdruk gaat naar een tandtechnisch laboratorium, waar de schildjes (de facings) vervaardigd zullen worden. Zodra dit is gebeurd, worden de tanden geëtst met een zuur en de schildjes er met een soort van cement op gekleefd. Porseleinen schildjes zijn meestal sterker dan facings van composiet, maar ook een stuk duurder.

De gemiddelde prijs bedraagt euro 550 per facing.

Een nieuw concept voor een stralende glimlach met veneers is Glamsmile, een methode die ontwikkeld werd door het Belgische bedrijf Remedent. Hier worden de veneers of facings vervaardigd van hybride materiaal (composietporselein). Na het nemen van een afdruk van het gebit en foto’s van het gezicht en de tanden, worden de ultradunne schildjes in de Glamsmilelaboratoria op maat gemaakt.

Tijdens een tweede bezoek aan de tandarts worden de tanden ruw gemaakt en geëtst en wordt een kleefstof aangebracht. Dankzij de Glamsmile plaatsingsboog worden alle facetten van één tandenboog in één beweging op hun plaats gebracht. Daarna wordt de kleefstof uitgehard, het overtollige cement en de boog verwijderd, de facings afgewerkt en gepolijst. Deze procedure is behoorlijk tijdsbesparend.

De prijs van een Glamsmilebehandeling bedraagt tussen de euro 2000 en de euro 3000 per tandenboog.

Leen Baekelandt